Belmonte's wonderbaarlijke prunus
door THEA DETIGER
'Belmonte' heet het (gratis toegankelijke) bomenpark van de Landbouwuniversiteit van Wageningen. 'Monte' staat voor de steile Wageningse berg, die hier in de laatste ijstijd werd gevormd. En 'Bel' voor het schitterende uitzicht over de Nederrijn en het Betuwse land.
De wonderbaarlijke prunusboom, die een bezienswaardigheid vormt.
In tegenstelling tot de meeste universitaire bomentuinen zijn in Belmonte geen naaldbomen maar loofbomen geplant. In de winter vormt de bloeiende toverhazelaar een sprookjesachtige aanblik. Momenteel is de kersenbloesem te bewonderen en een enkele vroege magnolia en rododendron. Maar binnenkort breekt de allermooiste tijd aan als de hele rododendron-vallei in bloei staat en de boomgaard van sierappels. De appels, die niet groter worden dan kersen, trekken allerlei vogels aan, vooral mezen.
"In 1951 zijn we begonnen met het aanplanten van nieuwe bomen", zegt Jan Just Bos, beheerder van de tuin en vroeger presentator van 'Ja, Natuurlijk'. "Veel van de oudere bomen hebben oorlogsschade. Daardoor hebben ze soms merkwaardige vormen aangenomen. "Onze prunus die in een boogje de grond in is gegroeid en zich van daaruit weer heeft opgericht, is een bezienswaardigheid. Omdat zich aan de voet een krentenboompje heeft genesteld, lijkt het of de boom aan beide kanten bloeit. De Duitsers noemen deze prunus, waarvan de bloemen geuren naar lievevrouwebedstro, een Weichsel-boom."
Oorlog
In de oorlog is ook de pompeuze villa vernield, die Thierry Juste baron De Constant Rebecque de Villars hier in 1845 liet bouwen. De baron, die in het leger van Napoleon diende, had het landgoed in bezit gekregen via zijn schoonvader Frans Godard baron van Lynden van Hemmen. In het bos naast het landgoed, waar zich ook nog een middeleeuwse 'holle weg' bevindt, zijn de twee laatste bewoners van het huis begraven, de freules Justine Thérèse Civile en Cècile Alexandrine. Op een obelisk staan de veldtochten van de Franse baron vermeld. Overigens vocht hij in de Slag bij Waterloo aan de kant van de Prins van Oranje. Men beweert dat door zijn strategie zijn vroegere werkgever de nederlaag leed.
Omdat Belmonte van de universiteit is, staan er hele collecties van bepaalde boomsoorten. Zo zijn er rododendrons met grote en kleine bloemen, en in kleurvariaties van rood, tot paars, roze, wit en geel. Japanners komen speciaal voor de verschillende kersenbomen, waarover een boek in de maak is. Maar ook liefhebbers van platanen, magnolia's, esdoorns, viburnums (sneeuwballenboom), en toverhazelaars komen aan hun trekken. Bijzonder is de collectie rare beuken in de vorm van een tafel, een kandelaar, een prieel, een struik, en noem maar op. De bomen zijn wegens hun afwijkende vorm door kwekers apart gezet. Op Belmonte wordt gekeken of het zin heeft om er nieuwe variaties van te maken.
Bij de aanleg is men er vanuit gegaan dat Belmonte elk wat wils moet bieden: een plaats om te wandelen en te ontspannen. Honden moeten aan de lijn, maar mensen mogen van de paden afwijken en dwars door de bloemenweiden lopen. "We experimenteren met leuke bodembedekkers om de mensen op een idee te brengen", zegt Jan Just, wijzend op het tapijt van gele aardbeienplantjes onder de sierappelbomen.
Rozen
Op Belmonte staan een paar oude rozensoorten. Maar in de andere botanische tuin van de universiteit 'De Dreijen', die 800 meter verderop ligt aan dezelfde weg, is een heel rosarium te zien met oude, wilde soorten. "Hier bloeien in de zomer de Mos-roos van het Wedgwood-servies en de bloemkoolvormige roos, die je ook ziet op 17de eeuwse schilderijen", zegt Jan Just, die niet alleen bewonderaars van rozen maar ook liefhebbers van rozenbottels op bezoek krijgt (de firma Roosvicee).
De 100 jaar oude 'Dreijen' heeft nog een stuk formele tuin met een langwerpige vijver in het midden, begroeide pergola's aan de kanten, kaders van buxus, en coulissen van cederbomen en taxus. De tuin werd ontworpen door architecte Baas Becking. Hier vind men 300 soorten hortensia's, terwijl de pergola's begroeid zijn met druiven en verschillende soorten Blauwe Regen. Achterin de tuin bij de kas woekert de maretak (mistletoe) in de sierappelbomen.
Naast een aparte kruidentuin en een speciale boshoek, biedt de tuin een enorme collectie hosta's en herfstasters. De asters staan op iets nieuws: een vaste vloerbedekking van plastic met cocosvezel, die onkruid weert, vocht vasthoudt en binnen vier jaar geheel door de grond wordt opgenomen.
INFO:
Belmonte en De Dreijen zijn te vinden aan de Generaal Foulkesweg in Wageningen respectievelijk op nummer 94 en 37. De tuinen zijn altijd open en de toegang is gratis. Route: van de grote weg Utrecht-Arnhem afslag Ede-Wageningen, richting Wageningen. Voor Belmonte: rechtdoor rijden. Na tweede stoplicht, bij eerste kruispunt links. Na 100 meter aan rechterhand. De Dreijen ligt 800 meter terug richting centrum.
De wonderbaarlijke prunusboom, die een bezienswaardigheid vormt.
Publicatiedatum 26 april 1997
