Spitsbergen opnieuw ontdekt

door THIJS JANSEN

SPITSBERGEN - Ruim 400 jaar nadat Willem Barentsz voor het eerst aan land ging op Spitsbergen is de archipel opnieuw ontdekt. Dit keer zijn het toeristen die de eilandengroep halverwege de Noordkaap en de Noorpool bezoeken. Het zomerseizoen loopt van half juni tot half augustus. Het is dan 24 uur per dag licht en het weer is redelijk standvastig.

In juni en juli kunnen vogeliefhebbers aan hun trekken kunnen komen en in juli kunnen plantenliefhebbers met hun botaniseertrommeltje het eiland verkennen. In augustus zit de zomer er al weer op en biedt de natuur prachtige herfstkleuren.

Dieren, zoals robben, ijsberen en een enkele walvis zijn er de hele zomer te bewonderen, met name in het noorden en het oosten van Spitsbergen. Dat de natuur op het eiland nog een kans krijgt komt door de warme golfstroom. Een uitloper daarvan zorgt aan de westkust in de zomer voor temperaturen van rond de tien graden celsius.

De (noord) oostkant van de archipel staat wel onder directe invloed van Noordpoolijs en -wind. Hier heerst koning Arctis in al zijn glorie. Het landschap wordt gedomineerd door pakijs, fjorden en toendra's. Aangetrokken door voedselrijke wateren komen veel vogels zoals alken en zeekoeten in ontelbare aantallen hierheen om te broeden.

Verschillende zeezoogdieren zoals robben en walrussen delen deze overvloed. Op de toendra's scharrelen rendieren en poolvossen rond, terwijl ijsberen meestal in de buurt van het pakijs blijven. Op beschutte hellingen vormen mos en bloemen een kleurrijk tapijt.

Al dat moois is aan het eind van de zestiende eeuw bij toeval ontdekt door Willem Barentsz. Hij zag erg veel spitse bergtoppen en een naam voor de eilandengroep was dan ook snel gevonden: Spitsbergen. Na deze zeevaarder vonden ook zeventiende eeuwse walwisvaarders hun weg naar het hoge noorden.

Op plaatsen als Amsterdam eiland zijn restanten van traanovens stille getuigen van de activiteiten van onze voorvaderen. Tegenwoordig staat de eilandengroep onder Noors toezicht, de Noorse kroon is er het wettig betaalmiddel onder de in totaal 2500 bewoners van de archipel. Ze leven van mijnbouw, toerisme, onderzoek of hebben een overheidsbaan.

Op Spitsbergen zijn nauwelijks wegen. De manier om het gebied te bezoeken is met de boot. Er is dan ook een groot aanbod scheepsreizen in reisduur varierend van 6 tot 15 dagen. Vertrekpunt voor alle bootreizen is de plaats Longyearbyen. Daar is ook een luchthaven.

Ondanks het feit dat veel vervoer over water gaat, zijn er op Spitsbergen uitstekende wandelmogelijkheden. Het is wel een gebied zonder wegen en paden, waar de natuur nog gewoon haar gang gaat. Op het eiland zijn goede hotels, een appartementencomplex, meerdere restaurants, winkels en een ziekenhuis. Inlichtingen Beluga Adventures: 020 4166230.

Publicatiedatum = 20 februari 1999