Zware kritiek op rapport
De enquêtecommissie Bijlmerramp is op 18 mei 1999 onder vuur genomen door de hele Tweede Kamer.
De commissie heeft een aantal spijkerharde conclusies onvoldoende onderbouwd, vindt een Kamermeerderheid. De fracties verschillen echter van opvatting over welke conclusies te hard zijn of helemaal niet kloppen.
Zo is de waslijst van de commissie met momenten waarop verschillende ministers de Kamer onjuist, onvolledig, ontijdig of onduidelijk hebben geïnformeerd, onderwerp van stevige discussie tussen de fracties.
D66 heeft vooral de eigen minister Borst (Volksgezondheid), die volgens de commissie te laat in actie is gekomen naar aanleiding van de gezondheidsklachten, in bescherming genomen.
De harde kritiek op premier Kok, die in de ogen van de commissie te weinig leiding en initiatieven heeft genomen om de nasleep van de ramp af te wikkelen, stuitte juist op bezwaren van andere fracties waaronder PvdA, VVD en SGP. Minister Jorritsma daarentegen werd hard aangepakt door GroenLinks.
Alle fracties verwijten de commissie dat zij de achteraf onjuist gebleken informatie over de gevaarlijke lading van de verongelukte El Al-Boeing te laat heeft gecorrigeerd. Daardoor is onnodig lang grote maatschappelijke onrust onder Bijlmerbewoners en hulpverleners blijven bestaan.
De 'onthulling' door commissielid Augusteijn, tijdens een van de live op tv uitgezonden verhoren, dat er onder andere giftige gassen en explosieven aan boord hadden gezeten, heeft ertoe geleid dat nog eens 400 mensen zich hebben gemeld met gezondheidsklachten.
Toen bleek dat die mededeling onjuist was omdat de gevaarlijke lading in Amsterdam was uitgeladen, heeft de commissie niet direct in het openbaar het bericht ingetrokken. De commissie heeft daarmee willen wachten omdat er nog andere onderzoeken liepen. Pas later, toen bleek hoe groot de onrust was, zijn de media informeel op de hoogte gebracht. Overigens heeft het VVD-commissielid Van den Doel ook kritiek hierop geuit.
De Kamer vindt het wachten op de volledige informatie een weinig gelukkige keuze van de enquêtecommissie, die inmiddels heeft toegegeven dat zij een inschattingsfout heeft gemaakt. "Daar waar het ging om cruciale informatie voor een kwetsbare groep mensen was het in hun belang dat deze rectificatie direct in het openbaar had plaatsgevonden", aldus D66-woordvoerder Van Walsem.
Een ander punt van kritiek van vrijwel alle fracties was het optreden van de enquêtecommissie in de media na de presentatie van het eindrapport. Vooral het verschijnen in het tv-programma van Paul de Leeuw is slecht gevallen. "Terughoudendheid had gepast. Het getuigt niet van respect voor de Tweede Kamer. Het optreden in programma's van bedenkelijk niveau heeft afbreuk gedaan aan het gezag van de commissie", verwoordde SGP'er Van den Berg de kritiek het scherpst.
