'Neus van Frankrijk' razend
populair bij Franse dagjesmensen
door HARRY MULLER
POINTE DU RAZ - Een overvloed aan toeristen kan ervoor zorgen, dat de natuur in een bepaald gebied volledig verwoest wordt. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de POINTE DU RAZ, het meest westelijke puntje van de Franse kust bij Bretagne. Net als wij het leuk vinden om eens het Drielandenpunt te bezoeken, zo is deze 'neus van Frankrijk' razend populair bij de Franse dagjesmensen. In de loop van tientallen jaren veranderde de kust daar in een soort maanlandschap.
Door het investeren van miljoenen guldens probeert men nu de natuur weer terug te brengen en dat lukt aardig. Ook op andere plaatsen langs de Bretonse kust is men tegenwoordig actief om de natuur zoveel mogelijk te beschermen.
Om een kaal stuk rots van de POINTE DU RAZ is een touwtje gespannen. Een oude man waagt het om binnen dat perk te komen en wordt door een bewaker bestraffend toegesproken. Weet meneer niet dat men van het omheinde stuk met geweldig veel losse stenen weer een fraai stukje natuur wil maken? Het is eigenlijk een lachwekkende situatie, want die ene man op dat woeste stuk terrein doet natuurlijk geen vlieg kwaad.
Tegen het eind van de vorige eeuw kwamen hier dagelijks al duizenden toeristen en stonden op deze plek maar liefst vier hotels. Die werden tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers gebruikt als kazerne en kennelijk als dank daarvoor werden ze tegen het einde van de oorlog stuk voor stuk door het Duitse leger opgeblazen.
Vijf jaar na de oorlog werd de eerste souvenirwinkel gebouwd en nog eens tien jaar later stonden er alweer twee hotels. Een ieder zette z'n auto tot bijna aan het eind van dit opmerkelijke stukje Frankrijk. Planten en bloemen die het waagden om even boven de grond uit te komen, werden vertrapt door de voeten van de vele honderdduizenden belangstellenden per jaar. Geen wonder eigenlijk, dat er uiteindelijk slechts een soort woestenij overbleef.
Om een van de mooiste plekjes van Frankrijk niet helemaal verloren te laten gaan, werd enkele jaren geleden begonnen met een grootscheeps plan om de natuur hier weer een kans te geven. De POINTE DU RAZ werd voor het gemotoriseerd verkeer afgesloten, de twee hotels en het souvenirwinkeltje afgebroken en alleen een uitkijktoren van het Franse leger mocht rechtop blijven staan. En natuurlijk een kolossaal Maria-beeld dat op 3 juli 1904 werd onthuld ter nagedachtenis aan de zeelieden, die in de oceaan om het leven waren gekomen.
Rotspunt
Een nieuw bezoekerscentrum werd bijna twee kilometer landinwaarts gebouwd en daar kwamen ook de winkels, de eethuisjes en een grote parkeerplaats. Vanaf die plek kun je nu alleen maar wandelend, met een speciale bus of met een koetsje naar de rotspunt.
Zorgvuldig werden stukken van het landschap omheind en daarbinnen haalde men alle losse stenen weg. Er werd nieuwe grond aangevoerd en begon men daarna met het planten van veel brem, varens en vingerhoedskruid. Nu staan al weer grote stukken in bloei en verspreiden de gele bloemen van de brem een heerlijke geur. Men heeft nieuwe wandelpaden aangelegd en nu kun je ook een heel eind langs zee wandelen.
De werkzaamheden zijn nog niet helemaal voltooid en vooral rond het Maria-beeld moet nog veel arbeid verricht worden. Verwacht wordt dat men daar in het najaar met de aanplant van een nieuw stuk natuur kan beginnen. In totaal heeft men dan ongeveer twintig miljoen gulden geïnvesteerd. Hierbij zijn inbegrepen de kosten voor het behoud van de natuur rond de POINTE DU VAN enkele kilometers verderop, waar je bij een verlaten kerkje tot aan de steile rotsen kunt wandelen. Heel bijzonder is, dat nergens voor een hekje is gezorgd, maar ongelukken schijnen daar nog niet gebeurd te zijn.
Mooi is ook het natuurreservaat bij de CAP SIZUN, waar je vooral veel zeevogels ziet. Er is zelfs een foldertje in onze taal beschikbaar en vogelwachters in het reservaat geven uitleg over wat er allemaal te zien is. Men heeft speciale kijkers beschikbaar, zodat je ook de nesten van de vogels tegen de rotsen kunt zien. Tijdens ons bezoek valt de regen helaas met bakken uit de lucht, waardoor veel vogels zich niet laten zien. Maar in de folder lezen we dat je hier drie soorten meeuwen kunt aantreffen, de gekuifde aalscholver, de raaf, de Alpenkraai en bijvoorbeeld ook de voor deze streek zeldzame papegaaiduikers.
Minderwaardigheidscomplex
In de buurt van PERROS-GUIRAC probeert men enkele kilometers van de kust met roze granietsteen te beschermen tegen een overvloed aan toeristen. Hier is de grootste rotstuin van Europa met stenen zo groot, dat onze Hunebedbouwers er een minderwaardigheidscomplex van zouden hebben gekregen. Er komen zo'n miljoen bezoekers per jaar, waarvan er velen graag ook op de stenen willen klimmen. Daarom verdween veel vegetatie en kregen ook daar de planten en het gras nauwelijks een kans te groeien. Een heel klein stuk bij deze roze kust is in particulier bezit en daar is zelfs een pracht van een tuin ingericht met heel wat exotische bomen, struiken en planten. De rest van dit stukje kust steekt daar wel erg kaal bij af.
Daarom is men ook hier begonnen met de aanleg van nieuwe wandelpaden. Een informatiecentrum is al gereed. Er wordt veel geld uitgegeven om de natuur te beschermen, want volgens de Fransen zullen er dan alleen in de toekomst ook nog vakantiegangers komen.
Razend populair zijn de tochten met een bootje vanuit PERROS-GUIRAC naar zeven kleine eilanden voor de kust. Stuk voor stuk zijn het vogelreservaten. Steeds is daar weer wat anders te zien. Wij hebben geluk, omdat bijna dertienduizend paartjes Jan van Genten daar tijdens ons bezoek broeden. Deze kolossale witte vogels met een gele kop strijken hier elk jaar op de rotsen neer en trekken in de maand juli weer weg als de jongen groot genoeg zijn. Ook allerlei soorten meeuwen en aalscholvers laten zich hier zien.
De gids op onze boot is erg enthousiast en rent met zijn microfoon heen en weer. We mogen geen vogeltje missen......
INLICHTINGEN: Frans Nationaal Verkeersbureau (Maison de la France), Prinsengracht 670, 1017 KX Amsterdam, telefoon 0900-1122332 (ƒ1 per min.)
Publicatiedatum = 21 juni 1997
