Daarom wordt in het provinciehuis (de Limburgers noemen dit het gouvernement) een tentoonstelling over 2000 jaar geld in Limburg georganiseerd. Voor het eerst is daar de euro in het echt te zien. Met een vergrootglas kan men nog tot en met volgende week woensdag de munten van 1 euro, 20 eurocenten en 5 eurocenten in een vitrine bekijken.

Met een vergrootglas worden de eerste euro-munten bekeken.

Het is eigenlijk geen wonder dat juist Maastricht deze primeur kreeg, want dit is wel de meest internationale stad van Nederland. Wij dwaalden door het oude centrum en voelden ons een beetje in het buitenland.

Tentoonstelling over 2000 jaar geld in Limburg,
natuurlijk met de EURO

Maastricht, een beetje buitenland

door Harry Muller

MAASTRICHT - De eerste munt die in Maastricht (toen Mosae Trajectum) in omloop kwam, was de aureus van de Romeinen. Dat was ruim twee eeuwen geleden en sinds die tijd gebruikte men steeds ander geld, bijvoorbeeld in de Middeleeuwen, tijdens de Spaanse tijd, de Franse tijd, maar ook het geld dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in ons land gebruikt werd, is op de tentoonstelling aanwezig.

Het geboortekaartje van de euro is te zien in de mergelgrot bij het Chateau Neercanne, waar de verschillende ministers van Buitenlandse Zaken die het Verdrag van Maastricht ondertekenden, hun handtekening in houtskool achter lieten op een vlak stukje mergel. Koningin Beatrix tekende toen met een bruin krijtje van was.

Koningin Beatrix en de ministers van Buitenlandse Zaken lieten na het Verdrag van Maastricht hun handtekening in de mergelgrot bij het Chateau Neercanne achter.

De hoofdstad van Limburg, omringd door België en Duitsland, moest wel een smeltkroes van verschillende volken worden. In de 18e eeuw bijvoorbeeld lieten rijke inwoners van de stad hun kinderen trouwen met de nazaten van vooraanstaande families in de Belgische stad Luik. De prins van Luik kwam regelmatig in Maastricht op bezoek en daarom werden twee trappen aan het stadhuis gebouwd.

Trap

Zo hoefde men bij een bezoek van de Luikse prins niet te beslissen wie als eerste de trap op zou gaan en kon het stadsbestuur tegelijk met de prins naar boven. De prinsenkamer in het stadhuis herinnert aan deze bezoeken en wordt nu gebruikt voor ontvangsten en het sluiten van huwelijken.

Het stadhuis, waar de prins van Luik vroeger vaak op bezoek kwam. Heel internationaal is de markt op woensdag en vrijdag.

Voor het stadhuis is de markt waar op woensdag- en vrijdagmorgen het aanbod van de verschillende waren in de afgelopen jaren steeds internationaler is geworden. Bijzonder zijn de kramen met heel wat soorten buitenlandse kazen en paddestoelen. En om je heen hoor je Frans, Duits, Vlaams, maar ook Japans praten.

In een hoek van het marktplein staat een beeld van een groentevrouw, het mooswief. Zij krijgt tijdens het carnaval steeds een krans van groenten om het hoofd en een nagemaakt mooswief krijgt dan een plaatsje op het Vrijthof, het centrale plein van de stad.

Terrassen

Als het maar een beetje mooi weer is, verschijnen rond dit plein de terrassen. Maastricht lijkt dan net een stad in Frankrijk, maar toch probeert men hier de eigen identiteit zoveel mogelijk te bewaren. In de overbekende bruine kroeg 'In den ouden Vogelstruys' (gebouwd in 1730) staan de gerechten in het Maastrichts op de kaart. Voor de talrijke toeristen die dit etablissement bezoeken, levert dat net als tijdens een buitenlandse vakantie nogal eens moeilijkheden op.

Het beeld van het Mooswief (de groentenvrouw), dat speciaal tijdens het carnaval belangrijk is voor de inwoners van de stad.

's Winters wordt ook hier erwtensoep geserveerd, maar het heet dan erte-sop met als ingrediënten split-erte, poor, eerdappele, selderij, unne, verkespoet, spek, lawweleerblaad, groffelsnegel, tijm, reuzel, peper en zaajt. Ook in andere eetgelegenheden vind je het Maastrichts op de menukaart terug. Stekbroed Kies is een stokbroodje kaas en Stekbroed Sjink is eenzelfde broodje met ham. Wel even puzzelen dus.

Culinair heeft Maastricht overigens veel meer dan deze soep en stokbrood te bieden. Er zijn ongeveer 600 horeca-bedrijven en het aanbod varieert van restaurants met een Michelin-ster via de brasserie tot een snackbar, waar Belgische frieten door een Italiaanse dame worden geserveerd.

Bakkers

De contacten in het verleden met de stad Luik hadden ook gevolgen voor de Limburgse keuken. Luik was de stad van de banketbakkers. Later werden die mannen vaak kok en gebruikten bij de bereiding van het vlees veel zoete sauzen en vruchten.

Zo is lamsvlees met pruimensaus nu een bekend gerecht in tal van Maastrichtse hotels en restaurants met veelal Franse namen als Maison du Chêne, Hotel de la Bourse, Hotel le Roi, Hotel du Casque of Les Trois Seaux (de drie emmertjes), een restaurant dat vooral bekend is door de verse vis, die meestal vanuit het Belgische Oostende wordt aangevoerd.

Alle gerechten staan op schoolborden geschreven en soms is er een gouden lijst van een schilderij omheen gezet. Heel lekker zijn de gegrilde mosselen met olijfolie en knoflookpoeder en een vispalet met gebakken heilbot, tongschar, zalm en garnalen is een goede keus. Omdat het een familiebedrijf is, zijn de prijzen redelijk gebleven.

Hoogstandjes

In een stad met zoveel hoogstandjes uit de keuken kun je in verschillende winkels ook de spullen kopen om zelf iets heerlijks uit het buitenland klaar te maken. Daarvoor kunt u goed terecht in de Sjieke Winkel, waar men verschillende soorten olijfolie uit vaatjes tapt. Er is ook een proeverij met deze olie en stukjes stokbrood en dan merk je dat er verschillen zijn. Sommige soorten smaken zoetig, andere zijn gekruid en weer een andere olie heeft een pepersmaak. De olijfolie komt vooral uit Italië en Spanje. Sommige boeren die olijfolie persen, maken ook wijn.

Verschillende soorten olijfolie uit Italië en Spanje worden in de Sjieke Winkel uit vaatjes getapt.

Buitenlands is ook de manier, waarop de mensen in deze stad met het geloof omgaan. Bij het beeld van Onze Lieve Vrouwe 'Sterre der zee' in een kapel bij de Onze Lieve Vrouwe-basiliek wordt dagelijks gebeden. Het roet van de kaarsen heeft de muren van de kapel in de loop der tijden zwart gemaakt. Het beeld uit de 15e eeuw heeft volgens de Maastrichtenaren een enorme uitstraling.

Mensen die bijvoorbeeld moeilijkheden hebben of eenzaam zijn, komen een kaarsje branden, maar ook zie je hier wel studenten tijdens de examentijd. De kerk naast de kapel is helemaal met ruwe stenen opgebouwd, want vroeger was dit ook een vesting waar de mensen een veilig heenkomen konden vinden.

Pelgrims

Naar de kerk van Sint Servaas kwamen vroeger pelgrims en ook hier bidden de mensen om genezing. In tijden van nood wordt het beeld van de heilige Servaas in een processie meegedragen. De laatste keer gebeurde dat tijdens de Golfoorlog een aantal jaren geleden.

In de kapel van Onze Lieve Vrouwe wordt dagelijks bij het beeld van Maria gebeden. De muren zijn zwart geblakerd door het roet van de brandende kaarsen.

Heel Italiaans is het hotel Botticelli. De eigenaren wilden aanvankelijk in Florence een hotel openen. Dat zou in een palazzo uit de 13e eeuw komen, maar om financiële redenen ging de koop niet door. Er is bij de inrichting van het hotel met achttien kamers veel gebruik gemaakt van siersmeedwerk. De receptie is hier de 'segreteria' en de ontbijtkamer de 'sala di prima colazione'. Daar serveren zij ook Italiaanse kaas en ham uit Parma. Om het nog wat internationaler te maken, vind je bij het ontbijtbuffet ook Brusselse brioche, een soort koffiebroodje.

Enkele maanden geleden werd het hotel Mabi geopend, waar in de hal klokken de tijd aangeven van enkele belangrijke plaatsen in de wereld als bijvoorbeeld Hollywood. In het gebouw was een bioscoop gevestigd en bij de inrichting van de 55 kamers heeft men veel spullen uit de filmwereld verwerkt. Tijdens het ontbijt wordt een film over Maastricht vertoond en bij het diner laat men vooral lachfilms uit de oude doos zien zonder geluid. Enkele bijzondere kamers zijn gewijd aan de Titanic, Charley Chaplin en Laurel en Hardy.

Alweer een stukje buitenland in Maastricht...

REISWIJZER

De tentoonstelling 'Van Aureus tot Euro' is nog tot en met woensdag 27 januari in het Gouvernement aan de Maas (provinciehuis) in Maastricht te zien. De expositie is tijdens kantooruren (niet tijdens het weekeinde) gratis tussen 9 uur 's morgens en 5 uur 's middags toegankelijk.

De VVV heeft onder het motto 'Maastricht dat gun je jezelf' een aantal korte arrangementen samengesteld, waarbij men kiezen kan tussen een culinair, een cultureel of een winkelprogramma. De prijzen zijn zowel in guldens als euro's vermeld. Een folder is op aanvraag verkrijgbaar.

Informatie over Maastricht op het internet is te vinden bij: www.vvvmaastricht.nl.

INLICHTINGEN: VVV Maastricht, Kleine Staat 1, 6211 ED Maastricht, telefoon 043-3252121.

Foto's: Will Dekkers.

Publicatiedatum = 23 januari 1999