Tuinen van de Abdij van Valloires
door Thea Detiger
Het is maar vier uur rijden van Nederland, juli en augustus zijn er rustige
maanden, en het barst er van de kloosters, kastelen, kathedralen en tuinen.
Picardië. De rozen worden bezongen in liedjes en de klaprozen beschreven
in gedichten. Maar Nederlanders rijden er meestal alleen maar doorheen,
op weg naar het zuiden.
"In mei, juni, september en oktober is het hier hoogseizoen",
zegt Anne Boffy van de regionale VVV. "Maar in juli en augustus gaat
iedereen naar de kust." Anne begeleidt ons naar de magnifieke tuinen
van de Abdij van Valloires aan de rivier de Authie. Het gerestaureerde
park rond het cisterciënzer-klooster is pas sinds 1989 geopend voor
het publiek en dit jaar werden de tuinen opgenomen in het Reader's Digest
boek van de 20 mooiste tuinen van heel Frankrijk.
"We hebben hier 4000 plantensoorten en tachtig procent komt uit Azië.
Dat is voor Frankrijk heel bijzonder", vertelt de beheerder Vincent
Delaitre. De zeldzame bomen en struiken werden verzameld door de Franse
boomkweker Jean Louis Cousin, die daar in de jaren tachtig een geschikte
plek voor zocht. Hij kreeg de 7 hectare grote kloostertuin toegewezen,
die sinds de Franse revolutie min of meer braak lag. De Franse landschapsarchitect
Gilles Clément kreeg in 1987 de opdracht er iets moois van te maken.
Hij besloot drie verschillende tuinen aan te leggen. Een geometrische
tuin in het midden, die geïnspireerd is op de abdijtuin. Een Engelse
landschapstuin, waarin de bomen en struiken gegroepeerd staan op kleur
en soort. En een moerastuin langs de oevers van het riviertje de Riverel
dat vroeger dwars over de binnenplaats van de abdij liep.
Botanici kunnen uren lang vol verwondering ronddwalen in de landschapstuin.
Ingenieus heeft Clément hier allemaal verschillende 'eilanden'
aangelegd met de meest bijzondere combinaties. Er is een witte, gele,
blauwe, rode en paarse tuin, maar één waar bomen en heesters
met zilver- of goudkleurig blad bij elkaar staan. Elders staan de vlinderbomen,
de siervruchten, de Rubus-collectie waar de abdij vermaard om is, verschillende
kamperfoelies, en de broertjes en zusjes van de 'Sneeuwbal' (de Vibernum-familie).
In de herfstkamer vinden we de bomen die het mooist verkleuren, de wintertuin
spreekt voor zichzelf en langs de Japanse laan bloeien in het voorjaar
de mooiste bloesems. Een verhaal apart is het 'Bizarretum' waar de wonderlijkste
planten van de schepping een plaatsje hebben gekregen.
De doorsnee-bezoeker heeft echter doorgaans meer belangstelling voor de
formele tuin en met name het rosarium. Wie vanaf de ingang van de tuin
naar het klooster kijkt, krijgt een aparte sensatie. De architect heeft
namelijk een planten-kloostergang gemaakt van gesnoeide taxusbomen. Buiten
staan net zoveel taxus-zuilen als binnen in de échte kloostergang
pilaren van steen.
Ook bij de aanleg van de rozentuin heeft hij zich laten inspireren door
het vroegere kloosterleven. De 200 verschillende rozensoorten, waaronder
oude en moderne soorten, zijn gerangschikt in dezelfde vierkante perken
die de monniken vroeger hadden. "Iedere monnik had zijn eigen carré,
waarin hij keukenkruiden en medicinale planten verbouwde, en bloemen voor
de eredienst", zegt Vincent. "Wij proberen dat idee vast te
houden door de rozenstruiken te combineren met diverse kruiden. Dat is
een zaak van uitproberen. Sommige kruiden gaan niet goed samen met de
rozen, anderen woekeren te veel. Maar veel bezoekers komen hier om inspiratie
op te doen. Fransen zijn van oudsher gek op rozen. Het is nog steeds de
allereerste plant die ze kopen voor hun tuin."
Info
De tuinen van de Abdij van Valloires zijn dagelijks geopend,
tot 30 september van 10-19 uur, tot 12 oktober van 10-17 uur. Rozen vinden
we ook in het charmante, ommuurde rosarium van de Abdij van Chaalis en
in het stadspark van Compiegne, waar Coco Chanel vanaf haar huis op uit
keek. Chaalis combineert een mooi park met een schitterend museum, evenals
het Kasteel van Chantilly, dat ook wel 'klein Versailles' wordt genoemd.
Bijzonder zijn verder de gratis toegankelijke tuinen van het Kasteel van
Compiegne, die onlangs werden teruggebracht in de tijd van Napoleon (veel
bloemen in pasteltinten en geurige purperen rozen). En curieus zijn de
Hortillonnages of Drijvende Tuinen van Amiens: volkstuintjes in een afgegraven
veengebied waar je met een boot door de slootjes vaart.
Voor inlichtingen kunt u zich schriftelijk wenden tot Maison de la France, Prinsengracht 670, 1017 KX Amsterdam, of de VVV's ter plekke. Voor speciale arrangementen in Picardië met hotels en restaurants kunt u de gids 'Even Weg' opvragen van Frankrijk Direkt, telefoon: 020-4200930.
Publicatiedatum = 03-08-1996
