Hurtigruten:
heen en weer over Poolcirkel

door Thijs Jansen

TRONDHEIM - 'De mooiste zeereis ter wereld' noemen de Noren een tocht langs de kust van hun land. En niet alleen de reis is mooi, ook de naam ervan is schitterend: Hurtigruten. Wie er een kijkje heeft genomen, weet dat Noren niet overdrijven.

De schepen van de Hurtigruten varen al meer dan honderd jaar dag in, dag uit langs de Noorse kust. Daarbij worden maar liefst 34 havens (en dus plaatsen) bezocht, zowel bij de vaartocht in noordelijke richting, als bij de reis naar het zuiden.

De boten van de Hurtigruten lijken in sommige opzichten nietige scheepjes.

De tocht van Bergen naar Kirkenes vlakbij de Russische grens en terug naar Bergen neemt elf dagen in beslag. Men is de Poolcirkel dan twee keer gepasseerd.

Een reis met de Hurtigruten is niet alleen een soort cruise; de dienst is een levensader voor vele Noorse kustplaatsen.

In de loop van ruim honderd jaar zijn meer dan 70 schepen op de Hurtigruten-lijn ingezet. De eerste boten waren afkomstig van andere lijndiensten binnen en buiten Noorwegen. Geleidelijk begon men speciaal voor de Hurtigruten schepen te bouwen, met onder meer koel- en vrieskamers, roll-on/roll-off, speciale constructies voor het laden van paletten, autoplaatsen en faciliteiten voor conferenties en cursussen.

Vanaf het begin hadden de Noren al oog voor de toeristische kant van de lijndienst. Daarom werd al vroeg gezorgd voor informatie in verschillende talen. Dankzij de Hurtigruten werden plaatsen als Lofoten, Trollfjorden, Hammerfest en Noordkaap toegankelijk gemaakt voor een internationaal publiek.

De sfeer aan boord is informeel, waardoor snel contacten kunnen worden gemaakt met medepassagiers, bemanning en bij de vele bezoeken aan havens en/of bij excursies met de plaatselijke bevolking.

Kabeljauw

Elke avond vertrekt een schip van de Hurtigruten uit Bergen, een stad die ligt tussen zeven bergen. Er wordt vanuit deze haven koers gezet naar het westen, vervolgens gaat het noordwaarts, naar de art nouveau stad Alesund, naar Kristiansund, bekend om zijn rekken met gedroogde gezouten kabeljauw.

Wie in het laagseizoen gaat kan in Alesund aan land gaan en de prachtige ligging en elegante art nouveau architectuur van deze vissersstad bewonderen. In de zomermaanden wordt de Geirangerfjord aangedaan. Het is wellicht het indrukwekkendste fjord van Noorwegen; de rotsen steken zo'n 1700 meter uit het water steil omhoog.

En omdat de boot heen en weer vaart krijgen reizigers op de terugreis de kans om vissershavens en landschappen te bewonderen die tijdens de heenreis in nachtelijk duister waren gehuld. In het noorden van Noorwegen speelt dit probleem in de zomer overgens niet, want de zon verdwijnt dan wekenlang niet onder de horizon.

Vanaf de soms zeer luxueuze schepen hebben de passagiers
een schitterend uitzicht op de kust.

De vloot van de Hurtigruten bestaat op dit moment uit elf schepen, waarbij de boten die recentelijk in de vaart zijn genomen vergelijkbaar zijn met moderne cruise-ferry's. Zij hebben ook meer passagierscapaciteit (40 tot 50 autoplaatsen) dan oudere schepen.

De Hurtigruten is, volgens het Noors Verkeersbureau in Amsterdam, op dit moment een enorm gewild en tegelijkertijd een heel bijzonder toeristisch product. De hutten aan boord van de schepen zijn van verschillende grootte en verschillen derhalve ook flink in prijs.

Eventueel kan de eigen auto worden meegenomen om een deel van het traject te varen en een deel van Noorwegen met de auto te gaan 'verkennen'. Tijdens de reis met de Hurtigruten wordt op verschillende plaatsen de mogelijkheid geboden deel te nemen aan excursies. Deze worden uitgevoerd bij voldoende deelname en onder voorbehoud van de goede weersomstandigheden. Sommige excursies kunnen het hele jaar worden gemaakt, andere zijn seizoengebonden.

Walvissen

Enkele voorbeelden: een bezoek aan de Noordkaap, het noordelijkste puntje van Europa; in Kirkenes wordt een kijkje genomen bij de Noors-Russische grens en kan een tocht worden gemaakt over de befaamde Lofoten, een eilandengroep met spitse bergtoppen en pittoreske vissersplaatsjes. Met een beetje geluk zijn er (in augustus) walvissen te zien.

En wie de zee al snel te hoog gaat kan de Hurtigruten ook eens van de andere kant bekijken: vanuit een Noorse vuurtoren. Daar kan in sommige gevallen de nacht worden doorgebracht. Wie z'n ogen niet kan sluiten ziet met een vaste regelmaat het licht van de vuurtoren over het water van de Atlantische Oceaan gaan.

Vanuit je bed hoor je niets anders dan meeuwen, wind en golven. Van Kristiansand in het zuiden tot Hamaroy ver boven de poolcirkel is in een tiental vuurtorens een slaapkamer ingericht voor toeristen.

Een groot aantal vuurtorens in Noorwegen bestaat uit een wachtershuisje met een lichtbaken van soms maar enkele meters hoog. Dat doet echter niets af aan de vaak idyllische locatie, met uitzichten zover als het oog rijkt. Inlichtingen Norske Turist Service, telefoon 023-5289856. Internet: www.hurtigruten.com