Te voet dwars dooor het boerenland met eiken, houtwalen, akkers en weilanden

LATTROP - Kuieren, dat is lekker rustig wandelen zonder zoals bijvoorbeeld tijdens de Vierdaagse van Nijmegen een prestatie te hoeven te leveren. Kuieren betekent in Twente ook nog eens praten. Zo werd het snoer aan de telefoon wel de 'kuierdraad' genoemd. De kuierroutes zijn bij uitstek geschikt om een onbekend stukje Nederland te leren kennen, maar ook om onderweg eens een praatje te maken met de mensen die er wonen.

Het Nederlandse kerkje in Lage.

De kleine dorpen in ons land dreigen wel eens vergeten te worden. Jonge mensen trekken er weg om elders te gaan werken, de middenstand verdwijnt en vaak blijven alleen de ouderen achter.

Daarom worden de laatste tijd steeds meer initiatieven ontwikkeld om deze mooie plekjes van Nederland met het platteland er omheen wat meer in de belangstelling te brengen. In Overijssel werden onlangs een aantal nieuwe kuierroutes in gebruik genomen, wandelingen van één dag door gebieden, die door het massatoerisme gelukkig nog niet ontdekt zijn.

Wij wandelden door een stukje Twente rondom het dorp Lattrop dwars door het boerenland met veel oude eiken, houtwallen, akkers en weilanden.

Boer Jan Scholten met zijn bakhuis met boom door het dak.

In de streek rond Lattrop ontmoet je dan zeker boer Jan Scholten in het buurtschap Breklenkamp, die volgens eigen zeggen 'een van de meest opzienbarende' toeristische attracties heeft van de hele streek. Op zijn erf staat een bakhuis en dwars door het dak groeit een eeuwenoude eik. Voor slechts twee kwartjes per persoon mag je dit merkwaardige tafereel aanschouwen en de centen dan in een bakje doen. Voor een gulden mag je ook nog foto's maken en wil iemand naar het toilet, dan kost dat een kwartje. Verder kun je in een gastenboek schrijven hoe leuk het allemaal was, maar de boer wil er liever geen tekeningen bij, want dan is het boek veel te gauw vol.

Eenvoudig

Het verhaal rond de oude eik is eenvoudig. In het jaar 1738 werd het bakhuis gebouwd en later bouwde men er een stuk bij aan als stal voor een paar varkens. Toen werd besloten de eik te sparen en liet men de boom dwars door het dak groeien. In het bakhuis wordt overigens nog steeds op een ouderwetse manier het brood gebakken.

We zijn hier in de buurtschap Breklenkamp met maar een paar honderd inwoners. Omstreeks 1600 was daar al een havesathe van een adellijke familie. Het pand raakte later in verval. Na de Tweede Wereldoorlog werd de zaak hersteld en als jeugdherberg in gebruik genomen. Door problemen met de exploitatie werd de herberg tenslotte aan een familie verkocht, die het eens zo trotse huis helemaal liet restaureren. De tuinen zijn inmiddels ook hersteld en rondom het landgoed werd veel bos aangeplant om zo de situatie van vroeger te herstellen.

De vroegere havezate Breklenkamp is fraai gerestaureerd.

Het grootste deel van de route voert door het boerenland met veel mooie boerderijen, weilanden, akkers en bossages. Veel natuur vind je in het grensgebied met Duitsland, waar een deel van de route langs de bossen van het Graafschap Bentheim voert.

Smokkelaars

Wandelen ook langs de groene grens tussen Nederland en Duitsland.

Vroeger was deze streek berucht om de smokkelaars die koeien, paarden en varkens, maar ook vele honderden kilo's roomboter en koffie over de grens brachten. Op de grens staan nog de oude grenspalen van zandsteen met het jaartal 1824. Je vindt er ook een H en een N op, omdat dit de grens was tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk Hannover. Soms is ook de P van het Koninkrijk Pruisen toegevoegd.

Oorspronkelijk was de hele grensstreek een heidegebied, maar later werd er bouwland van gemaakt. Hier en daar bleef gelukkig een stukje heide gespaard. In dit gebied ligt ook het natuurreservaat 'De Bergvennen', kleine moerassige meertjes in het bos. Dit is een ideaal broedgebied voor tal van vogelsoorten. Op een warme zomerdag kun je hier de veldleeuwerik nog horen, die in ons land bijna uitgestorven is. Verder verschillende soorten eenden en de grutto en de wulp. Elders in deze streek zijn veel roofvogels en in holtes van oude bomen vind je hier de specht.

Centraal ligt het dorp Lattrop met nog geen duizend inwoners. De kerk werd in 1819 gebouwd. De molen in het dorp stond oorspronkelijk in de buurt van Appingedam. Daarvoor was er ook al een molen, waar in het jaar 1892 het eerste graan gemalen werd. Deze werd in 1958 afgebroken. Het café in Lattrop was vroeger de dorpssmederij, waar de boeren hun paarden lieten beslaan. Tijdens het wachten dronken ze meestal in de keuken van de smidse een borreltje. Zo ontstond de latere combinatie van dorpscafé en smederij.

Het dorpje Lattrop met de molen uit Appingedam.

Stichting

Even over de grens bij Breklenkamp ligt het Duitse dorpje Lage, dat ook in onze route is opgenomen. Vroeger was dit Nederlands gebied. Veel gebouwen en boerderijen zijn nog steeds in Nederlands bezit, omdat ze vroeger tot het landgoed Twickel bij Delden hoorden. De laatste eigenaar was gravin Marie van Heeckeren van Wassenaer, die in 1977 overleed. Alle goederen werden toen ondergebracht in de Stichting Twickel, die ze nu beheert. In Lage bezit men ook ongeveer 250 hectare grond.

De burcht Lage werd in 1626 verwoest en daarvan bleef slechts een ruïne met een torentje over. De watermolen in de buurt wordt al genoemd in archiefstukken uit het jaar 1270. Deze molen wordt op het ogenblik gerestaureerd. De vroegere molenaarswoning is nu een theeschenkerij. Boven de deur van het witte kerkje van Lage zit een steen met de tekst 'Anno 1687 is den eersten steen gelecht an dese kercke door vrou Amadea van Flodroff'. Zij liet ook het herenhuis bouwen, dat nu op het landgoed staat.

De burcht Lage werd in 1626 verwoest en daarvan bleef slechts een ruïne met een torentje over.

Aan de Eichenallee staan acht dezelfde boerderijen die de 'Acht Zaligheden' worden genoemd. Ze werden gebouwd in de tweede helft van de 18e eeuw en waren bestemd voor de bedienden van het landhuis. In hun vrije tijd waren deze mensen boer.

Enkele boerderijen van de 'Acht Zaligheden'..

Onze kuierroute voert gedeeltelijk langs het riviertje de Dinkel, die vroeger in deze streek nogal eens voor overstromingen zorgde. Nu kun je er kanovaren en bootjes zijn te huur vlakbij de sterrenwacht, niet ver van Lattrop. Boer Rerink heeft een mini-camping met vijftien staanplaatsen en wie van het comfort van een vijfsterren-hotel wil genieten, kan terecht in de luxe suites van Hotellerie 'De Holtweijde' in Lattrop. Rondom het hotel zijn onlangs nog 1200 reeën geteld en erg interessant is 's morgens heel vroeg een excursie met de boswachter. Eigenaar Jan Leurink wil graag over het terrein van de boeren in de buurt een golfbaan aanleggen.

Zijn gasten komen naar dit wat vergeten stukje Nederland om te genieten van de rust, daar wat te wandelen of te fietsen en altijd is er wel een boer in de buurt, die de weg kan wijzen...

REISWIJZER

De kuierroutes in Overijssel werden samengesteld op initiatief van de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen. Er zijn in totaal 32 routes. Wandelboekjes met de routebeschrijving en een kaart zijn voor zeven gulden per stuk te koop bij het Overijssels Bureau voor Toerisme in Almelo, telefoon 0546-535535. Op verzoek stuurt men een lijst toe van de verschillende routes, zodat gemakkelijk een keus gemaakt kan worden. Verschillende VVV's in Overijssel beschikken over routes in hun naaste omgeving.

Foto's: Will Dekkers

Publicatiedatum = 6 maart 1999