Westerse landen en de Kosovo-crisis

De regeringsleiders van de NAVO-landen die aan operatie Allied Force deelnemen doen er alles aan om eensgezind over de acties tegen Joegoslavië naar buiten te treden, en deze te rechtvaardigen. Maar in de landen zelf wordt er verschillend over gedacht.

Duitsland
De huidige Kosovo-crisis is het eerste conflict waar Duitsland zich gewapend mee bemoeit sinds de Tweede Wereldoorlog. Volgens Bondskanselier Schröder is zijn land klaar voor haar verantwoordelijkheden bij de NAVO. Joschka Fischer van coalitiepartij De Groenen was aanvankelijk fel tegen militair ingrijpen in Bosnië, maar is nu overtuigd voorstander van de NAVO-aanval vanwege zijn grote verontwaardiging over het optreden van Servië.
In Duitsland staat een ruime meerderheid van de bevolking (62 procent) achter de NAVO-luchtaanvallen en de deelname daaraan van de Bondsrepubliek, zo blijkt uit een opiniepeiling. Van de ondervraagden is 31 procent tegen operatie Allied Force. Opvallend is dat een meerderheid (55 procent) in de DDR niets moet hebben van de NAVO-aanvallen.

Frankrijk
Ondanks een traditie van onafhankelijkheid en soms wat anti-Amerikaanse gezindheid doet Frankrijk mee aan de luchtaanval. President Chirac en premier Jospin hebben daarmee hun steun aan de NAVO betuigd. Volgens de Franse president was de NAVO barbaars geweest als het niet had gereageerd en riskeerde de organisatie een totale destabilisatie van de Balkan. De media in Frankrijk zijn nog wat onzeker over het slagen van de politieke doelen met de aanval. Een meerderheid van het Franse volk wijst de NAVO-bombardementen op Servische doelen ronduit af, blijkt uit een landelijke opiniepeiling. Slechts 40 procent stemt in met de NAVO-acties.

Groot-Brittannië
De Britse premier Tony Blair haalt alles uit de kast bij de aanval van de NAVO en heeft een militair en diplomatiek aandeel. In Groot-Brittannië heeft hij tot nu toe kunnen rekenen op de overgrote steun uit het parlement voor de NAVO-campagne, maar de eerste scheurtjes beginnen zich te openbaren. De leider van de Schotse Nationale Partij SNP, Alex Salmond, heeft de regering ronduit aangevallen op haar politieke beleid en opgeroepen "deze misleidende blitz" onmiddellijk te staken. Volgens de Schot "zullen de luchtaanvallen noch de Joegoslavische president Milosevic verzwakken, noch de etnische Albanezen in Kosovo beschermen".
Britse kranten waarschuwen voor het grootste conflict sinds de Tweede Wereldoorlog. Over het algemeen wordt de Britse deelname aan de NAVO-actie toegejuicht, omdat de Britten vinden dat het westen niet mag toezien op het bloedvergieten en het lijden in Kosovo.

Italië
De Italianen hebben een sleutelrol gespeeld door het leveren van de meeste vliegtuigen voor de luchtaanval. In Noord-Italë is in Aviano de lanceerbasis van de NAVO-gevechtsvliegtuigen gevestigd. De publieke opinie over de oorlog tegen Joegoslavië sterk verdeeld. In cafés, op straat en op internet vechten de Italianen met elkaar over de vraag of de NAVO het recht heeft om Joegoslavië aan te vallen. De bevolking van het land is nerveus vanwege de geringe afstand tussen Italië en het oorlogsgebied. Bovendien roept de actie nogal wat vervelende herinneringen op. Uit onderzoeken blijkt dat 49 procent van de Italianen tegen de interventie van de NAVO is en 46 procent voorstander.

Oostenrijk
Ooit was onder meer Oost-Servië bezit van de Oostenrijkers. Interventie in de Balkan ligt gevoelig, omdat het land trots is op haar onafhankelijke positie. Oostenrijk gaf al snel te kennen niets voor een NAVO-aanval te voelen en ook geen militair materieel ter beschikking te stellen.

Spanje
Spanje is nog niet zo lang een volwaardig lid van de NAVO. Het land heeft onder leiding van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Solana, de huidige secretaris-generaal van de NAVO, tijdens het conflict in Bosnië een vredesmacht gestuurd. Dat heeft het moreel van Spanje veel goed gedaan. Voor de huidige aanval heeft premier Jose Maria Aznar vier F-18 vliegers en een Hercules tankvliegtuig ter beschikking gesteld.

Verenigde Staten
De Amerikanen weten maar weinig van Kosovo. President Clinton heeft zijn bevolking op de dag van de eerste luchtaanval aan de hand van een grote plattegrond uitgelegd wat er waar aan de hand is. Hij heeft ze verzekerd dat hij geen ruzie heeft met de Servische bevolking, maar dat het een preventieve aanval is om een humanitaire ramp te voorkomen. Inmiddels is een meerderheid van de Amerikanen (55 procent) het eens met de NAVO-luchtaanvallen op Joegoslavië. Maar de steun lijkt snel af te nemen: afgelopen vrijdag was de steun gedaald tot 60 procent. De Amerikanen zijn bang voor de consequenties die de actie met zich meebrengt. Washington is bang dat de relatie tussen Rusland en de VS verslechtert, net als de relatie tussen de NAVO en de Oostbloklanden. Ook vreest het land dat er meer grondtroepen moeten worden ingezet dan er op dit moment aanwezig zijn. De Verenigde Staten heeft haar mysterieuze Stealth-vliegtuigen in de strijd gegooid, een vliegtuig dat niet door een radar is te traceren, volgens de Amerikanen.