Nieuwe geneesmiddelen tegen malaria door Nico Terpstra (arts) AMSTERDAM Er wordt opvallend weinig onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen malaria. Deze ziekte veroorzaakt wereldwijd in één jaar meer sterfgevallen dan alle tot nog toe bekende Aids-doden bij elkaar opgeteld. Maar de meeste fatale gevallen spelen zich af in de Derde Wereld, en dat is nu eenmaal voor Westerse farmaceutische industrieën geen gebied waar grote winsten te behalen zijn. Toegewijde onderzoekers hebben echter nu een Chinees kruid 'herontdekt' en hopen dat 'qinghaosu' ofwel de stof artemisinine, een grote stap voorwaarts biedt in de strijd tegen deze steeds meer venijnige ziekte. Artemisinine kan op een eenvoudige wijze uit de bladeren van 'artemisa annua' bereid worden. Onderontwikkelde landen kunnen derhalve op goedkope wijze van de geneeskrachtige werking van het kruid gebruik maken, terwijl in enkele Westerse laboratoria gezocht wordt naar nog betere varianten van artemisinine. In Vietnam worden jaarlijks al miljoenen doses van het 'nieuwe' malariamiddel geproduceerd, terwijl ook uit Thailand opvallende resultaten worden gemeld. Malaria is een parasitaire aandoening die door muskieten van het geslacht Anopheles worden overgebracht. De parasiet zoekt een plekje in de lever om zich te vermenigvuldigen en op regelmatige tijden komen jonge vormen vrij in het bloed, waardoor er een hevige koortspiek optreedt. Naast artemisinine, dat de parasiet van binnen aanvalt door een chemische reactie in het lichaam van de parasiet zelf, richt de aandacht zich nu ook op vaccinaties. Met name wordt gekeken naar een vaccin tegen de meest gevaarlijke malaria-parasiet, de Plasmodium Falciparum. Momenteel worden verscheidene vaccins uitgetest. Een volledige levenslange bescherming is waarschijnlijk uitgesloten, maar mogelijkerwijze is er een vaccin in aantocht dat reizigers kortdurig beschermt of dat de ziekte veel minder ernstig maakt en dus minder levensgevaarlijk. Een ander vaccin kan er mogelijk voor zorgen dat de malariaparasiet het geïnfecteerde menselijk lichaam niet meer kan verlaten en daarna voor meer infecties kan zorgen. Er kleven ethische bezwaren aan deze aanpak, want een inenting levert geen enkele bescherming voor de persoon zelf op, al komt het de samenleving wel zeer ten goede. Helaas zijn malaria-parasieten experts in het ontwikkelen van resistentie tegen vaccins en geneesmiddelen, dus nieuwe geneesmiddelen als artemisinine zijn meer dan welkom. Meer onderzoek naar malaria-medicijnen is echter noodzakelijk! Publicatiedatum = 10-08-1996