'Heerlijkheid' kent geen tijd

Van onze redactie Reiskrant

WESTERWOLDE - Een oase van rust en ruimte. Dat is de Heerlijkheid Westerwolde. Het dunbevolkte gebied ligt op de grens van Duitsland en Groningen verdient het om uitgebreid te worden ontdekt.

Liefhebbers van de natuur komen er ruimschoots aan hun trekken en de kans dat reeën en ander wild het pad van bezoekers kruisen is zeer groot. En het maakt niet uit wanneer Westerwolde wordt bezocht. De Heerlijkheid is het aanzien twaalf maanden per jaar meer dan waard.

Langs de Hoofdweg in Bellingwolde staan schitterende herenboerderijen.

Een tocht door het gebied kan bijvoorbeeld worden begonnen in Bellingwolde. De bevolking van dit dorp noemt hún Hoofdweg een van de mooiste lanen van het land. Aan deze weg, die met z'n statige bomen het dorp een voorname uitstraling geeft, liggen authentieke herenboerderijen. Bellingwolde ligt op de grens van Westerwolde en het Oldambt. Ofwel, de grens tussen zand en klei; vroeger de grens tussen arm en rijk. Toen de Groningse veeboeren (gedwongen door runderpest) in de negentiende eeuw massaal overschakelden op de productie van graan, veranderde de inrichting van het landschap en de maatschappij rigoureus.

Arbeiders

Boeren en arbeiders vormden tot die tijd een hechte gemeenschap. Naarmate de boeren rijker werden, groeide echter de afstand. De arbeiders werden verbannen naar kleine huisjes op de arme gronden en de boeren lieten hun woonhuizen uitbouwen tot monumentale boerderijen.

En wie geluk heeft kan, tijdens een bezoek aan café de Postiljon aan de Hoofdweg, van de stamgasten horen hoe het er in vroeger jaren in de omgeving aan toe ging. Er wordt een bijna onverstaanbaar Gronings dialect gesproken. Maar voor een bezoeker van buiten willen ze best wel wat langzamer - en daardoor iets verstaanbaarder - spreken.

Ten zuiden van Bellingwolde strekt zich de Heerlijkheid Westerwolde uit. Het gebied is rijkelijk voorzien van fiets- en wandelpaden en is zeer gevarieerd. Zo bevindt de bezoeker zich in dichtbegroeide bossen, dan weer voert de tocht over schitterende heidevelden met een weids uitzicht en langs plaatsen waar schapen en koeien grazen.

Winterwandelaars kunnen Schotse Hooglanders in de sneeuw zien grazen. FOTO'S: HENK OOSTERHUIS

Het informatiecentrum van Staatsbosbeheer 'De Noordmee' in Sellingen (in het zuiden van Westerwolde) kan als basis dienen voor een wandeling door de Sellingerbossen. Daar ligt het plaatsje Ter Borg, waar drie Groningse boerderijen en een schaapskooi uit de zeventiende eeuw staan. De schaapskooi is nog steeds in gebruik, terwijl de gerestaureerde boerderijen door particulieren worden bewoond. Even verder kom je in het natuurgebied Ter Borg, met het grootste aaneengesloten heidegebied van Groningen. Men kan er oog in oog komen te staan met Schotse Hooglanders, runderen die er vrij rondlopen.

Maar er is meer dan alleen natuur. Zo is er in streekmuseum de Oude Wolden in Bellingwolde een permanente tentoonstelling te bekijken van Lodewijk Bruckman, een fijnschilder die in de Verenigde Staten op dit moment populair is. Ook werk van de Groninger kunstkring De Ploeg is er te bewonderen.

Toen de eerste kunstenaars van De Ploeg in de jaren twintig van de vorige eeuw hun werk begonnen te exposeren, vonden ze de politie op hun stoep. Rode luchten, geel water en blauwe aarde: dat ging het burgermansfatsoen uit die tijd te ver.

Wie van hedendaagse kunstenaars in Westerwolde wil genieten, kan de zogenaamde 'Tweekarspelen Kunstroute' volgen van 23 tot en met 25 maart en van 30 maart tot en met 1 april. Negen kunstenaars stellen dan voorbijgangers in de gelegenheid van hun kunst te genieten. Beginpunt is het museum in Bellingwolde.

• Voor informatie over wandelen, fietsen en overnachten: telefoon: 05999-322711.