 |
POLEN Bialowieski Nationaal Park:het laatste oerbos van Europa en geheimzinnige krachtvelden |
door THEA DETIGER
WARSCHAU - Mei is een magische maand in Polen. Het is de maand van Maria en vooral de Poolse vrouwen gaan elke dag naar de kerk om te bidden. Vaak zie je drie generaties naast elkaar zitten op het bankje voor een kapelletje langs de weg: van oma tot kleindochter, allemaal even toegewijd.
De
gigantische wortel van een omgevallen boom in het Bialowieski National
Park
Mei is ook de maand dat de onvoorstelbare natuur van Polen tot leven komt. In dorpen, tuinen en langs wegen bloeien de seringen, en in het ooievaarsdorp Szczurkowo (letterlijk: rattendorp), waar elk huis minstens één ooievaarsnest heeft, vliegen deze maand de jonge vogels uit. Intussen verzamelen zich in de Biebrza moerassen en het Bialowieski National Park, het laatste oerbos van Midden-Europa, de vogelkenners (onder wie veel Nederlanders) om bijzondere soorten in de kijker te krijgen en te zien hoe onze vogels oorspronkelijk leefden.
"Hier kun je zien hoe vogels zich echt van nature gedragen", zegt Arek Szymura, biologie-leraar, natuur-onderzoeker en vogel-gids in het oerbos. "Overal elders hebben ze zich noodgedwongen aangepast aan bebouwing en aan het leven in de buurt van mensen. Alleen hier mag de natuur volledig haar eigen gang gaan. Omgevallen bomen blijven liggen. Vermolmd en begroeid met mos bieden ze een ideale schuilplaats voor heel wat dieren. Zelfs als de bliksem inslaat en er een brandje ontstaat, grijpt men niet in. Vogels die in de geciviliseerde wereld in kolonies broeden, zoals de witte ringduif en het winterkoninkje doen dat hier apart. Dat geeft een veel betere kans op overleven. Als ze dichtbij elkaar zitten en een roofdier krijgt het in de gaten wordt in één klap 90 procent van de populatie uitgeroeid."
Marek
toont een totaal vermolmde boom in het oerbos van het Bialowieski National
Park.
Niet ver van het Bialowieski National Park, dat half in Rusland en half in Polen ligt, bevindt zich een begraafplaats uit de 10de eeuw. Totaal zijn er zo'n 500 grafheuvels gevonden, waarin de heidense Pruzzen hun doden begroeven. Ze hadden daarvoor een magische plek in het woud gekozen. Volgens moderne wichelroedelopers is hier sprake van geheimzinnige krachtvelden. Op de route, die speciaal voor toeristen is uitgezet, vallen inderdaad enkele opmerkelijke dingen op. Er zijn hier opvallend veel bomen waarbij twee stammen uit één paar wortels groeien. Er liggen stenen die je normaal in het woud niet aantreft. En er bloeien bloemen en struiken die verder niet voorkomen. De echte liefhebber loopt niet alleen het magische rondje, maar blijft hier een tijd mediteren of brengt er zelfs een hele nacht door!
Galinden-wachters gesneden uit boomstronken op Mazurski-Eden.
Voor een soortgelijke spirituele ervaring kan men ook naar Mazurski-Eden midden in de 'groene longen' van Polen, het gebied van de duizend meren. Hier zwaait Cezary Kubaccy de scepter, of beter gezegd de knots. Zijn pension en camping aan de monding van de rivier de Krutynia en aan het eind van een 115 kilometer lange kanoroute staat voor het heiligdom van de Galinden. Een volk dat zich volgens overlevering 500 jaar voor Christus in Polen zou hebben gevestigd en qua cultuur te vergelijken is met de Kelten.
Mei
is in Polen Maria-maand en maand voor de eerste communie.
Cezary, een gepensioneerd arts die zich vroeger bezig hield met de resocialisatie van alcoholisten en psychiatrische patiënten, brengt met zijn gasten het geestelijk erfgoed van de Galinden weer tot leven. Op hoogtijdagen, bijvoorbeeld bij de viering van de lente, dansen er in wit geklede meisjes met bloemenkransen, en eind juni is er een grote rondedans om het vuur van woest uitziende Galinden op muziek van trommels en fluiten. Cezary voert de groep aan met een van gras gevlochten muts op. Intussen houden houten wachters (boomstronken waaruit hij Galindische krijgers heeft laten snijden) de wacht. En na afloop drinken de dappere Galinden met elkaar een biertje in de Barnsteengrot in de kelder van het pension. Deze is geïnspireerd op de mythische Barnstenenkamer die ooit in dit deel van Polen moet hebben bestaan en waarnaar met name Amerikaanse onderzoekers naarstig op zoek zijn.
Ooievaarsnesten
in Szszurkowo (letterlijk: rattendorp'
De Galinden zijn niet anders dan één van de elf stammen van de Pruzzen. In een enkel dorpje tussen de Mazurski-meren, die ideaal zijn voor watersport, vindt men nog de houten gebouwen van de Pruzzen, maar meer vaker zien we de stenen forten die hun veroveraars, de Teutonische ridders, hier vanaf 1226 bouwden. Volgens de Polen hebben deze Duitse ridders echter nooit de oorspronkelijke Slavische mentaliteit kunnen veranderen.
Appolonia
toonbeeld van Poolse gastvrijheid.
Slavisch staat voor gastvrij. En dat zijn de Polen op het platteland nog steeds, ondanks autodiefstallen en andere ellende die de niet oplettende toerist kunnen overkomen.
Een voorbeeld is Appolonia. Ze is weduwe en heeft een klein boerderijtje. Haar enige zoon is helaas altijd dronken. Haar enige koe is net gestolen, zoals zoveel andere koeien in het dorp.
En toch haalt ze alles wat ze heeft uit haar voorraadkast om haar gasten te verwennen.
Dankbaar en blij dat we haar met een bezoek vereren. Een onverwoestbare mentaliteit, die ook tot het wonder van Polen behoort.
Inlichtingen:
Pools Verkeersbureau 020-6253570
Publicatiedatum = 13 mei 2000
