|
|
Schilderswijk: de hele wereld in het kleindoor Harry Muller DEN HAAG - Den Haag, stad met 80 ambassades en 46 consulaten, is altijd al erg internationaal geweest. Nergens is dat zo duidelijk als in de Schilderswijk, waar duizenden buitenlanders uit alle hoeken van de aarde zijn neergestreken. Deze volkswijk werd de afgelopen jaren flink opgeknapt. Talrijke sloppen werden afgebroken en nieuwbouw kwam ervoor in de plaats. Zelfs een aantal straten werd breder gemaakt en overal kwamen plantsoenen en speelpleinen. De meeste bewoners van de Schilderswijk komen uit andere landen en hebben daar inmiddels hun eigen cultuur ontwikkeld. Men heeft daar zo'n zestig nationaliteiten geteld. Talrijk zijn de verschillende tempels en kerken. Het aantal bijzondere winkels en eetgelegenheden is bijna niet te tellen. Sinds kort organiseert de Stichting Promotie Den Haag voor toeristen en andere belangstellenden wandelingen onder leiding van een gids door de Schilderswijk, waarbij men bijvoorbeeld een bezoek brengt aan een moskee of een Hindoe-tempel, maar ook de Turkse fotograaf staat op het programma.Tocht door Haagse volkswijk een unieke ervaring, want...
Onze wandeling begint bij het Volksbuurtmuseum in de Schilderswijk, waar ook een uitkijktoren is om even over de daken van deze bijzondere Haagse buurt te kunnen kijken. Aan de wanden van het museum hangen veel foto's over het leven in deze wijk, vroeger en nu. We krijgen een kopje koffie aangeboden met een Turkse lekkernij, heel zoet en de honing druipt eruit. Dan gaan we op weg naar de Hindoe-tempel Shri Rammandir, waar men in een gewoon huis een gebedsruimte heeft gemaakt. De gelovigen daar kampen met gebrek aan ruimte, want in de tuin is men met een nieuw stuk fundering bezig. De schoenen moeten we op een rek in het halletje achterlaten, voordat het heiligdom betreden mag worden. Beelden Op een altaar staan een aantal fraaie beelden van goden en godinnen, die behangen zijn met sieraden. Een oudere man vertelt iets over het Hindoeïsme, dat in de praktijk meer een leefwijze blijkt te zijn. Zo kent men geen verboden en geboden, maar heeft iedereen wel een altaar thuis. Erg aardig is het optreden van een danseres, gekleed in een prachtig gewaad met zilveren sieraden en belletjes. Zij danst op muziek, die uit een kleine radio komt. Haar vingers zijn rood geverfd om zo de bewegingen van de handen tijdens deze godendans beter te kunnen volgen.
De lunch gebruiken we in het Turkse eethuisje Bogazici. Alle gerechten staan achter glas en je hoeft alleen maar aan te wijzen, wat je wilt eten. Opvallend aan de wand is een kolossale foto van de hangbrug over de Bosporus bij de stad Istanboel. Wij krijgen een warme maaltijd voorgeschoteld met geroosterd lamsvlees, rijst, zoete aardappelen, bonen en verschillende groenten. Daarbij wordt brood geserveerd, veel brood. Het lijkt alsof we in Turkije zelf zijn. Aan de tafeltjes in het eethuis zitten vooral Turkse mannen, die van een glaasje koffie genieten. Hier komen nauwelijks Nederlanders, maar ze missen veel.... Uitzoeken Op weg naar de Turkse fotograaf mogen we bij een Surinaamse snackbar het nagerecht van de lunch uitzoeken. Kennismaken met de mensen uit verschillende landen is ook genieten van hun manier van koken. In de snackbar verkopen ze alles wat in Suriname zelf ook gegeten wordt. Zout vlees bijvoorbeeld en bakkeljauw (kabeljauw), pom-kip, kerrie-ei, een broodje met of zonder peper en kouseband met garnalen.
De Marokkaanse moskee waar we langs lopen, is nog niet zo oud. Op de toren staan luidsprekers, waarmee de priester zijn gebeden over de wijk laat galmen. Men vertelt ons, dat dit in Den Haag alleen maar op vrijdag is toegestaan. Bij de moskee is een winkel, waar allerlei souvenirs uit Marokko te koop worden aangeboden. Net zoals toeristen zich in Volendam in klederdracht kunnen laten fotograferen, zo kan dat ook bij de Turkse fotograaf Errol Baksi in de Paul Krugerlaan. Hij heeft voor de foto verschillende achtergronden met beelden van zijn vaderland en vrouwen krijgen een pofbroek aan en dragen slofjes. De heren komen eruit te zien als een soort sultan. De fotograaf zet vooral veel Turkse kinderen op de kiek. Natuurlijk is hij ook present bij bruiloften, die in grote zalen en sporthallen gehouden worden. Zo'n duizend gasten op een huwelijksfeest is bij de Turken heel gewoon. Zwaar
De viering van een Marokkaanse bruiloft duurt vaak twee of drie dagen. De bruid draagt dan niet alleen een witte jurk, maar ook verschillende klederdrachten. De gewaden en sieraden zijn vaak erg zwaar. Soms draagt ze die meestal maar een half uur. Daarna trekt ze weer een andere jurk aan. Tijdens de bruiloft is er veel en van alles te eten. De familie van de bruid en de bruidegom zorgt daarvoor. Verder gaat het langs veel exotische winkels. Opvallend is het grote aantal islamitische slagers. De familie Lachmansingh importeert allerlei spulletjes uit India en heeft zoveel beelden en beeldjes in de aanbieding, dat je er gemakkelijk een aantal Hindoe-tempels mee zou kunnen inrichten. Men verkoopt ook muziekinstrumenten en cd's met muziek uit India, kruiden en bijvoorbeeld iets om de boze geesten uit het huis te jagen. Populair is een serie van zeven flesjes met geuren voor het badwater. Wierookstokjes branden hier de hele dag en daarom hangt in de winkel net zo'n geur als tijdens de Heilige Mis op zondag. Les Hoogtepunt van de wandeling is een bezoek aan het Surinaamse eethuis Ruksanna, waar we in het keukentje achter de ruimte met tafeltjes en stoelen les krijgen in het bakken van roti's. Het lijkt allemaal zo gemakkelijk.
Je maakt met water en meel een deegje, maakt er daarna een bolletje van, daarin doe je een mengseltje van kruiden en vouwt het dan weer dicht. Dan maak je met een deegroller daar een mooie platte pannenkoek van en bakt die op een ronde warme plaat, die met olie is ingesmeerd. De pannenkoek moet mooi dun zijn, maar dat lukt niet altijd. Vooral het omdraaien van de pannenkoek is een moeilijk karwei. De kookles wordt gegeven door mevrouw Ruksanna, die met haar man 26 jaar geleden vanuit Paramaribo naar Nederland kwam. Natuurlijk kun je ook hier Surinaams eten, waarbij vooral kip met veel hete kruiden op het menu staat. Je krijgt er dorst van en die kun je lessen met drankjes uit Suriname, zoals bijvoorbeeld kersenlimonade. Aardig is ten slotte de markt, waar de handelaren ook oosterse kleding en tropische vruchten verkopen.
Onder het motto 'Den Haag City Mondial' organiseert de VVV dagtochten voor groepen van minimaal 20 personen door de Haagse Schilderswijk. Doel is een ieder kennis te laten maken met zoveel mogelijk aspecten van deze multiculturele samenleving. In onderling overleg wordt een programma samengesteld, waarbij ook bijvoorbeeld een bezoek aan een Turks badhuis, een Turkse bakker, een moskee of het volgen van Tai Chi-lessen onder leiding van Chinese leraren mogelijk is. Individueel is het mogelijk een tocht langs verschillende winkels en eethuisjes te maken. Daarvoor heeft men een routeboekje beschikbaar. INLICHTINGEN: Stichting Promotie Den Haag, afdeling dagtochten, telefoon 070-3618814 of 070-3618888. FOTO'S: RUUD VAN DER LINDENPublicatiedatum = 1 mei 1999 
|
Onderweg wordt iets over de Marokkaanse moskee verteld.
Lunchen in het Turkse restaurant.
Op bezoek bij de Turkse fotograaf.
Deze danseres in de Hindoe-tempel voert regelmatig een godendans op voor de toeristen.
Roti's bakken bij een Surinaams eettentje is lang niet eenvoudig.
De familie Lachmansingh heeft zoveel beelden in de aanbieding, dat je er gemakkelijk een aantal tempels mee zou kunnen vullen.