Logeren op de 'Berg van de Waarheid'

Elegantie en charme in Ascona

door Nico van der Zwert Slotenmaker

ASCONA - Mijn hotel in het Zwitserse Ascona is gevestigd op de Monte Verita, de berg van de waarheid. Niet dat ik er echt naar op zoek was trouwens en ik kom er dan ook pas achter als ik na een dag bij de plaatselijke VVV een paar meer gespecialiseerde folders heb ingeslagen. Er zit een mooi verhaal vast aan die berg.

Ascona was een kleine honderd jaar geleden niet meer dan een vissersdorpje dat bestond bij de gratie van de buit die uit het Lago Maggiore moest worden opgediept.

De boulevard is uiteraard het middelpunt.Ook toen al waren er overal wereldverbeteraars, brandneteleters, dwarsliggers, waarheidszoekers en andere schimmige denkers die hadden besloten dat het allemaal anders moest. Alles. Terug naar de natuur en zo, u kent dat wel.

Zij zagen in de Monte Verita de ideale voedingsbodem voor hun theorieën en die paar vissershutten in de buurt gaven er alleen maar een meer romantisch tintje aan. Zo wordt dit laatste immers altijd voorgesteld. Let maar op: als uw buren van vakantie terugkeren hebben ze de echte idylle nu juist ontdekt bij een klein haventje waar je in dat ene restaurantje zo prima kon eten. Voor een habbekrats natuurlijk en verder helemaal geen toeristen te zien. Nee hoor, het einde.

Dit toeristentreintje neemt het stadje in vogelvlucht.

Lang geleden, toen ik nog zo groen was dat ik dit soort verhaaltjes wel eens natrok, trof ik dan in het gunstige geval een aan de drank zijnde kastelein die een paar halfverrotte sardines op je bord wist te werpen met een aplomb of hij kaviaar serveerde. Het laatste vissersbootje was al jaren geleden uit de haven vertrokken waarschijnlijk naar de kelder en de hele entourage al vijftig jaar aan een schoonmaakbeurt met veel groene zeep toe.

De nieuwlichters van honderd jaar geleden namen dus die schamele vissershutjes op de koop toe. Bovendien konden ze voor hun uitstraling echt niet naast een mijnwerkersdorp gaan zitten. Dat zou het verhaal niet ten goede komen.

Niemand kan in de toekomst kijken en dat is maar goed ook maar de bewoners van de berg van de waarheid, zo op zoek naar hun eigen plekje buiten het wereldse gewemel, zullen zich meerdere malen in hun hooggelegen graven omdraaien als ze vandaag de dag eens een blik naar beneden konden slaan.

Op het meer kom je aan alle watersportmogelijkheden toe.

Ascona is een zeer drukke toeristenplaats geworden. En wat voor de non-conformatisten van toen nog erger is, het stadje vertoont een verrassende elegante charme en wordt zei het nog wat fluisterend ook wel het kleine Cannes genoemd. Daar zit wel iets in. Mondain is het net niet, maar je treft er de betere winkels en de toeristen zijn niet gekleed in de camping-smoking, zoals het moderne glimmende trainingspak vandaag de dag wordt genoemd.

Ook leggings, doorgaans fors gevuld, zie je hier niet. Als je in Ascona aanschuift voor de avondmaaltijd heb je even iets anders aangetrokken. U weet dat ik het etiquetteboek zelden opsla, maar het kan wel eens verfrissend zijn om te zien dat in ieder geval een deel van de vakantiegangers zich nog weet te gedragen en niet lallend van de ene horecagelegenheid naar de andere strompelt om te doen wat ze thuis vreemd genoeg nog nooit hebben gedaan, namelijk uitermate hinderlijk aanwezig zijn.

De Piazza, de boulevard aan het meer.

Ascona heeft nog wel degelijk een oude kern, een zeer bejaard kerkje uit de zestiende eeuw en wat huizen waarin wat adellijke families gehuisvest waren. Die visten kennelijk niet of ze zullen wel voor zich hebben laten vissen. Het oude buurtje ('Borgo') is net groot genoeg voor een kleine wandeling en ook voldoende om het stadje de allure te verlenen van iets dat lijkt op een bewogen verleden rust.

Maar daar komen de toeristen natuurlijk niet echt op af. Het zijn de stranden die heel langzaam in het meer aflopen en daardoor prima geschikt zijn voor de kleintjes, gelijk op veel plaatsen in ons eigen IJsselmeer ook het geval is. Aan kinderen is bij het aanbrengen van vakantievoorzieningen trouwens toch veel gedacht in Ascona en dat is prettig verrassend, omdat oorden die een bepaalde status wensen te voeren anders voornamelijk op de beurs van de wat oudere passant mikken.

Die is er ook natuurlijk. Vooral aan de Piazza, de boulevard aan het meer. Terrasjes over de hele lengte, maar geen schreeuwerige reclameborden die je eerst opzij moet schuiven om op de stoeltje te geraken.

Natuurlijk is er markt. Zoals op veel plaatsen als 'kunstmarkt' begonnen en nu een beetje verzand in de tweede-hands-goederen-sfeer. Daar schijnt weinig tegen te doen te zijn. De vraag wat precies kunst is zal nooit afdoende worden beantwoord. Het is maar wat je er in ziet natuurlijk en als je een oude ketel met een gat erin nog aardig genoeg vindt om er thuis wat planten in te poten is dat jouw zaak.

Wel ben ik van mening dat er langzamerhand te veel van dit soort verkopingen komen. Dat maakt de aangeboden waar er niet beter op en brengt veel verkopers bijna aan de bedelstaf. Een dame die na gedane en naar ik vrees slechte zaken weer honderden kleine prulletjes in papier staat te wikkelen om ze op weg naar huis niet door breuk te verliezen zegt dan ook dat het moet worden gezien als een hobby. 'Mijn man heeft een echte baan, anders kon ik dit niet doen'.

Gelukkig hebben de handelaren er vandaag een muziekje bij in de vorm van een blaasinstrument dat met het onderste stuk op de keien moet rusten omdat het te zwaar voor de blazer is. Ik geloof dat ik te maken heb met de Zwitserse variant van het zogenaamde draaljulen dat zoals iedereen weet iedere tweede dinsdagmorgen van februari om 03.14 uur in het Twentse Druilen wordt voortgebracht. In ieder geval, de muzikant aan het Lago Maggiore heeft er zoveel succes mee dat zijn mansbakje snel vol komt en daar gaat het tenslotte maar om.

Dit vreemdsoortige vaartuig vist alle ongerechtigheden uit het meer, een nautische vuilnisophaler dus.

Bij de steigers, waarop je naar verschillende bestemmingen kunt inschepen, is inmiddels een wel heel vreemdsoortig vaartuig verschenen dat via een ijzeren schoepennet alle ongerechtigheden uit het water moet vissen. Want dat was ik u nog vergeten te zeggen, Ascona is ook heel proper op zichzelf. Als Nederlander valt je dat tegenwoordig op.

Zelfs als je niet eens echt op zoek bent naar de waarheid.

Publicatiedatum = 29 augustus 1998