Den Haag bleef 750 jaar een dorp
door HARRY MULLER
Den Haag, mooie stad achter de duinen, viert dit jaar het 750-jarig bestaan. Een koninklijke stad met heel wat paleizen en een 'Royal Tour' van de VVV langs al die mooie gebouwen, waar ook heel wat buitenlandse toeristen zich aan vergapen.
Een sjieke stad waar naast de bekende Gouden Koets ook dikwijls gewone koetsjes rijden met daarin ambassadeurs die hun geloofsbrieven aan de koningin komen aanbieden.
De Hagenaars houden wel van deftig. Ze drinken daarom graag een kopje koffie in de lounge van Hotel des Indes aan het Lange Voorhout. Van daaruit kun je te voet bijna alles in de stad bekijken dat een beetje de moeite waard is. Koningin Beatrix wandelt ook graag in deze buurt en doet dan haar inkopen bij een van de leuke winkeltjes in de Maliestraat of de Denneweg.Geen stadsrechten, maar het werd wel tijd voor een behoorlijk feest.
Eigenlijk is Den Haag een groot dorp, want stadsrechten heeft het nooit
gekregen. Maar omdat het tijd werd om eens een behoorlijk feest te vieren,
werd uiteindelijk bepaald dat de oorsprong van het Haagje was in het jaar
1248. Toen werd de Hollandse graaf Willem II in Aken tot koning gekroond.
Hij koos 'Die Haghe' als zijn residentie en liet daar een 'conincklijk palleys'
(de huidige Ridderzaal) bouwen. Dankzij die koninklijke belangstelling door
de eeuwen heen kon het dorp uitgroeien tot een veelzijdige stad met ook
het centrum van de regering en zo'n honderd ambassades.
Deftigheid genoeg dus en daar hoort zeker ook het Hotel des Indes bij. Oorspronkelijk was het een statig herenhuis, dat gebouwd werd in opdracht van baron Van Brienen van de Groote-Lindt en Dortsmunde, persoonlijk adviseur van koning Willem III. De baron had een buitenhuis in Wassenaar, maar wilde in Den Haag een onderkomen voor zijn gasten.
Ook als het regent,kun je in de Passage op een terrasje zitten.
Uniek
Na het overlijden van de baron werd van het herenhuis een hotel gemaakt met, voor die tijd uniek, een badkamer op elke verdieping. Veel mensen uit het voormalig Nederlandsch Indië logeerden daar en nog steeds is het stadswapen van het vroegere Batavia boven de ingang bevestigd. De beroemde Russische ballerina Anna Pavlova overleed in 1931 in het hotel aan een longontsteking en ook nu nog komen haar bewonderaars naar het hotel om de salon die haar naam heeft gekregen, te bekijken. Naar de Friese vrouw Mata Hari is ook een salon vernoemd. Zij verrichtte tijdens de Eerste Wereldoorlog spionagewerk en werd later ter dood veroordeeld.
Boven
de ingang van Hotel des Indes hangt het stadswapen van het vroegere Batavia.
Des Indes was vroeger een herenhuis van baron Van Brienen. Tot hier reden
de gasten met hun koets en op de verdieping waren de balzalen.
Andere beroemdheden die in het hotel logeerden, waren bijvoorbeeld Paul Kruger, de echtgenote van Napoleon keizerin Josephine, president Roosevelt, Eisenhower, Churchill, Bing Crosby en Danny Kaye.
Oude foto's van die bezoeken hangen in de gangen op de begane grond.
Verschillende vorsten en vorstinnen waren in Des Indes ook te gast, maar
tegenwoordig krijgen ze meestal een kamer in een van de paleizen van de
koningin.
Stijl
Met veel gevoel voor stijl laat koningin Beatrix tegenwoordig weer koetsen door Den Haag rijden voor de ambassadeurs die hun geloofsbrieven komen aanbieden. Dat gebeurt steeds op woensdagmorgen bij het paleis Noordeinde en daar staan buiten dan in ceremonieel tenue een erewacht en een militaire kapel opgesteld. De koninklijke standaard wappert op het dak van het paleis en als prins Willem Alexander thuis is, is ook zijn standaard op het wat saaie pand ernaast gehesen.
Bij het paleis Noordeinde komen ambassadeurs op woensdagmorgen met veel ceremonieel hun geloofsbrieven bij de Koningin aanbieden.
In dezelfde buurt zijn de koninklijke stallen. Aan de achterkant van het paleis Noordeinde is een park met een modern beeldhouwwerk in het gras. Je mag hier wandelen tot aan het hek, waar de marechaussee op wacht staat.
De Hagenaars zijn blij dat de koningin in hun stad woont. Haar paleis Huis ten Bosch is in het Haagse Bos, maar je mag er niet met een auto langs rijden. Majesteit wil niet te veel drukte rond haar woning. Voor de bus die met toeristen de 'Royal Tour' langs de paleizen maakt, wordt een uitzondering gemaakt. Wandelen of fietsen langs het paleis mag wel, maar veel is er niet te zien.
Licht
Koningin Beatrix heeft een eigen verkeerslicht wanneer zij het paleis verlaat. Ook wordt ervoor gezorgd dat alle lichten op groen staan als zij naar haar werkpaleis Noordeinde wordt gebracht. Op de derde dinsdag in september rijdt zij met de Gouden Koets vanaf het paleis Noordeinde naar de Ridderzaal. Dan komt de stoet door de Heulstraat langs het restaurant Garoeda, beroemd om z'n Indische rijsttafel. Op Prinsjesdag zijn de tafels bij het raam al meer dan een jaar tevoren gereserveerd. Als de koets voorbij komt, zwaait een ieder naar de koningin, die daarop beleefd terug wuift. Op de terugweg, als men in het restaurant met het nagerecht bezig is, herhaalt dit tafereel zich.
Nog steeds wonen veel families uit het voormalige Indië in Den Haag. Sommigen komen wel drie of vier keer per week bij Garoeda eten, waar nog steeds de sfeer van Tempo Doeloe hangt. Ook onze ministers eten daar graag.
Uitzondering
De paleizen krijg je als toerist van binnen niet te zien. Een uitzondering is het paleis aan het Lange Voorhout, op een steenworp afstand van Hotel des Indes. Dat is tegenwoordig een dependance van het Haags Gemeentemuseum. Op het ogenblik is daar de tentoonstelling 'Den Haag rond 1900'. U moet vooral ook een kijkje nemen in de koffiekamer met het complete vroegere interieur van banketbakker Krul. In dit paleis woonde tussen 1901 en 1934 koningin Emma.
Winkelen is heerlijk in deze stad. Als het (zoals tijdens ons bezoek) flink
regent en stormt, kun je terecht in de Passage, een overdekte winkelstraat die tussen 1882 en 1885 gebouwd werd. Daar vind
je een overvloed aan kleine, exclusieve winkels, maar bijvoorbeeld ook een
zaak in feestartikelen. Er zijn terrasjes, waar je ondanks het slechte weer
op straat wat kunt eten en drinken. De Passage is een wat kleinere kopie
van die in Milaan. Maison de Bonneterie is hofleverancier en regelmatig
loopt koningin Beatrix daar binnen om inkopen te doen. Op de eerste verdieping
drinken Haagse dames graag een kopje koffie of thee. Hier hangt de sfeer
van de dertiger jaren.
In De Passage is het gezellig winkelen
Den Haag is een diplomatenstad met heel wat recepties en andere feestelijkheden. De dames kunnen niet vaak dezelfde creatie dragen en na gebruik worden die meestal gebracht naar 'Second Hand Rose' aan de Mauritskade. Deze tweedehands kleding voor dames en heren (veel smokings) is in deze winkel erg goedkoop. Ook hier hangt een deftig sfeertje, want de kleding is van hoge kwaliteit. Twee Frans sprekende dames brengen enkele jurken, maar nemen meteen weer een paar andere mee...
Hofcultuur
Den Haag heeft een overvloed aan gezellige straatjes met kleine winkels, restaurants en theaters.
Voor de viering van 750 jaar Den Haag staan heel wat festiviteiten op het programma. Zo zal bijvoorbeeld op Koninginnedag Filips de Goede met zijn ridders van het Gulden Vlies na eeuwen afwezigheid de stad weer binnen trekken. In de dagen daarna herleeft de Middeleeuwse hofcultuur met bourgondische banketten.
REISWIJZER
De Stichting Promotie Den Haag heeft een arrangement 'Vorstelijk winkelen' samengesteld. Daarbij zijn inbegrepen 1 of 2 overnachtingen met ontbijt; koffie en gebak in een chic hotel, een boekje over 'geheime' winkeltjes, een kunst- en antiekwandeling en een chequeboekje met veel kortingen. Al vanaf ƒ61 per persoon kunt u dit arrangement bestellen via telefoonnummer 070-3635676 van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 17.00 uur.
Algemene VVV-informatie wordt verstrekt via telefoonnummer 0900-3403505 (75 ct. per minuut).
Publicatiedatum = 14 maart 1998
