Warmte
door Nico Terpstra, arts
AMSTERDAM
Het is inmiddels wel bekend dat de mens oorspronkelijk uit zeer warme streken
afkomstig is. De meeste geleerden plaatsen de herkomst van de eerste mensachtigen
in de Oost-Afrikaanse Rift-vallei, die door Kenia en Tanzania loopt. Ik
was daar precies een jaar geleden en het was inderdaad zo warm dat het eigenlijk
niet leuk meer was. Gelukkig beschikt ieder mens nog over een aantal oeroude
mechanismen, die het lichaam in staat stellen om zich aan de warmte aan
te passen.
De methode waarmee het lichaam zich aan de veel warmere omstandigheden
aanpast, heeft de hulp nodig van diverse organen. De zweetklieren leren
snel om beter te werken, hart en bloedvaten kunnen al spoedig meer vocht
opnemen uit maag en darmstelsel. Kortom, de vocht- en zouthuishouding verloopt
stukken efficiënter.
De belangrijkste factor voor een succesvolle aanpassing aan een veel heter
klimaat is de tijd die ons lichaam nodig heeft om deze oude aanpassingsmechanismen
weer in werking te stellen. Gaat u deze zomer naar de warmte, bijvoorbeeld
naar Atlanta, dan moet u zichzelf de tijd geven om het lichaam weer aan
de 'oeromstandigheden' te laten wennen. Als u de tijd heeft, ga dan een
paar weken eerder weg en doe elke dag wat meer in de hitte.
Heeft u die tijd niet, dan kunt u zich ook in Nederland al voorbereiden
op extreme hitte, maar daarvoor dient u wel over een goede gezondheid te
beschikken. Neem elke dag langdurig hete baden (temperatuur van 22°C) om
het lichaam te 'leren' zijn warmte efficiënt af te geven. Daarbij moet een
zo groot mogelijk deel van het lichaam onder water blijven.
Het drinken van voldoende vloeistoffen om uitdroging tegen te gaan is van
het allergrootste belang. Alcohol verergert uitdroging en is dus ten zeerste
af te raden. Drink altijd meer dan u van plan bent, want het lichaam heeft
dit vocht nodig om het verlies door verdamping en zweten op te heffen. Ook
het zoutverlies door zweten kan maar het beste snel gecompenseerd worden
door bijvoorbeeld soepen en andere pittig gezouten etenswaren te consumeren.
Nog een kort woordje over airconditioning, een van de standaardvoorzieningen
in elk Amerikaans hotel. Wanneer u nog nat van het zweet binnenkomt in een
ruimte waarin de airco volop blaast, kunt u het door de versnelde verdamping
van het vocht al snel onaangenaam koud krijgen en daardoor mogelijk allerlei
spierpijntjes of lichte infecties oplopen. Lucht komt vaak zeer droog uit
de airco en is dan verantwoordelijk voor de uitdroging van de slijmvliezen
van mond- en keelholte, waardoor virusinfecties daar makkelijker kunnen
toeslaan.
Gaat u langdurig in de zon plaatsnemen, zorg dan altijd voor optimale bescherming
van de huid om verbranding of huidkanker tegen te gaan. Een hoed met brede
rand is wel het minste, maar zonnebrand met een afdoende beschermingsfactor
mag in geen enkele koffer meer ontbreken wanneer u naar warme zonnige oorden
reist.
Publicatiedatum = 13-07-1996
|