Stadhuis prachtig decor voor kunstijsbaan

Schaatsen in hartje Wenen

door HARRY MULLER

WENEN - Steeds meer steden in Europa proberen tijdens de wintermaanden een aantrekkelijk programma te bieden voor de toeristen. De Oostenrijkse hoofdstad Wenen was daar altijd al goed in met activiteiten als concerten, toneelvoorstellingen, musicals en bijzondere tentoonstellingen in de musea. Tegelijkertijd was daar natuurlijk de gezelligheid van de prachtige winkelstraten, de restaurants en de koffiehuizen.

Nu heeft men ook een kunstijsbaan aangelegd pal voor het historische stadhuis op een van de mooiste plekjes van Wenen. Vooral 's avonds is daar veel sfeer en draaien de schaatsers hun rondjes onder begeleiding van disco-muziek of klassieke walsen en veel gekleurd licht van draaiende lampen.

Waar eens de koetsen stopten om belangrijke gasten bij het stadhuis af te zetten, zwiert nu de jeugd van Wenen over het ijs.

Ze hadden geen mooier decor voor de kunstijsbaan van Wenen kunnen bedenken: het gotische stadhuis dat aan het eind van de vorige eeuw gereed kwam. Aan de buitenkant lijkt het net een kerk. Dat is ook niet zo verwonderlijk, want de architect was een zekere Friedrich Schmidt, die ook betrokken was bij de bouw van de Domkerk in Keulen. Hij bedacht, dat er een toren op het stadhuis moest komen, maar de kerkelijke gezagsdragers vonden dat die niet hoger moest zijn als honderd meter. Hij mocht zeker niet boven de kerktorens van de stad uitsteken. Friedrich was het daar lang niet mee eens, maakte zijn toren 98 meter hoog en liet daar een bronzen beeld van een ridder van zes meter bovenop zetten.

Ook het ijsdansen wordt af en toe gedemonstreerd.

Het kolossale bouwwerk, waar men elke dag een wagon steenkool voor nodig had om de zaak te verwarmen, is helemaal uit zandsteen opgetrokken. Nog niet zo lang geleden werd de hele voorkant die zwart geworden was door de zure regen, weer helemaal schoon opgeleverd. De zijkanten en de achterkant zijn helaas nog zwart.

Het was een idee van het stadsbestuur om de tijdelijke ijsbaan aan te leggen. Die kreeg een oppervlakte van 1800 vierkante meter en er is ook nog een apart baantje voor de allerkleinste kinderen. Rond het ijs staan heel wat blokhutten, die gebouwd werden met hout uit de bossen van de gemeente. Men verkoopt daar warme wijn, punch, maar ook kolossale braadworsten en macaroni met stukjes vlees. Heel bijzonder zijn de Kartoffelpuffer, geschaafde aardappelen met kruiden, die in de olie gebakken worden. Zo'n 'puffer' wordt geserveerd met een laag knoflook erop.

Langs de ijsbaan worden kolossale braadworsten verkocht.

Vooral 's avonds is het schaatsen nu in Wenen een sprookje. Men kiest elke avond een ander thema. Regelmatig staat de romantiek op het programma en wordt de bijpassende muziek gedraaid. Rond de ijsbaan verkoopt men dan punch met liefdesvruchten. Het stadhuis staat elke avond volop in het licht en op verschillende verdiepingen heeft men schijnwerpers geplaatst, die gekleurd licht over het ijs strooien. Af en toe treedt een orkest op of zijn er artiesten, die op het ijs een balletuitvoering geven. Ook zijn er soms demonstraties ijsdansen, bijvoorbeeld op de muziek van Johann Strauss. In Wenen herdenkt men dit jaar, dat deze koning van de wals precies honderd jaar geleden overleed.

Per dag kan men bij deze 'Wiener Eistraum' zo'n 1500 schaatsers verwerken. Vorig jaar kwamen er maar liefst 165.000. Daarbij waren 26.600 kinderen, die hier met de school overdag gratis terecht konden. Toevallige passanten kunnen schaatsen huren. Dit jaar blijft de kunstijsbaan nog tot 7 maart open. Zelfs bij een zomerse temperatuur van 20 graden Celsius blijft het ijs in een prima conditie.

Het was keizer Frans Josef die omstreeks het jaar 1850 met het plan kwam een pronkstraat in Wenen te laten bouwen. Het werd de Ring, die aangelegd is rond de oude binnenstad. Om als toerist een eerste indruk te krijgen van de stad, is het beste in de tram van lijn 1 te gaan zitten, die rondjes rijdt over deze ringweg. Dan blijkt, hoeveel prachtige bouwwerken langs deze weg gebouwd werden als de opera, de beurs, maar ook het stadhuis.

De Ring, de pronkstraat van Wenen

De buurt rond het stadhuis is een van de mooiste van Wenen, omdat er zoveel te zien is. Op het ogenblik wordt een deel van het stadhuis gerestaureerd en daarom zijn rondleidingen helaas niet mogelijk. Met name wordt de feestzaal met een lengte van 72 meter onder handen genomen. Omstreeks Pasen zal het geheel weer voor het publiek toegankelijk zijn.

Vlak naast het stadhuis zijn statige huizen met arcades, waar van 1868 tot 1878 ook burgemeester Cajatan Felder woonde. Hij kon gewoon naar zijn werkkamer wandelen. De overdekte galerijen met prachtige lampen en fraai beschilderde plafonds werden niet als in Italië gebouwd als bescherming tegen de zon, maar omdat de bewoners van de huizen tijdens een regenbui graag droog uit hun koetsen wilden stappen.

Nog wat verder rechts is het café Einstein, bij de toeristen nauwelijks bekend. Hier worden niet alleen schnitzels geserveerd, maar staan er ook allerlei Weense specialiteiten als de Nudelpfanne, Krautfleisch met zuurkool en het landbier op de menukaart.

Heerlijk zwieren over het ijs, vlak voor het historische stadhuis.

Het park voor het stadhuis staat op de monumentenlijst. Het werd in 1873 aangelegd. De bomen in het park zijn dezelfde die ruim een eeuw geleden geplant werden en daarom wordt bij storm gewaarschuwd voor vallende takken. Ook staat er een eik, die in 1906 ter ere van burgemeester Lueger in het park gezet werd. Je mag je hondje in deze historische omgeving niet uitlaten en lekker languit in het gras liggen is er ook niet bij. Overal staan beelden van eens beroemde inwoners van de stad. Daar is ook Johann Bernhard Fischer von Erlach bij, de bouwer van het bekende slot Schönbrunn.

Tegenover het stadhuis aan de andere kant van de Ring is het Burgtheater, dat versierd is met beelden van toneelschrijvers als Shakespeare, Goethe en Schiller. Na de voorstelling in de schouwburg ontmoeten toneelspelers en publiek elkaar bij het café Landtmann ernaast. Dit was het eerste koffiehuis van Wenen en het bestaat al 125 jaar. Daar lezen de bezoekers hun krantje, drinken een kop koffie of gebruiken er een maaltijd. Heel bekend is de koffie die onder de naam 'Sissys Schloss Kaffee' op de kaart staat. Het is een dubbele espresso met hete koffieroom en een scheut amandellikeur.

Het Burgtheater met beelden van toneelschrijvers.

Het klassieke gebouw naast het stadhuis is het parlement, dat ontworpen werd door de Deense architect Theophil Hansen. Het is een bonte verzameling van Griekse en Romeinse bouwstijlen door elkaar met zelfs een aantal antieke strijdwagens op het dak. Beelden van goden zijn daar ook en goed te herkennen is Neptunus met zijn drietand. Voor het gebouw staat het beeld van Pallas Athene, de godin van de wijsheid. Fraai zijn de mozaïeken bij de ingang van het parlementsgebouw, waarbij ook bladgoud is gebruikt.

Het klassieke parlementsgebouw is naast het stadhuis.

Aan de overkant zijn de keizerlijke tuinen achter het paleis de Hofburg. Heel beroemd is de rozentuin, die al in het begin van de vorige eeuw voor keizer Frans ontworpen werd. Mooi zijn ook de hekken rondom de tuin met lantaarns, die allemaal van een kroontje voorzien zijn.

REISWIJZER

De VVV van Wenen heeft een brochure uitgegeven met activiteiten tijdens de wintermaanden. Deze is gratis verkrijgbaar bij het Oostenrijks Toeristenburo, Postbus 94285, 1090 GG Amsterdam, telefoon 020-4684793.

Publicatiedatum = 13 februari 1999