TURFROUTE IS GERED
dankzij strijd Friese vrijwilligers
door Wil Van Barneveld
GORREDIJK - Dankzij de strijd die Friese vrijwilligers hebben geleverd
is de Turfroute in deze provincie nog steeds begaanbaar. In de afgelopen
25 jaar is het minstens tweemaal voorgekomen dat de Provincie Friesland
dreigde deze prachtige vaarroute te sluiten.
De Turfroute met zijn vele sluizen en bruggen loopt van Terwispel
en Mildam naar het Drentse Appelscha en is alleen begaanbaar van 16 mei
tot 16 september.
Tijdens de vervening was het een belangrijke vervoersader in de regio
Zuidoost Friesland, Drenthe en Noordwest Overijssel. Tot het midden van
de 20ste eeuw was de Turfroute in gebruik bij kleine vrachtschepen die,
zoals de naam al aangeeft, turf vervoerden. Langzamerhand verdween deze
tak van handel en nu wordt de Turfroute alleen nog bevaren door waterrecreanten.
De eerste die ervoor zorgde dat dit mogelijk zou blijven was pater van
Ulden uit Gorredijk. Hij stelde destijds alles in het werk om de zaak
open te houden nadat sluiting van de route dreigde. Daarna werd een stichting
in het leven geroepen, De Nije Kompanjons, die vorig jaar haar 25-jarig
bestaan vierde.
De
Turfroute heeft idyllische plekjes. Er mag overal worden aangelegd en
alleen in de haven Oldeberkoop moet havengeld worden betaald.
De Stichting, met als voorzitter Jantienus Have, levert een aanzienlijke
bijdrage aan het in stand houden van de bijzondere vaarroute. "Dat kost
nogal wat geld. Gelukkig is er inmiddels een convenant gesloten tussen
de provincies Friesland, Drenthe en Noordwest Overijssel. Daarin is overeengekomen
dat de Turfroute open moet blijven. Wat we vervolgens willen is dat deze
route aansluiting krijgt op de doorgaande routes en er op grotere gebieden
gevaren kan worden. Ook langere openingstijden van sluizen en bruggen.
Op de Turfroute worden ze van 9 tot 12 en van 13 uur tot 17 uur bediend
en op zondag helemaal niet. Puur een kwestie van geld. Gelukkig hebben
we dit jaar bereikt dat de route wel enkele weken langer is opengesteld.
Zo langzamerhand proberen we er steeds een beetje bij te knabbelen."
Een van de bronnen van inkomsten van de Stichting is het vignet dat tegen
betaling van 25 gulden bij de sluizen wordt verkocht. Daarmee hebben de
waterrecreanten het hele seizoen toegang tot de route. Vorig jaar waren
er dat zo'n 2500.
"De opbrengst hiervan is natuurlijk niet toereikend. Het is slechts een
gering bedrag om de route deels in stand te houden. Want ook de sanitaire
voorzieningen in de havens en sluizen vergen onderhoud. Langs de hele
route wonen vrijwilligers die een oogje in het zeil houden, maar zij kunnen
niet voor alles zorg dragen", aldus penningmeester Jan Knevelman.
De Turfroute gaat
onder andere door het gezellige dorpje Gorredijk. Bij deze toegangssluis
kan men vanaf het terras de vele passanten bekijken.
De Stichting zet zich overigens niet alleen in voor de vaarroute. Have:
"De Turfroute ligt in een heel speciaal landschap. We adviseren de waterrecreanten
dan ook van de boot af te gaan. Er kan overal worden aangelegd en op diverse
plaatsen zijn gratis witte fietsen verkrijgbaar. Niet alleen makkelijk
om even een boodschap te doen, maar om een tochtje te maken en een van
de vele historische plekjes te bekijken. Van Mildam tot Oosterwolde wordt
momenteel gewerkt aan een 20 km lange fietsroute. Die zal deze zomer klaar
zijn. Ook met dit soort projecten houden we ons bezig om de route zo aantrekkelijk
mogelijk te maken."
Van automatische brug- en sluisbediening wil de Stichting niets weten.
De Friese voorzitter: "Daar verzetten we ons zwaar tegen. Juist het persoonlijke
praatje met de sluiswachters maakt het zo aantrekkelijk. Elke duizendste
passant krijgt extra aandacht. Die wordt ontvangen in het sluishuisje
en getrakteerd op een kopje koffie. De route staat dan wel niet vermeld
op de ANWB-kaart omdat het teveel geld zou kosten, maar ons clubje heeft
er in ieder geval voor gezorgd dat de Turfroute nog geopend is. En daar
hebben veel mensen plezier van."
FOTO'S: JOOP FENSTRA
Publicatiedatum = 03 juni 2000
|