|
|
Koeien grazend in een sprookjesachtige vallei
|
door JOS VAN NOORD
LUXEMBURG - Luxemburgers zijn een tevreden volk. Kom daar tegenwoordig in Europa eens om. Iedereen loopt te klagen. Luxemburgers niet. Laat die maar schuiven.
Het gaat deze kleinste EU-lidstaat al jaren voor de wind: op de fundamenten van z'n eens zo machtige staalindustrie bouwde het onafhankelijke groothertogdom een van de belangrijkste financiële centra in de wereld, Luxemburg is inmiddels ook hoofdkwartier van het grootste commerciële tv-imperium van Europa, sinds 1985 is er een onstuitbare economische groei van jaarlijks rond vijf procent, de werkeloosheid is er het laagst van Europa en volgens een EU-onderzoek is Luxemburg een van de welvarendste landen.
Baden
en wastersporten in een meertje.
Dat zie je aan Luxemburg af. Luxemburgers leven er goed van. Ook van hun huizen en hun woonomgeving straalt de welvaart je tegemoet en met 430.000 inwoners op een gebied dat iets kleiner is dan onze provincie Drenthe, hebben ze behoorlijk de ruimte en veel groen. Ze zitten lekker in hun vel en in hun slappe was en zijn, wie je ook vraagt, best tevreden met hun plaats in Europa.
Dat alles bij elkaar maakt Luxemburg, waar je ook heel goed uit eten kunt, tot een prima vakantiebestemming voor mensen die ruimte en rust zoeken, stadsmensen en -gezinnen die de natuur in willen. Je vindt hier bijna geen disco, geen Disneyland-toerisme. Luxemburg is voor rustige wandelaars, voor stille genieters.
Nederlands
Het land heeft zoveel gemeen met Nederland veel Luxemburgers spreken ook een beetje Nederlands dat Nederlanders zich er meteen thuis voelen. Of je bij familie op bezoek gaat.
Nogal wat Nederlanders komen met de auto naar het groothertogdom. Maar eigenlijk heb je helemaal geen auto nodig. De afstanden zijn klein, er rijden bovendien treinen en bussen.
Veruit het best zie je Luxemburg wandelend of per fiets. Daar wordt steeds meer op ingespeeld door het toeristenbureau, maar ook door hoteliers die schitterende wandel- of fietsarrangementen aanbieden. Men wandelt of fietst van hotel naar hotel. De routebeschrijving krijg je mee. Daarbij zorgen de hoteliers voor vervoer van de bagage. Die staat al op de kamer klaar als de 'vermoeide' reiziger in zijn volgende hotel aankomt. Hoteliers kunnen ook fietsen regelen.
Dit is eigenlijk de aangewezen manier om deze zomer het tuinfestival 'Jardins... à suivre' te bezoeken. Tot eind september duurt dit bijzondere kunstfestival in het natuurpark Oewersauer van de Luxemburgse Ardennen en in het Franse regionaal natuurpark Lotharingen. Kunstenaars, bouwmeesters en landschapsarchitecten uit verschillende Europese landen hebben tientallen verloren stadstuinen, stukjes overwoekerd land, verlaten kerkhoven, verwaarloosde speelweiden en andere zowat vergeten percelen dichtgegroeid openbaar groen 'teruggegeven aan het publiek' en naar hun eigen inzichten en ideeën voorzien van moderne expressies op kunstgebied.
In
Heiderscheid, vroeger een belangrijk marktstadje, is een toren van aardappelmanden
gebouwd.
Zo zijn meer dan veertig tuinen opnieuw ingericht en aangekleed en het leuke is dat er vaak hele verhalen aan vast zitten, ook aan de motieven van de betrokken kunstenaars. Er zijn zeer uitzonderlijke ontwerpen bij, die aanleiding kunnen geven tot veel discussie. Wat moeten wij denken van de prachttuin van de eeuwige bloemen, 'Le jardin des fleurs ternelles' bij Euville in de Lorraine? Stenen op stokken, vreemde bloemen op stalen stelen. Volgens de kunstenaar uit München draagt het allemaal bij tot een beter begrip van het landschap. Leuk, want je kunt er over van mening verschillen.
De huilende fruitmanden ('Les cageots pleureurs') in Buxières-sous-les-Côtes vormen ook zo'n topper. Deze tuin vol hangende bloembakken is, volgens de twee Franse ontwerpers, als 'hommage aan een boomgaard' aangelegd op het terrein van een voormalige vuilstortplaats. "Een nieuwe uitdaging voor een verwaarloosd terrein", heet dit. Zo is er veel moois te zien.
Het festival 'Jardins... à suivre' is het resultaat van een jarenlange samenwerking tussen gemeenten, verenigingen en kunstenaars. Iedereen liet zo z'n eigen ideeën los op het thema tuin.
In het kader van het festival zijn er deze zomer ook tuinfeesten, muziekuitvoeringen, theatervoorstellingen, een filmfeest, beeldhouwcursussen voor jongeren, voordrachten van poëzie, themadagen, plantenbeurzen, exposities en rondleidingen.
Kunststof
Aan de hand van Jeanette Bechtold-Timmer kunt u kijken in een tot kunsthof getransformeerde begraafplaats bij Bastendorf in het noordoosten van Luxemburg. Jeanette, die eigenlijk uit Rotterdam komt, woont al vele jaren in het groothertogdom, in Hozingen: ze is er met een Luxemburger getrouwd. Nu doet ze als gids rondleidingen voor toeristen en ook dat doet ze heel goed.
Jeanette
Bechtold-Timmer gidst toeristen door de Luxemburgse kunsttuinen.
"Deze thematuin heeft alles te maken met verbinding en met herinnering aan vroeger", legt Jeanette mij uit als we naast het kapelletje van Sint Marcus kijken naar vrolijk in de wind waaiende vaantjes. 'Wolken en winden' heet dit kunstwerk. "Persoonlijk vind ik het kerkje mooier. Het 12e eeuwse kapelletje, waar dikwijls concerten worden gegeven, was vroeger een bedevaartsonderkomen voor melaatsen en het is prachtig gerestaureerd. Ze hebben in Luxemburg hun geld niet alleen maar op de bank."
Ook het tuinkunstfestival 'Jardins...a suivre' heeft veel geld gekost, dat kun je zien. Er is ook een fraai uitgevoerde catalogus, waarin alle kunstobjecten in drie talen worden uitgelegd.
"Als je alle tuinen wilt zien, moet je er wel drie dagen voor uit trekken", zegt Jeanette als ze ons al weer naar de volgende kunsttuin voert, bij Bettel. 'De tuin van herinneringen' heet dit project van kunstenares Michele Schneider en haar leerling Marc Felix. We zien grote palen in het gras staan, maar de geur van lavendel en tijm vind ik persoonlijk aangrijpender. Naast een prachtig bloembed staat een appelboom en er groeien ook wilde aardbeien. Die zijn nog eens lekker!
Kunst is hier vooral wat je er in ziet. Wat je eruit haalt. Je kunt er ook over van gedachten wisselen en aan het slot van het gesprek heeft iedereen gelijk.
'De tuin van het vergeten kanaal' bij Hoffelt is zeker een bezoekje waard. Dit kanaal, waar in 1820 aan begonnen werd om de Maas met de Moesel te verbinden, werd nooit afgemaakt. Maar hier liggen nog restanten, het was een modderige vuilnisstortplaats geworden. Landschapsarchitect Pascal Riff heeft er met plankieren en stenen een mooi doorkijkje van gemaakt, waar je kunt turen over het kanaal dat er nooit kwam.
De kunsttuin 'Andere natuur' achter het station en bij de rivier in Clervaux is een oude kinderspeelplaats, waar nu dunne oranje PVC-buizen in de wind wuiven. Een grappig gezicht, maar voor kinderen is dit niks: er staan hier veel giftige en stekelige planten, waaronder de Hercules-berenklauw, die in de Kaukasus de naam 'Heraclium' kreeg wegens zijn dodelijke kracht als gifplant. Afblijven dus.
In Heiderscheid, vroeger een belangrijk marktstadje, is een toren gebouwd van aardappelmanden gebouwd.
Het aardigste van het tuinkunstfestival is dat je daardoor zoveel van Luxemburg ziet: vooral stille en verborgen plekken waar je anders niet zo gauw zou komen. Het is een prachtig, gelukkig land met inwoners die trots zijn op hun onafhankelijkheid, maar die tegelijk ook al vele decennia open staan voor alles wat uit het buitenland komt. Echte Europeanen zijn het, die Luxemburgers, hun geliefde groothertog prins Jean voorop. In september doet de vorst, na zijn land in 36 jaar tot ongekende welvaart te hebben geleid, afstand van te troon ten gunste van zijn zoon prins Henri. De Luxemburgers zijn niet van plan om hun populaire monarch zomaar te laten gaan. Er wordt een reusachtig feest voorbereid om Jan te bedanken en de troonswisseling te vieren.
 |
REISWIJZER: Luxemburg is via Antwerpen/Brussel en via Maastricht/Luik per trein bereikbaar. Benelux Railtour heeft diverse voordelige tarieven. Luxemburgs verkeersbureau: 00 352 48 11 99. Inlichtingen Festival 'Jardins... à suivre': 00 352 89 96 69. E-mail: jardins-a-suivrept.lu. |
EIGEN FOTO'S
Publicatiedatum = 29 juli 2000
