De Olympische Winterspelen worden volgend jaar in de Japanse stad Nagano georganiseerd. Een klein leger supporters heeft al flink gespaard en zal in oranje gehuld en met een fles berenburg op zak onze schaatsers daar aanmoedigen.

Japan zal de komende winter volop in de belangstelling staan en wie de kans heeft, moet zeker ook het sneeuwfestival in de stad Sapporo bezoeken. Dat wordt van 5 tot en met 11 februari gehouden en kunstenaars uit de hele wereld laten daar dan hun mooiste scheppingen van sneeuw en ijs zien. Ook bekende gebouwen op onze aardbol worden in een fors formaat met sneeuw opgetrokken.

Wij reisden begin dit jaar naar Sapporo, waar toen voor de 48e keer het festival plaats vond en ontdekten daar ook ons Concertgebouw in Amsterdam van ijs.

Ons Concertgebouw in ijs

door HARRY MULLER

SAPPORO - Het waren studenten van een middelbare school die voor het eerst in 1950 de eerste bouwsels van sneeuw en ijs maakten. Dat gebeurde in een van de parken van de stad Sapporo. Het werd meteen een groot succes, want uit alle delen van Japan stroomden de belangstellenden toe.

Een van de gigantische scheppingen, die door het leger werden gemaakt.

Vijf jaar later werd voor het eerst het leger (de Japanners spreken over zelfverdedigingstroepen) bij de organisatie van het festijn ingeschakeld en sindsdien heeft men zo'n 25.000 mannen en vrouwen ter beschikking, die vooral voor de aanvoer van sneeuw uit de bergen en het opbouwen van de ruwe vormen moeten zorgen. Omstreeks half januari begint men daarmee en twee weken later moet dan de sprookjeswereld van het sneeuwfestival klaar zijn.

Dit jaar kwamen meer dan twee miljoen bezoekers zich vergapen aan ruim driehonderd creaties op verschillende plaatsen in de stad. Soms gigantisch groot, maar vaak ook kleine beelden van doorschijnend ijs. Voor de afdeling beeldhouwwerken heeft men gekozen voor het thema Olympische Winterspelen en daarom zijn sporten als schaatsen, skiën of langlaufen allemaal in ijs afgebeeld.

Het meest indrukwekkend zijn toch de grote projecten van sneeuw als het Parlementsgebouw van Nieuw-Zeeland, het palmenstrand van Hawaii of het Nationaal Museum in München. Ons Concertgebouw is helemaal van blokken ijs gemaakt. Die heeft men op maat in een fabriek laten invriezen en daarna werden ze op elkaar gestapeld. Men kreeg zo een muur van ijs die 16 meter lang, 18 meter breed en 12 meter hoog was. Aan de hand van foto's uit Nederland maakte een groep Japanners van dit historische gebouw een schepping, die eigenlijk alleen in een sprookje thuis hoort. Alle onderdelen zijn precies op schaal weergegeven. Men gebruikte bijlen en zagen voor het ruwe werk, maar vaak werden ook kleine beitels en mesjes gebruikt om bijvoorbeeld de vorm van de ramen weer te geven. De kosten van de bouw werden gesponsored door een krant in Sapporo, maar ook verschillende televisiestations kwamen met geld over de brug.

Voor zo'n ijspaleis heeft men meestal een toneel gebouwd, waar diverse artiesten optreden. Onze nationale luchtvaartmaatschappij doet ook een duit in het zakje en organiseert voor het Concertgebouw een wedstrijdje touwtrekken voor de Japanse jeugd. Trommelaars treden op in een decor van enorme schaakstukken van ijs en wat verderop treedt een dansgroep op in een decor van het tropische eiland Hawaii, alleen zijn de palmen van sneeuw gemaakt. Ook rockbands treden op en voor de creatie van het Nationaal Museum laten vrouwen in kleurige kimono's zich even zien. Niet te lang, want anders zouden deze ranke dames bevriezen.

Ons Concertgebouw, prachtig op schaal nagebouwd met blokken ijs.

Het sprookje van de wolf met de zeven geitjes is uitgebeeld, maar ook allerlei figuren uit de kinderprogramma's van de Japanse televisie zijn vertegenwoordigd. De kinderen vermaken zich opperbest, vooral ook omdat ze op veel plaatsen met een sleetje van een glijbaan kunnen glijden.

De koude kopie van het Concertgebouw staat tijdelijk in het Odori-park van Sapporo, dat enkele honderden meters breed is en ruim twee kilometer lang. Met een snelle lift kun je naar naar het topje van een televisie-toren op een hoogte van 147 meter. Van daaruit heb je een schitterend uitzicht over het sneeuwfestival. In de verte, net buiten de stad, zijn de besneeuwde bergen. Daar is ook de springschans die voor het eerst tijdens de Olympische Winterspelen van 1972 werd gebruikt.

Wie zich daar boven in de tv-toren mocht vervelen, kan door een machine de toekomst laten voorspellen, maar je mag ook een wens doen. Die wordt op een papiertje gedrukt, komt uit de machine rollen en daarna prikt men al die papiertjes keurig op een bord. Zo hoog boven de grond is men kennelijk wat dichter bij de hemel en hopen de Japanners, dat de wens een beetje sneller vervuld wordt.

Met de metro trekken we naar Makomanai, een groot terrein aan de rand van de stad. Op weg daarheen eten we in een van de ondergrondse stations sushi (kleine hapjes met rauwe vis) in een restaurant. Gezeten aan een bar komen de lekkernijen op gekleurde schoteltjes op een lopende band voorbij. Wat je lekker vindt, moet je maar pakken. Zelf kun je heet water uit een kraan tappen om een kop groene thee te zetten.

Makomanai lijkt een grote witte kermis, waar vooral mannen uit het leger met sneeuw aan het werk zijn geweest. Ze zijn maar wat trots op hun creatie 'Expeditie naar Mars' met twee reusachtige glijbanen. Het bouwwerk is 25 meter lang, 25 meter breed en 15 meter hoog. Een springschans trekt extra bezoekers, omdat skiërs daar vanaf glijden, daarna enkele spectaculaire salto's maken en meestal ook weer keurig op hun ski's terecht komen. Wie koude voeten krijgt, kan zich in een eenvoudige eetgelegenheid warmen bij de kachel. Verder is het mogelijk uit een automaat blikjes met warme koffie of chocolademelk te trekken.

Kinderen vermaken zich opperbest met een van de vele glijbanen.

Elk jaar op 11 februari wordt de Nationale Feestdag in Japan gevierd. Dat is meteen de laatste dag van het sneeuwfestival en komen er extra veel dagjesmensen. 's Avonds kun je dan nog even heerlijk wandelen in de met veel kleuren verlichte witte wereld.

Dezelfde nacht nog begint het leger met de afbraak. Bulldozers schuiven de kolossale hoeveelheden sneeuw en ijs weer bij elkaar, die op grote vrachtwagens wordt afgevoerd. De dag na het sneeuwfestival is 's midddags bijna alles al opgeruimd. Het sprookje is voorbij......

REISWIJZER:

De stad Sapporo heeft 1,7 miljoen inwoners en ligt op het eiland Hokkaido met nog werkende vulkanen, grote meren, bossen en bergen. 's Winters is het ski-gebied rond de stad binnen maximaal twee uur met het openbaar vervoer bereikbaar.

De oudste gebouwen in de stad dateren uit de tweede helft van de 19e eeuw. In de afgelopen honderd jaar is Sapporo een moderne stad geworden, waarbij ook experts uit ons land hielpen bij de ontwikkeling daarvan.

Japan Airlines vliegt dagelijks van Amsterdam naar Tokio met een doorverbinding naar Sapporo. Deze luchtvaartmaatschappij is in ons land vertegenwoordiger van de JNTO, de Japanse toeristen- organisatie.

INLICHTINGEN:

Japan Airlines, Jozef Israëlkade 48 e, 1072 SB Amsterdam, telefoon 020-6760060.

Publicatiedatum = 15 november 1997