|
"Gewoon langzaam doortuffen
van pub naar pub"
door Petra Janbroers
Het is stralend weer, een zwanenfamilie bedelt om brood en aan de kade van Preston Brook op de grens van Engeland en Noord-Wales ligt de knalrood, geel en groen geschilderde 'narrowboat' uitnodigend te wachten voor een meerdaagse tocht door het uitgebreide Britse kanalenstelsel.
Zoals de naam van de schuiten al doet vermoeden, is onze 'Kristall Abbey' niet erg breed, maar daar waren we op voorbereid. Dat het gevaarte maar liefst 18 meter lang blijkt te zijn, daar hadden we, ondanks dat we met z'n achten plus hond zijn en aan boord zullen eten en slapen, echter niet bij stilgestaan.
En we moeten helemaal zelf sturen, door de sluizen heen, scherpe bochten nemen en 180 graden draaien. Vanachter op het stuurdek, oftewel de openlucht-'cockpit', kun je de voorkant niet eens zien. Help!
Geen paniek
Gemoedelijk
met
de 'narrowboat'
door het lieflijke Midden-Engelse landschap glijden.
"Geen paniek, er is echt niets aan", verzekert verhuurder Derek Simpson. "Het is gewoon een kwestie van langzaam doortuffen en een beetje tegensturen. De eerste kilometers krijgen jullie hoe dan ook een instructeur mee. En dan van pub naar pub varen hè, daar draait het natuurlijk allemaal om", mijmert hij verlangend.
Het is direct een uitgemaakte zaak dat de man in ons gezelschap, bestaande uit twee volwassenen, zes kinderen tussen de vier en achttien jaar oud en een watergekke hond, de klos is en kapitein moet spelen. Terwijl iedereen z'n bagage wegstouwt in de toch nog opmerkelijk ruime boot, legt Don Lewis, onze 'gids' en vraagbak voor een uurtje, de fijne kneepjes van de narrowboat-stuurmanskunst uit.
Wij landrotten hebben nagenoeg geen vaarervaring en de 'Kristall Abbey' moet vrijwel direct door een ruim tweehonderd jaar oude, anderhalve kilometer lange, slechts één narrowboat brede en pikdonkere tunnel heen. Pal daarop door een sluis. "En als we dat allemaal gehad hebben, dan weet je hoe het moet", grijnst Lewis.
Populair
Narrowboats zijn in Engeland en Wales razend populair. De schuiten zijn vrolijk gekleurd en met bloemetjes beschilderd en bieden de gestresste vakantieganger "life in the slow lane". Hij vaart net te hard om mee te kunnen lopen en net te zacht om mee te kunnen fietsen, om even een idee van het tempo te krijgen.
Het
Weaver aquaduct, waar
het Shropshire Union kanaal
de boten over de rivier
de Weaver laat varen.
In de achttiende en negentiende eeuw waren de narrowboats, vroeger van hout, tegenwoordig van staal, hét middel van (grondstoffen- en goederen)transport. Aanvankelijk werden ze door mensen langs de kant met touwen voortgetrokken, daarna werden paarden ingezet tot er stoom kwam. Er varen ook heden ten dage nog steeds tientallen stoomboten rond. De narrowboats vervoerden kolen, zout, porselein en andere handelswaren kriskras door het Engelse binnenland over een uitgebreid stelsel van kanalen die soms niet breder zijn dan precies een zo'n smalle boot. De vaarwegen werden in het begin van de industriële revolutie aangelegd. Tegen 1830, toen de stoomtrein op het toneel verscheen, was er maar liefst 6840 kilometer, met talloze bruggen, bootliften en aquaducten.
'Vader'
Veel van de waterinfrastructuur ontsproot uit het brein van James Brindley, de 'vader van de Engelse kanalen'. Hij bouwde dat het een lieve lust was, met als een van de hoogtepunten het op bijna 40 meter boven de rivier Dee gelegen, ruim 300 meter lange aquaduct met de onuitsprekelijke naam Pontcysyllte. De route op de grens van Wales over dit aquaduct is een van de populairste bij narrowboat-enthousiasten.
Don Lewis vaart al twintig jaar op narrowboats en legt rustig uit hoe alles werkt. De sleutel gaat, net als bij een auto, in het contact en een diep gebrom stijgt op uit de diepte. Een circa anderhalve meter lange boom dient als stuurknuppel en met een gashendeltje binnen handbereik is dat alles om de 'Kristall Abbey' te doen gehoorzamen. We maken ons op om door de achttiende eeuwse tunnel te gaan.
"We zetten de koplamp aan, nemen een beetje gas terug en als we toch een wand raken, dan moeten we de boot wegduwen", instrueert Lewis. "De tunnel is niet helemaal recht, dat moesten ze toen zeker nog leren, en van die vleermuizen moet u niet schrikken." Ons hart bonst in de keel. Dit is varen op de tast.
Lichtpuntje
Ergens in de vreselijk verre verte is een minuscuul lichtpuntje: de andere kant. Je mag de tunnel alleen op bepaalde tijden invaren; een grote klok aan beide ingangen geeft aan wanneer. Voor de zekerheid toeteren we toch ook maar. Het is er vies dampig, er hangen slijmerige dingen uit het plafond maar we vorderen met een slakkengang. De komende dagen nemen we nog meer tunnels maar geen enkele zo lang als deze.
Vanaf het terras
van een pub snelt 'iedereen' toe om een passerende 'narrowboat', met de
naam Santolina, door de handbediende sluis
heen te helpen.
Als we eindelijk de uitgang hebben bereikt, ligt de volgende hindernis alweer te wachten. De sluizen op onze route over het Trent & Mersey-kanaal moeten met de hand worden bediend, een taak waar Bart (18) en Catalijn (17) zich met behulp van een 'sluizensleutel' die bij de boot hoort snel in bekwamen. Iedereen behalve de kapitein moet van de narrowboat af, omdat er een klein gevaar bestaat dat de schuit in de sluis met zijn neus naar voren, de diepte, in duikt. Maar Don Lewis is tevreden: hij stapt af en laat ons op eigen kracht verder tuffen.
Met behulp van onze 'Canal Companion', een gedetailleerd gidsje van de '4 counties ring' door vier graafschappen, de circulaire tocht van 185 km (94 sluizen, geschatte vaartijd 55 uur) waar ons vierdaagse uitstapje deel van uitmaakt, slaan we er ons zonder problemen doorheen.
Malika (14) ontpopt zich als expert watertanken en ook het aanmeren hebben we onverwacht snel onder de knie. De meeste tijd zitten we in de zon op het dek of het dak te genieten van het voorbijglijdende landschap.
's Avonds is het net vrij kamperen: je hamert gewoon wat haringen in de grond aan de wallekant en je bindt de boot vast. Er is ook net genoeg ruimte en voldoende comfort (inclusief een douche) om niet gek van elkaar te worden. Iedereen is het er na afloop dan ook over eens: dit doen we nog eens.
Informatie: Drifters
Narrowboat Holidays, tel. 00441905721300.
Website: www.drifters.co.uk
Publicatiedatum = 8 januari 2000
