Koud avontuur in een ijshotel
door HARRY MULLER
JUKKASJARVI - Touroperators verzinnen elke keer weer iets nieuws om zo te proberen vakantiegangers naar een bepaalde plek te lokken. Slapen in een ijshotel (de grootste iglo ter wereld) is nu ook mogelijk in het plaatsje Jukkasjarvi in het noorden van Zweden, niet ver van de stad Kiruna.
Buiten kan de temperatuur daar tijdens de wintermaanden dalen tot ongeveer
30 graden Celsius onder nul, maar binnen het koele hotel blijft de thermometer
bij enkele graden onder het vriespunt steken.
De Kerstman woont ook enkele weken in dit merkwaardige horeca-verblijf en deelt daar warme wijn en presentjes uit aan vooral Japanse toeristen.
Samen met een groepje Japanners krijg ik een drankje aangeboden in de bar van het ijshotel. Het wordt geserveerd in een klompje ijs, waarin de vorm van een borrelglas is uitgezaagd. Daar wordt een cocktail (rode likeur, wodka en een scheut champagne) in geserveerd, die ons van binnen weer een beetje warm moet maken. IJsblokjes zijn natuurlijk niet nodig en alleen maar met dikke handschoenen aan kun je het drankje nuttigen.
De vloer van de bar is van sneeuw en af en toe moet je een beetje heen en weer lopen, want anders worden de tenen wel erg koud. De groep toeristen uit het land van de rijzende zon vermaakt zich opperbest. Maar liefst twaalf uur vliegen hadden ze ervoor over om een nacht in het ijshotel te mogen slapen.
Ons hotel is behoorlijk groot. Al vanaf half november is men bezig met de bouw ervan en voor de kerstdagen moet het helemaal klaar zijn. Met bulldozers worden gigantische hoeveelheden sneeuw met water over een soort vorm geschept. Na een paar nachten vriezen wordt die vorm eruit gehaald en heeft men ineens een grote ruimte, die zeker vier meter hoog is met sneeuwwanden van enkele meters dik.
IJsbed
Er zijn kamers gemaakt voor twee of vier personen. Het bed bestaat uit blokken ijs en daarover zijn rendiervellen gelegd. Een verend matras ontbreekt, maar in deze barre omstandigheden zeurt niemand daarover. Slapen moet je in een slaapzak, die je lekker warm houdt. Een bontmuts moet je de hele nacht op je hoofd hebben, want anders bevriezen de oren. Erg veel privacy hebben de hotelgasten niet, want de kamers hebben geen deuren. In de opening hangen alleen wat rendiervellen, maar daarop past natuurlijk geen enkele sleutel. Ongeveer 70 gasten kunnen in het hotel overnachten.
Door toepassing van een speciale techniek is het zelfs mogelijk een sauna in het ijshotel te nemen. Heel kort wordt de temperatuur opgevoerd tot 45 graden Celcius en dan lijkt het alsof je in een soort stoombad zit. De waterdruppels bevriezen weer tegen de sneeuwwanden en afkoelen is mogelijk door een duik in een wak in de rivier te nemen.
Al met al een ijzig geheel, want ook heel wat kunstwerken in het hotel zijn van ijs gemaakt. Hier en daar hangen enkele gewone schilderijen. Die krijgen een speciaal effect, omdat er ijsbloemen op zitten die je bij ons ziet op bevroren ruiten. Heel bijzonder is de kapel bij het hotel, waar elke zondag tijdens de winter een kerkdienst wordt gehouden. Maar ook heel wat verliefde paartjes willen hier trouwen. De benodigde papieren hiervoor moeten tevoren in orde zijn en in Zweden zelf worden ze ook nog eens gecontroleerd. Een schijnhuwelijk is dus niet mogelijk. Elke winter trouwt dominee Jan-Eric Johansson zo'n twintig bruidsparen, waarbij ook hier weer de Japanners aan kop gaan. Ook kunnen kinderen in de kapel gedoopt worden, maar men vraagt dan wel om in een van de namen het Zweedse woord voor ijs (is) te verwerken. Met namen als Doris, Isabelle of Isaak is men al heel tevreden.
Er is zelfs een echte bruidssuite, waarbij gezorgd is voor een koele fles champagne en een tweepersoons slaapzak. Dominique Forsberg, dit jaar het mooiste meisje van Zweden, kwam onlangs tijdens de Miss Universe-verkiezingen op een zevende plaats terecht. Zij werd in Jukkasjarvi geboren en trouwde in het ijshotel met een rijke Amerikaan. Het echtpaar woont nu in Parijs, waar ze omringd worden door veel luxe. Toch heeft Dominique aangekondigd, dat zij binnenkort weer een paar nachten te midden van het ijs wil slapen.
Poolcirkel
Jukkasjarvi ligt ongeveer 200 kilometer ten noorden van de poolcirkel. Wanneer het 's avonds niet bewolkt is, kan men hier genieten van het noorderlicht, dat met tal van vlammende kleuren tegen de sterrenhemel erg indrukwekkend is. De Japanners geloven zelfs dat als een kind tijdens dit natuurverschijnsel verwekt wordt, het later erg mooi en heel intelligent zal worden.
Het dorp telt maar 800 inwoners, die bijna allemaal in houten huizen wonen. Tijdens de wintermaanden is het overdag maar een paar uren licht en daarom kunnen tochten met sledehonden of een safari met een sneeuwscooter niet al te lang zijn. Om twee uur 's middags is het al weer helemaal donker. Erg veel van de witte wereld om ons heen met uitgestrekte bossen, veel heuvels en bevroren rivieren en meren krijgen we dus niet te zien. Wie zich verveelt, kan onder leiding van een man die ook het Zweedse leger traint, aan een overlevingstocht deelnemen. Dan leer je bijvoorbeeld, hoe je zonder lucifers een vuur kunt maken. Wie dan nog over teveel energie beschikt, kan klimmen in een reusachtige ijspegel van wel tien meter hoog en ook klauteren over touwen en een evenwichtsbalk hoog boven de grond is mogelijk.
In Jukkasjarvi is het rood geschilderde kerkje met een vrijstaande klokkentoren best aardig. Het werd in het begin van de 17e eeuw gebouwd en onder de vloer van de kerk liggen veel mensen begraven. Dat was namelijk vroeger de enige plaats, waar men tijdens de lange winter een graf kon graven. Elders zat namelijk de vorst altijd diep in de grond. Mooi achter het altaar is het houtsnijwerk, dat met felle kleuren beschilderd is. Op de preekstoel staan vier zandlopers, die ervoor zorgen dat de dominee niet te lang preekt.
Naast de kerk is een kleine nederzetting van de Lappen (Sami's) ingericht. Twee mannen in klederdracht vertellen in een tent bij een knappend houtvuur over het leven van dit nomadenvolk. De duizenden rendieren zijn nu in de heuvels, maar toch kan het tweetal ons er drie laten zien. Leuk voor een foto en maak dan meteen even van de diepvriezer een plaatje. Gewoon een houten hokje op een paal.
Het plaatselijke museum is maar klein, maar best aardig om even te bezoeken. Hier leren we, dat elk dorp in het noorden van Zweden z'n eigen klederdracht heeft en dat er nog bruine beren en lynxen in de bossen leven.
Het ijshotel in Jukkasjarvi blijft nog tot het begin van de maand mei overeind staan. Daarna smelt het weg en kan men tegen het eind van volgend jaar weer met de bouw van een nieuw hotel beginnen. En daarvoor is dan opnieuw zo'n 3500 ton sneeuw en 1500 ton ijs voor nodig......
INLICHTINGEN: Zweeds Bureau voor Toerisme en Verkeer, Van Karnebeeklaan 6, 2585 BB Den Haag, telefoon 070-3455283.
Publicatiedatum 14 december 1996
