Dorpjes
om even stil te staan
door Albert van Keimpema
WAAXENS - In Friesland kun je op het platteland door dorpjes rijden
die je alweer bent gepasseerd zonder dat je er erg in hebt. Niet dat zulke
plaatsjes niks te bieden hebben of geen aandacht trekken, maar gewoon
omdat ze zo klein zijn. Je hoeft maar even met je gedachten elders te
zijn en je bent door zo'n dorpje heen.
Oude pastorie van
1893 in Waaxens. Foto: Albert van Keimpema
Dat is bijvoorbeeld het geval met de drie terpdorpen Foudgum, Brantgum
en Waaxens in het noorden van Friesland, dicht tegen de Waddendijk aan,
gelegen tussen het Wad en het stroompje de Ee. Ze liggen langs de provinciale
weg Dokkum-Holwerd. 's Zomers trekken vele passanten in de auto of op
de fiets door de drie dorpjes en slechts weinigen onder hen staan er even
bij stil.
Monument
Zonde, vindt het Noord-Nederlands Bureau voor Toerisme. Foudgum, Brantgum
en Waaxens liggen er nog net zo bij als tientallen jaren geleden. Het
toeristenbureaau heeft ze daarom benoemd tot monument van de maand juni.
De
dorpjes zijn niet 'verpest' door de witte schimmel; de benaming voor de
niet passende nieuwbouwwijken in Friesland. Het zijn juist dorpjes die
nog heel karaktervol zijn en die door hun terpen duidelijk in het landschap
zijn gemarkeerd. Ze liggen in een gebied waar je vroeger de voeten niet
droog kon houden. Daarom moesten heuvels worden opgeworpen. Foudgum, Brantgum
en Waaxens hebben nog een typische dorpskom op een terp.
De kerk was en is het belangrijkste gebouw van een kern en die vind je
in het midden van de dorpjes. Daar om heen een kerkpad dat de straatjes
naar huizen en boerderijen verbindt. De rust die zo'n verlaten bebouwing
uitstraalt haalt de diepste zielenroerselen in een mens naar boven.
Publicatiedatum = 10 juni 2000
|