|
|
Op 'pelgrimstocht' naar Rome
Heilige deuren staan uitnodigend open
door Maarten van Aalderen
ROME - Heeft u last van uw geweten? Heeft u iets gedaan waar u berouw van heeft of voelt u zich schuldig door een begane zonde waarvan u zich wilt bevrijden? Kom gezellig naar Rome, een van de mooiste steden ter wereld, en bezoek de vier aangewezen basilieken.
Twee
leden an de Zwitserse garde voor de Sint Pieter
Rome heeft verscheidene basilieken, maar als u in dit Jubeljaar 2000 de Sint Pieter (San Pietro), de Santa Maria Maggiore, de Sint Paulus buiten de muren (San Paolo fuori le mura) en tot slot de Sint Jan in Lateranen (San Giovanni in Laterano) bezoekt, dan heeft u de vier belangrijkste basilieken bezocht en bent u van een hoop zonden en dus ellende verlost.
Het idee ontstond door Bonifacius VIII in 1300. Sindsdien zijn er iedere honderd jaar, later iedere 25 jaar, pelgrimstochten naar Rome gehouden. Vooral in dit belangrijke Jubeljaar 2000 worden de vier basilieken, wier heilige deuren vanaf kerst verleden jaar door de paus symbolisch zijn geopend, regelmatig door pelgrims over de hele wereld bezocht.
Voor één dagje deed uw reisverslaggever alsof hij rooms-katholiek was en hoopte hij dat door een bezoek aan de vier basilieken een deel van zijn vele zonden zou worden vergeven.
Van het hoofdstation van Rome Termini gaan we linksaf de Via Cavour op, totdat we aan de linkerkant een grote kerk zien. Het is de Santa Maria Maggiore-basiliek, maar wel van de achterkant. Even een blokje lopen langs het grote gebouw met de spitse klokkentoren (75 meter hoog) en je ziet pelgrims en toeristen, terwijl politieagenten de boel bewaken.
Bij
de heilige deur waar we doorheen moeten lopen staat onmiskenbaar in vier
talen: "De deur is Christus. We gaan er door in de hoop om van de zonde
naar de genade te gaan."
Dat doen we dan maar. Een paar in het blauw gehulde vrijwilligsters uit Polen die de mensen de weg wijzen, glimlachen me vriendelijk toe. Opeens praat een van hen ongerust met een Italiaanse man in pak, die direct achter een vrouw in een shirtje zonder mouwen loopt.
"Dit kan absoluut niet, u mag niet naar binnen!" roept de man streng. Even later komt een veertigtal zingende Colombianen ongestoord de basiliek binnenwandelen. Verderop is een vrouwtje te biecht en hurkt een jongen voor een Maria-beeltenis.
De Santa Maria Maggiore is in de vijfde eeuw gebouwd, maar de basiliek onderging in de loop der eeuwen vele wijzigingen. Twee grote rijen gladde kolommen vallen direct op binnen de basiliek. Ook zijn er mooie mozaïeken met episodes uit het oude testament.
Toch vind ik de basiliek niet zo ontzettend indrukwekkend en wil naar de volgende. Terwijl ik me langs de hekken wring, krijg ik nog een blaadje in mijn handen gedrukt, 'De krant van het Jubileum', waarin nog wat geschreven wordt over de Jubeldag van de Poolse pelgrims die onlangs geweest is en de dag van de jongeren die deze maand wordt georganiseerd.
Ik neem de Via Merulana naar de basiliek Sint Jan in Lateranen (San Giovanni in Laterano). Deze mooie laan is vol bomen, die een uitstekende schaduw geven tegen de brandende Romeinse zon. Aan het einde van de lange laan moet ik even wat stoplichten oversteken, kom op een plein een obelisk tegen die de Romeinen uit Egypte hadden gejat (het is de hoogste en oudste obelisk in Rome) en zie dan op een bord voor de basiliek: "De pelgrimstocht is het pad van de bekering. Een innerlijke voorbereiding voor de hernieuwing van het hart."
De Sint Jan in Lateranen
Bij het binnentreden heb ik meer eerbied dan bij de vorige basiliek. De Sint Jan in Lateranen, waar Harry Mulisch zo weg van was in zijn boek 'Ontdekking van de hemel', is historisch namelijk de belangrijkste basiliek van de Jubileum-viering, niet de Sint Pieter. Deze laatste ontstond pas veel later.
Als je de heilige deur van de Sint Jan in Lateranen binnenloopt zie je een fresco van Bonifatius VIII die in 1300 het Jubileum had bedacht. Toen was Sin Jan in Lateranen nog de basiliek van de pausen. De Romeinse curie zetelt er zelfs nog steeds. Links in de indrukwekkende basiliek kun je een binnenplaatsje door met resten van de basiliek in haar beginjaren. De jongen met dikke bril en slissende stem die het toegangskaartje voor een laag prijsje verkoopt, blijkt een totaal andere belangstelling te hebben als ik hem vertel waar ik vandaan kom. "Waarom kunnen jullie geen penalty's nemen, zo winnen jullie nooit wat", zegt hij verdrietig.
Sint
Paulus
Buiten de Muren
Maar de tijd dringt en na een kort bezoekje aan het binnenplaatsje besluit ik spoedig via de metro naar de Sint Paulus buiten de muren te gaan, de meest afgelegen van de vier basilieken. Qua ligging is deze basiliek ongetwijfeld verreweg de mooiste. Een hoop groen en een groot beeld van Paulus komen je tegemoet. De basiliek heeft een schitterende voorgevel. Ze werd in 314 door keizer Constantijn opgericht op het graf van Paulus. Langs de wanden zie je hoog de afbeeldingen in chronologische volgorde van alle pausen van Petrus tot de huidige paus Johannes Paulus II. Onder het altaar zijn de stoffelijke resten van Paulus en rechts van het altaar zie je een prachtig kloosterhof. Een jongetje in een Oranje Bergkamp-shirt loopt verveeld rond, terwijl een horde Mexicaanse pelgrims zingend de basiliek betreedt.
Snel maar naar de vierde en verreweg de meest bekende basiliek: de Sint Pieter, de grootste tempel van het christendom. Al in de verte kun je zien dat de gevel is gerestaureerd. Ze is niet meer wit, maar zanderig van kleur, met groene en rode strepen rondom het centrale venster. Zo had de ontwerper Maderno het ook oorspronkelijk bedoeld. De binnenkomst is niet makkelijk. Een groep mannen in pak controleert al onze bewegingen streng. Veel mannen en vrouwen mogen niet naar binnen. De mannen verbieden het om gefotografeerd te worden. "We zijn hier niet meer in Italië, maar in het Vaticaan. Hier hebben wij het voor het zeggen", zegt een man streng.
De Sint Pieterskerk
Als je de heilige deur binnen bent, valt direct aan je rechterhand de wereldberoemde Pietà van Michelangelo op. Als je de enorme basiliek van ruim 15.000 m2 doorwandelt zie je zonnestralen in bundels door de ramen heen de basiliek verlichten. Aan de rand onder de koepel zie je in Latijn de geschreven tekst uit het evangelie naar Matthëus waarin Jezus tegen Petrus zegt dat hij op hem de kerk wil bouwen. Deze zin is volgens de rooms-katholieken de rechtvaardiging van het bestaan van het pausdom, dat begint bij Petrus. Het graf van Petrus is dan ook onder de Sint Pieter (die eigenlijk Sint Petrus zou moeten heten). Het is in de basiliek via een trappetje naar beneden te zien. Veel mensen zijn hier in de Sint Pieter in gebed, anderen biechten in een hokje bij een priester. Ikzelf wandel de laatste van de vier basilieken uit en kan eindelijk weer met zondigen beginnen.
EIGEN FOTO'S
Publicatiedatum = 2 september 2000
