Met het verwenschip Black Watch van Amsterdam naar Noorwegen

Cruises: Weinig doen, maar veel zien

door Emile Bode

AAN BOORD VAN DE BLACK WATCH - Een bezoek brengen aan de onbedorven Schotse Orkney eilanden. Varen door nauwe doorgangen bij de Noorse Lofoten eilanden.

Mistflarden en rendieren op de Noordkaap die een paar uur later plaatsmaken voor het intense noorderlicht, de contouren van walvissen en de bergketens die het meest noordelijkste puntje van Europa markeren.

Tromsö, Narvik en als grote finale het oogstrelende uitzicht over het wereldberoemde Geirangerfjord.

Het 200 meter lange cruiseschip Black Watch in volle glorie varend door het Geirangerfjord.

Dat en nog meer in negen dagen tijd en we hebben ons niet eens gehaast. Geen jakkertochten met de auto, niet samengepakt in een autobus of vliegtuigstoel. Niet elke dag koffers uitpakken in het zoveelste hotel.

We deden helemaal niets, want we waren met een cruise.

Cruises zijn voor heel wat (oudere) mensen een wensdroom. Anno 1998 is dit verlangen voor steeds meer mensen binnen handbereik gekomen. Goedkoop is het niet, maar onbetaalbaar evenmin.

Wij varen mee met een dertiendaagse cruise met de Black Watch van Dover naar Noorwegen, zij het dat wij een dag later in Amsterdam opstappen en drie dagen eerder in het Geirangerfjord van boord gaan.

Grapjes

Als veertigers blijken we zo ongeveer de jongste van de bijna 800 passagiers te zijn en dat is toch een vreemde gewaarwording. We maken in het begin grapjes over 'het bejaardenhuis op zee'. Maar we moeten al gauw tot de slotsom komen dat het seniorschap steeds minder ouderen is aan te zien: de scheepsarts zit meer aan dek dan in zijn medisch centrum.

De keukenbrigade aan boord van de Black Watch bestaat uit meer dan vijftig mannen.

"Ik denk dat ik maar een glas whiskey bestel," mompelt mevrouw Jansen, een weduwe uit Wassenaar op de zevende dag van onze reis. Ze is van 1911. Geen kromme rug, geen stramme benen en alles nog op een rijtje. Later informeert ze naar de voordelen van Internet.

Ofschoon cruisereizen worden gedomineerd door de eregalerij der oude glorie, zijn deze reizen vooral naar het Caribisch gebied ook in trek bij jongeren. Wij hebben echter het 'geluk' dat deze reis in juni plaatsvindt en dus buiten de schoolvakanties, zodat alle dekken kinderloos blijven. Eerlijk gezegd vinden we dat voor deze keer een verademing.

Wij varen met de Black Watch van de Fred. Olsen Cruise Lines. Met een lengte van 205 bij 25,5 meter is dit een van de grotere verwenschepen. Er kunnen maximaal 897 mensen mee. De bemanning bestaat dan uit 330 personen. Ondanks het feit dat er permanent bijna 1200 mensen aan boord zijn (een klein dorp) heb je zelden het gevoel dat het druk is. Dat is niet verwonderlijk. Het schip telt acht passagiersdekken met al gauw een totale lengte van 1500 meter. Aan het einde van de reis moet je bekennen niet alles op het schip te hebben gezien.

Engels

De Black Watch is een luxe schip zonder overdreven en onbetaalbare exclusiviteit, Ook de poespas en glitter die vooral de nieuwe Amerikaanse cruiseschepen uitstralen, ontbreekt. Het is een typisch Engels schip en circa 75% van de opvarenden blijkt ook Brits onderdaan te zijn. Overigens een genoeglijk reisgezelschap, temeer omdat ze dit keer de hooligans hebben thuisgelaten.

De omgeving van Geiranger is ook een ideaal wandelgebied.

De passagiers zijn ontegenzeglijk mensen uit de zogeheten betere kringen. Van snobisme of elitair gedoe is echter geen sprake. Nou ja, die Engelsen scheppen er wel een waar genoegen in zich feestelijk voor het avondeten aan te kleden. Kandidaat-reizigers moeten zich daarom voorbereiden op formele diners (smoking of donker pak), informele diners (combinatie met stropdas), casual diners (trui) en red, white and blue (blauw jasje, wit overhemd, rode strik of stropdas). De rest van de dag kunt u overigens rustig in een spijkerbroek of zwembroek rondzwerven.

Het aardige van een cruise naar Noorwegen is het feit dat het varen zich concentreert op de avonden en nachten. Overdag kunt u vaak van boord om bezienswaardigheden te bezoeken.

Slapen

De meeste van de 427 hutten zijn met een lengte van ruim 5 bij 2,5 meter niet overdreven groot, maar wel van alle comfort voorzien. Er zijn mensen die speciaal de goedkoopste binnenhut nemen die meer dan de helft goedkoper is dan de duurste suite. Deze mensen stellen, niet ten onrechte, dat ze uitsluitend in de hut overnachten en voor de rest van dezelfde pleziertjes genieten als de huurders van de premier suite op het Marquee deck.

Vanaf het cruiseschip een prachtig uitzicht op de zonsondergang aan de Noordkaap.

En die verwennerij is omvangrijk. Ontbijt, lunch, diner en souper zijn evenals de thee en de koffie bij de prijs inbegrepen. Alleen de alcoholische dranken (zeer redelijk geprijsd) en de excursies moeten extra worden betaald.

Aan boord hoeft u zich geen moment te vervelen. Ofschoon de meeste reizigers veel tijd lezend doorbrengen, kunt u ook zwemmen, zonnen, bridgen of een gokje wagen in het bescheiden casino. Of dansen in de nachtclub, naar de film in de bioscoop, naar een show in het theater, naar het fitness centrum, de schoonheidssalon, de bibliotheek. Of gewoon flaneren op de open promenade.

Saai

De reis start in Dover. Nederlanders kunnen overigens in Amsterdam opstappen en daar ook hun reis beëindigen. Via tussenstops in onze eigen hoofdstad en Kirkwall op de Orkney eilanden varen wij via de Lofoten eilanden naar de Noordkaap van Noorwegen waar wij aanleggen in het intens saaie plaatsje Honningsvag.

Vandaar rijden we per bus naar de beroemde Noordkaap, een 307 meter hoge leisteenrots die bijna loodrecht uit de Noordelijke IJszee oprijst. Hier schijnt het beroemde noorderlicht van 24 mei tot eind juli. Wij hebben helaas pech. Tijdens ons bezoek is het meest noordelijke punt van het Europese vasteland in nevelen gehuld. Nou moet u zich van het uitzicht ook geen overdreven voorstelling maken. Dat bestaat louter en alleen uit water.

's Avonds blijken de weergoden ons gunstiger gestemd. We varen om de Noordkaap en kunnen in de eerste nachtelijke uren de vuurrode zon bewonderen.

De Black Watch vaart het prachtige Geirangerfjord in.

Prestatie

Gaandeweg de cruise krijg je pas echt in de gaten hoeveel bewoonde eilanden (2000) Noorwegen telt en welke enorme bedragen de rijke Noren uitgeven aan tunnels en bruggen die de dun bevolkte eilanden met het vasteland en met elkaar verbinden. Wie de detailkaart bestudeert, beseft pas goed welke fantastische infrastructurele prestatie de Noren leveren. Dat kost miljarden en mede daarom is Noorwegen een van de duurste landen ter wereld. Besef dat het pilsje aan boord vier keer goedkoper is dan op het vasteland.

Na bezoeken aan Narvik, Tromsö met het magnifieke uitzicht vanaf de Storsteinen en andere plaatsen, krijgen we op de elfde dag de grootste verrassing voorgeschoteld. Bij Hellesylt varen we het Geirangerfjord in en komen in een waar paradijs. Een adembenemend uitzicht op de tot 800 meter oprijzende rotswanden, gletsjers en watervallen waarin zich prachtige regenbogen aftekenen. Het fjord heeft de vorm van een blindedarm. Bij Geiranger loopt het intens diepe, ijskoude en spiegelgladde water dood. De Black Watch gooit midden op het water het anker uit en de passagiers worden met kleinere bootjes aan land gezet.

Stipje

Vanuit Geiranger kun je naar het hooggelegen Union hotel klimmen of rijden. Bij de nabijgelegen parkeerplaats heb je een onweerstaanbaar uitzicht op de omringende bergen, de diepgelegen fjord-arm en het plaatsje zelf. Het 200 meter lange cruiseschip is op deze afstand verworden tot een nietig stipje.

Een cruise is wellicht de meest comfortabele manier van reizen: veel zien en er weinig voor doen. En als u na deze bezigheden ook nog trek heeft, komt u op het schip beslist aan uw trekken. Het eten is van goede kwaliteit. De keuze is zo ruim dat zelfs een lastige eter niets te klagen heeft. Ook wordt rekening gehouden met diëten en vegetariërs.

De grote eetzaal telt meer dan 375 stoelen. Toch heb je geen last van de drukte. Het viergangen menu wordt uiterst professioneel opgediend. In het begin vinden we het bijna te snel gaan, maar later stellen we het juist op prijs dat het avondeten niet langer dan anderhalf uur in beslag neemt.

De bediening is veel persoonlijker dan in een vergelijkbaar vier- of vijfsterrenhotel. Dat is niet in het minst de verdienste van het uitstekend opgeleide Aziatische personeel. Jonge mannen en vrouwen die vriendelijkheid en alertheid uitstralen. De obers moeten wel met enorme dienbladen sjouwen. Hier is voor de Arbodienst nog een controletaak weggelegd.

Strafbank

Tijdens de cruise wordt Montignac naar de strafbank verwezen. Chef-kok Tommy Skollevoll vertelt ons dat er elke dag 175 kilo vlees, 150 kilo vis, 60 kilo seafood en 50 kilo gevogelte wordt verorberd. De dagelijkse 'prak' gaat vergezeld van 150 kilo aardappelen, 60 kilo frites en 200 kilo groente. Er worden op een willekeurige dag 2.000 eieren weggewerkt (Engelsen houden van een stevig breakfast) en enkele duizenden broodjes. Dit wordt weggespoeld met 72 liter jus d'orange, 250 liter melk en ontelbare liters koffie en thee. Om over de alcoholische versnaperingen maar te zwijgen. Want die 'oudjes' zitten alles behalve op een droogje.

Er zijn mensen die nooit van hun leven een cruise zullen maken. Ze vinden het te duur of voelen zich opgesloten. De diverse passagiers die wij spreken, zijn echter vol lof. Ook zij, die hun vuurdoop ondergaan. Bescheiden kritiek van onze kant wordt door onze metgezellen als een onterechte aanval ervaren.

"Verveelt u zich niet als we een dag lang niet van boord kunnen?" vragen wij aan een 77-jarige passagier. "Jongeman, als u wat ouder bent, zult u beseffen hoe fijn het is om helemaal niets te hoeven doen."

REISWIJZER

Fred. Olsen Cruise Lines maakt dit jaar met de Black Watch en het kleinere zusterschip de Black Prince 36 zeereizen naar vrijwel alle bestemmingen ter wereld. De langste reis bedraagt 82 dagen, de kortste acht dagen. De maatschappij wordt in Nederland vertegenwoordigd door VCK Zeereizen in Amsterdam (020-6800865).

De dertiendaagse reis naar Noorwegen kost per persoon bijna ƒ7.000 (binnenhut), oplopend tot ƒ16.000 voor de duurste suite. In de meeste gevallen bent u echter aanmerkelijk minder geld kwijt. Snelle beslissers krijgen 15% tot 25% korting. Sommige Engelsen hadden zelfs een korting van 50%.

De reis is inclusief al het eten en gebruik van de voorzieningen. U wordt wel geacht het kamermeisje en uw persoonlijke ober na afloop van de reis een fooi te geven. Dat zijn ze overigens dubbel en dwars waard.

Wilt u zich echt laten verwennen, neem dan de 82-daagse cruise naar het Verre Oosten. De premier suite kost u pak em beet ƒ80.000 per persoon.

Overigens mag u op elke reis 90 kilo bagage meenemen. Dat is vaak een hele geruststelling.

Publicatiedatum = 3 oktober 1998