Delle City: 'Town for sale'
door Ron Couwenhoven en Henny Korver
In Amerika, het land van de onbegrensde
mogelijkheden, gebeurt nog steeds alles in het groot. Een typerend
voorbeeld daarvan is het bord "Town for Sale" -
stad te koop - dat al maanden langs de snelweg van Salt Lake City in de
staat Utah naar het gokparadijs Reno in Nevada staat.
Aan de rand van de befaamde, onafzienbare zoutvlaktes bij
Bonneville, ligt het piepkleine Delle City. Een mini-stadje dat
slechts bestaat uit één huis, twee trailers, die als
camper dienst doen, een motel met vijftien bedden, een benzine-pomp en
Delle café. De hele bevolking van deze oase in de woestijn
bestaat uit negen inwoners en burgemeester-eigenaar Jerry Butcher.
Hij is een rondborstige Amerikaan met een bolle buik boven een
onvermijdelijke spijkerbroek. Hij vertelt: "Delle City ontstond
meer dan honderd jaar geleden, toen er een spoorlijn door de woestijn
werd aangelegd. De locomotieven moesten onderweg water bij tanken en
dat was hier voorhanden. Maar in de loop der jaren raakte de hele zaak
hier zwaar verwaarloosd. Acht jaar geleden kocht ik het stadje en begon
de boel op te kalefateren."
Butcher (58) heeft de stad nu te koop aangeboden, omdat hij wil
gaan rentenieren. De vraagprijs voor deze originele woestijnstad, die
doet denken aan oeroude wild-west taferelen, is anderhalf miljoen
dollar. Daarvoor krijgt men, behalve alle optrekken, ook 2500 hectare
dor land, waarop geen koe kan grazen. Tot op heden kreeg Butcher geen
enkel goed bod. Hij zegt: "Ik kan de zaak wel ruilen voor hele
veestapels, maar dat wil ik niet. Ik wil dollars op mijn bankrekening.
Ik heb hier hard genoeg gewerkt."
Delle
City ligt 120 kilometer van Salt Lake City en 120 kilometer - precies
de andere kant op - van Wendover, twee plaatsen, die hemelsbreed van
elkaar verschillen. Salt Lake City, waar in 2002 de Olympische
Winterspelen zullen worden gehouden, is de vrome hoofdstad van Utah, de
thuisbasis van de Mormonen, een streng religieuze gemeenschap, waar
drankgebruik en roken als zonde worden beschouwd.
Café's zijn er niet en zelfs in restaurants van de beste
hotels kan alleen bij hoge uitzondering bier of wijn bij het eten
besteld worden. Verslaafde rokers moeten hun sigaretje als junks op de
straat voor hun restaurant wegpaffen. Maar in Wendover daarentegen,
pal op de grens van Utah en Nevada, rijzen zes reusachtige gokpaleizen
uit de woestijn op, waar de buffetten 24 uur per dag op volle toeren
draaien. Gokmachines en roulettes ratelen dag en nacht door en er wordt
gerookt en gedronken zonder enige beperking.
Dagelijks landen er vijf vliegtuigen boordevol gokkers uit de
hele Verenigde Staten op de airstrip, waar meer dan vijftig jaar
geleden in het diepste geheim de vliegtuigbemanningen getraind werden,
die in augustus 1945 de atoombommen op Nagasaki en Hiroshima
gooiden.
Aan deze gruwelijke actie, waardoor honderdduizenden slachtoffers
vielen en Japan capituleerde, herinnert een bizar monument. De zuil
werd vijf jaar geleden opgericht ter ere van de mannen van de 509de
Composite Group van de luchtmacht van de Verenigde Staten in 1944-45
"voor hun beslissende, geheime missie van het afwerpen van de
eerste atoombommen op Japanse doelen in augustus 1945."
Volgens de tekst is het beeld tevens opgericht ter ere van de
wetenschappers, die het verwoestende wapen ontwierpen en van de
inwoners van beide Japanse steden, die hun leven moesten opofferen voor
de strijd van de mensheid voor een meer vredelievende wereld. Boven de
plaquette siert de Enola Gay, zoals de bemanning hun bommenwerper
noemde, het monument.
In schril contrast tot dit gedenkteken staan de metershoge
cowboys, die de casino-ingangen, benzine-pompen en banken van lening
markeren. Bij deze laatste instellingen kunnen niet alleen goud,
diamanten en zilver beleend worden, maar geheel in de stijl van het
Wilde Westen ook geweren en revolvers.
In deze entourage schreef de Maastrichtse wielrenner Fred
Rompelberg (49) geschiedenis door de snelste mens aller tijden op een
race-fiets te worden. Hij bereikte in oktober op de zoutvlakte een
snelheid van 268,8 kilometer per uur achter een race-wagen.
Jerry
Butcher, wiens grootvader uit Duitsland afkomstig was, volgde de
aanval van Rompelberg met interesse. Hij zegt in zijn verlaten stadje:
"Amerikanen vinden recordpogingen prachtig. Alles draait hier om
succes. Dat heb ik met Delle City eigenlijk ook bereikt. Ik heb het van
niets weer opgebouwd tot wat het nu is. Een oase, waar chauffeurs weer
even op verhaal kunnen komen na een rit door de snikhete woestijn en
waar dagelijks heel wat piloten even landen om een kop koffie te
drinken. Ik heb wel van Delle Café een privé-club moeten
maken, omdat ik er anders geen drank mocht verkopen. Zo zijn de wetten
hier in Utah nu eenmaal."
Zo is het al met al weer een aardig stadje geworden waar de
nieuwe eigenaar best zijn brood mee kan verdienen, maar in Nederland
zien we bij een vergelijkbare plek als bijvoorbeeld Noordpolderzijl in
het uiterste noorden van Groningen nog niet zo snel een bord staan met
de tekst: "Stad te Koop."
Publicatiedatum = 3 februari 1996
