Noorwegen per trein Veel Noorse woonkamers zijn nog traditioneel met veel hout ingericht door MARCEL FROST OPPDAL - Haast geluidloos glijdt de 'Signatur' het station Gardermoen binnen, pal onder de luchthaven van Oslo gelegen. De splinternieuwe en moderne trein is dit jaar geïntroduceerd en verbindt de Noorse hoofdstad met het noorden, zuiden en westen van het land. Met een gemiddelde snelheid van 100 kilometer per uur geen echte hogesnelheidstrein, maar op sommige trajecten knabbelt de 'Signatur' toch wat van de oorspronkelijke reistijd af. Voor wie echt luxe wil reizen is er de 'Signatur Pluss Class', met leren stoelen, radio, grote ramen, gratis koffie, thee en kranten en de mogelijkheid voor ontbijt of diner (tegen extra betaling). Niet dat dat echt een noodzaak is, want ook in de tweede klasse is het goed toeven. Doel van de reis is Oppdal, vooral bekend als wintersportgebied, zo'n 400 kilometer boven Oslo gelegen. Met de 'Signatur' een trip van ruim vier uur over de 'Dovre-banen', eindpunt van die lijn is Trondheim, dat nog eens twee uur verder reizen is. Gedurende al die uren trekt continu een sprookjesachtig landschap voorbij van fjorden, beekjes, bergen, kleine dorpen en bont gekleurde herfstbossen, om het uur afgewisseld met een stad. Na een stevige klim via Hamar, Lillehammer, Ringebu, Vinstra, Otta en Dombs bereikt de 'Signatur' zijn hoogste punt in Hjerkinn, 1017 meter boven de zeespiegel. Dan gaat het weer 500 meter omlaag het dal in, beter gezegd Oppdal in. Oppdal ligt in een uitgestrekt dal Het plaatsje telt doorgaans zesduizend inwoners, maar 's winters is dat een veelvoud daarvan. Oppdal is vooral onder Noren een geliefd wintersport oord, maar de laatste jaren lijken ook steeds meer Nederlanders de weg naar het ook per auto goed bereikbare dorp te vinden. Wie buiten het hoofdseizoen komt en een bruisend vakantieoord hoopt aan te treffen, komt bedrogen uit. Oppdal wordt vooral gekenmerkt door rust. In het centrum van het dorp ligt een middelgroot winkelcentrum, omgeven door wat kleinere supermarkten en souvenirshops. De regio staat bekend om haar authentieke houtsnijwerk; dat is echter niet goedkoop en lijkt, hoe knap het ook gemaakt is, niet aan de gemiddelde Nederlandse smaak te beantwoorden. Toch loont een bezoek aan een traditionele houtsnijwerkplaats de moeite, al was het alleen maar om je ervan te overtuigen dat het echt allemaal handwerk is. Zeker ook de moeite waard is een tocht naar de 1125 meter hoge Hovden, die gemakkelijk per kabelbaan bereikbaar is. Een tocht van een kwartier, die een schitterend uitzicht biedt over Oppdal en omgeving. Eenmaal boven op de relatief vlakke top kunnen lange wandelingen gemaakt worden bij helder zicht zou je zelfs tot aan de kust kunnen kijken. Het Gjevilvatnet-meer is het uitje bij uitstek in de zomer. Tot groot plezier van de plaatselijke bevolking is er enkele jaren geleden een zandstrand aangelegd schaars goed in Noorwegen. Per boot kunnen tochtjes gemaakt wordt, met of zonder bezoek aan de typische bergboerderijen die rond het meer liggen. De nieuwe comfortabele 'Signatur' trein. Het aan de rand van Oppdal gelegen Vang Gravfelt is de grootste Viking-begraafplaats van het land. In ongeveer 800 grafheuveltjes liggen de boerderijbewoners die in Oppdal leefden tot circa het jaar 1000. Archeologen proberen de vele mysteries die rond de Vikingen bestaan op te lossen door de graven weer te openen en stuiten daarbij op zwaarden, sieraden en gereedschappen. Stoffelijke resten worden niet gevonden, omdat de Vikingen hun doden cremeerden. Hetgeen de reconstructie van hun levensstijl niet gemakkelijker maakt. Nog steeds zijn er meer vragen dan antwoorden. Een half uur rijden van Oppdal ligt de Bortistu-herberg, die sinds 1880 onderdak biedt aan natuurliefhebbers. Bortistu ligt diep in de hoek van het dal en is een prima uitvalsbasis voor lange wandel- of skitochten. De herberg staat bekend om haar lamsvlees, dat in eigen rokerij wordt klaargemaakt en een onvergetelijke smaak heeft. Na het eten wordt in de gezellige woonkamer bij een houtvuur koffie geschonken en als uitbater Leif Helmersen goed gemutst is, pakt hij zijn accordeon en zingt zijn vrouw Inger Marie de bijbehorende liedjes. Naast het skiën in de winter zijn er ook in de zomer voldoende activiteiten in Oppdal: rafting en kanoën kan op de woeste Driva-rivier, waar langs je ook canyoning-trips kan maken: nadat je je 35 meter in een vallei hebt laten vieren, gaat het vijf uur lang door ijskoude watervallen en over puntige rotsen. Een uitputtingsslag, ook al biedt de 'wet suit' enig soelaas tegen de kou. In het op vijf kilometer van Oppdal gelegen wildernis-kamp Vilmarksleiren worden tal van groepsactiviteiten georganiseerd. Zo zijn er verschillende spellen en opgaven om de teamgeest te versterken, maar kunnen op een soort van hoog klimrek persoonlijke grenzen overschreden worden. Op veertien tot zestien meter boven de grond loop je (uiteraard aan een veiligheidslijn) over touwen en balken en kan naar een trapeze gesprongen worden. Na al die actie is het niet nodig om terug te keren naar het dal, want in de bergen zijn verschillende houten hutten waar geslapen en gegeten kan worden. Het menu? Noorse kost: rendier, zalm, eland of lam. Houtsnijwerk wordt in Oppdal helemaal met de hand gemaakt. In Oppdal zijn verschillende hotels en appartementencomplexen gehuisvest; de keten Norlandia is de grootste aanbieder. De prijzen zijn zeer afhankelijk van het seizoen, de winter is het duurst. Handig om te weten is dat prijslijsten slechts een indicatie zijn, er kan altijd onderhandeld worden. Het prijsniveau in de Scandinavische landen ligt doorgaans een stuk hoger dan bij ons, alleen de plaatselijke producten zijn soms goedkoper. Ook benzine en diesel zijn iets duurder dan in Nederland en voor een consumptie met alcohol dient vaak het drie- tot viervoudige betaald te worden. Oppdal is met de combinatie vliegtuig-trein goed binnen een dag te bereiken, met de auto duurt het een dag langer. Troll Travel uit Zwijndrecht levert Noorwegen-reizen op maat, informatie 078-619.85.25. Zowel KLM als SAS vliegt naar Oslo en op de website www.nsb.no is meer informatie over de 'Signatur' te vinden EIGEN FOTO'S Publicatiedatum = 18 november 2000 Archief Noorwegen