Bijlmerrapport vernietigend
De conclusies van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp over de nasleep van de vliegramp met de El Al-Boeing en over het optreden van het kabinet en talloze overheidsdiensten zijn vernietigend.
Op talloze fronten zijn er fouten gemaakt, ministers zijn te laks geweest en de aanpak van het kabinet te verbrokkeld.
Bovendien, zo vindt de Commissie, is de Tweede Kamer onduidelijk, onvolledig, ontijdig en onjuist geïnformeerd. Het aantal momenten waarop daarvan sprake was, is volgens de commissie "te groot".
De positie van vice-premier Els Borst (D66) is met de publicatie van het eindrapport Bijlmerramp uiterst precair geworden omdat door de Commissie is vastgesteld dat zij niet adequaat heeft gereageerd op gezondheidsklachten.
De minister van Volksgezondheid worden door de parlementaire enquêtecommissie zeer harde verwijten gemaakt over haar rol in de nasleep van de Bijlmerramp.
De Commissie stelt in haar eindconclusie vast dat er veel eerder nader onderzoek had moeten plaatsvinden naar de gevolgen van de ramp voor de volksgezondheid. Daardoor namen de medische klachten bij Bijlmer-bewoners en hulpverleners toe in aard en omvang.
"Naar de mening van de commissie had de minister haar verantwoordelijkheid moeten nemen", zo staat in het rapport, dat om exact 13.30 uur vanmiddag door commissievoorzitter Meijer werd overhandigd aan parlementsvoorzitter Van Nieuwenhoven.
Borst heeft volgens de Commissie het rapport van de Commissie-Hoekstra gebruikt "als excuus" voor de late start van het inventariserende onderzoek onder personen met ziekteverschijnselen.
Behalve Borst krijgen ook andere leden van het kabinet het voor hun kiezen. Zo ontkomt ook premier Kok niet aan een hard oordeel.
"De Commissie vindt het onbegrijpelijk dat gezien de signalen uit de samenleving het onderwerp nooit inhoudelijk in de ministerraad aan de orde is geweest", stelt de Commissie. "Het feit dat de minister-president zijn positie als voorzitter van de ministerraad op dit onderwerp op geen enkel moment heeft ingevuld, vindt de Commissie niet in overeenstemming met zijn functie."
Ook is er harde kritiek op vice-premier Jorritsma, die vanaf 1996 onderzoek heeft gedaan naar de inhoud van de lading. De Commissie noemt het bijvoorbeeld onbegrijpelijk waarom niet eerder de Economische Controle Dienst is ingeschakeld.
De wijze waarop het ministerie van Milieu, waar PvdA-minister Alders vanaf 1992 tot 1994 de scepter zwaaide, is omgegaan met de informatie over de aanwezigheid van verarmd uranium op de rampplek, wordt gekwalificeerd als "kwalijk".
Andere punten uit het rapport:
* ex-minister Maij-Weggen heeft de vooronderzoeker Wolleswinkel volgens de Commissie "voor de voeten gelopen"
* de commissie stelt vast dat haar werk is bemoeilijkt omdat ook de ministeries wakker werden toen er een enquêtecommissie werd geïnstalleerd
* de Israëlische geheime dienst, de Mossad, heeft in de Bijlmer geen onderzoek gedaan
* de inhoud van de lading levert geen extra risico's op voor de volksgezondheid
* de mannen in witte pakken waren zo goed als zeker hulpverleners in witte pakken
* een flink aantal theorieën over de Bijlmerramp wordt ontzenuwd door de Commissie
