Nederlanders ontdekken het Fichtelgebergte

Precies tien jaar na de val van het IJzeren Gordijn is het Fichtelgebergte tegen de grens met Tsjechië en de voormalige DDR een belangrijk toeristisch gebied voor Duitsland geworden.

Je kunt heerlijk wandelen in het Fichtelgebergte en genieten van prachtige vergezichten.

Vroeger kwamen hier nauwelijks vakantiegangers uit ons land, omdat daar zoveel wegen dood liepen op een grens met veel prikkeldraad, betonnen muren en wachttorens.

Nu die obstakels gelukkig allemaal afgebroken zijn, groeit het toerisme gestaag en komen er elk jaar hotelbedden bij. Ook de Nederlanders hebben inmiddels dit heuvelachtige gebied ontdekt. Van alle buitenlanders die hun vakantie in deze streek doorbrengen, komt maar liefst 70 procent uit ons land. Een ideaal vakantiegebied, niet in de laatste plaats omdat het kuuroord Mariënbad in Tsjechië zo lekker dichtbij is.

door HARRY MULLER

SELB/MARIËNBAD - Het Fichtelgebergte lijkt wel wat op het zuiden van onze provincie Limburg. Veel heuvels en niet al te hoog, maar plaatsjes als Valkenburg waar tijdens de zomermaanden de toeristen zich door de nauwe straatjes persen, heb je er niet. Het is er heerlijk rustig en dat komt ook, omdat deze streek vroeger in een dode hoek van Duitsland lag. Zo vlak tegen het IJzeren Gordijn wilde niemand graag wonen. Daarom vind je ook nu nog hier een overvloed aan kleine boerendorpen, waar vaak niet meer dan veertig mensen wonen. Opvallend bij de boerderijen zijn de grote houten schuren.

Deze vlekjes op de kaart van Duitsland waren eens de nederzettingen van de eerste bewoners, die pas omstreeks het jaar 1000 in dit toen nog onherbergzame gebied durfden te gaan wonen. Verhalen deden de ronde dat er boze geesten in de bergen zouden wonen. Ook nu zijn er velen in deze streek die de sagen kunnen vertellen over Hoimann die in de bossen op de moerasvrouwtjes jaagt en over de Bilmerschneider die 's nachts stiekem het koren van de boeren afsnijdt met zijn voeten. Dan zijn er ook de Wichtel, dwergen die schatten in ontoegankelijke grotten bewaken.

De Fichtelwichtel-hotels hebben hierop ingespeeld en dikwijls worden daar bij het knappend haardvuur deze sagen verteld. Om daarvan te kunnen genieten, hoef je niet diep in de geldbuidel te tasten. Al vanaf ongeveer ƒ70 per persoon per dag (half pension) kan men hier van de gastvrijheid proeven, die hoog in het vaandel staat.

Scherven

Dit is de fabriek met een regenboog van Rosenthal porselein in Selb.

Overigens spelen geesten nog steeds een rol in dit gebied. Talrijk zijn de fabrieken waar porselein vervaardigd wordt en daar mislukt nogal eens iets tijdens de fabricage. Afgekeurde borden, kannen, kopjes en schalen die voor weinig geld in een grote plastic zak gekocht kunnen worden, gooit men de avond voor een huwelijk voor de woning van het bruidspaar stuk. Men noemt dat de 'Polterabend' en met het lawaai van brekend porselein en veel scherven probeert men de boze geesten uit het huis te verjagen.

De streek is vooral bekend door de porseleinindustrie.

Heel beroemd in het Fichtelgebergte zijn porseleinfabrieken als Rosenthal, Hutschenreuther, Heinrich of Winterling. Ze zijn meestal gevestigd in de stad Selb en omgeving. Bij de meeste fabrieken kan men voordelig porselein kopen met hele kleine fouten, die een leek vaak niet ziet. Uniek is het porseleinmuseum in Hohenberg en onlangs werd het Europese Industriemuseum voor keramiek geopend in Selb. Men heeft ook een toeristische porseleinroute beschikbaar.

De vakantiegangers uit ons land hebben ontdekt, dat je in dit gebied heerlijk kunt wandelen en fietsen. Onderweg genieten van prachtige vergezichten en soms een hele tijd niemand tegen komen. Een praatje maken met een boer die nog de tijd voor je heeft, want dit is een wereld zonder stress. Komt het werk vandaag niet klaar, dan is er morgen weer een dag. Je komt hier tot rust te midden van de natuur, die nog niet verprutst is. Lekker eten in een dorpsherberg hoort er ook bij. Grote stukken vlees en worst, weinig groenten en veel gebakken aardappelen. Een zware kost over het algemeen, die meestal ook nog vergezeld gaat van een grote pul bier. Gelukkig fiets of wandel je die extra calorieën in dit glooiend landschap gemakkelijk weg.

Tsjechië

Het Fichtelgebergte is een uitstekend uitgangspunt om kennis te maken met Tsjechië. Ook dit land heeft geprofiteerd van het neerhalen van het IJzeren Gordijn, want in de afgelopen jaren groeide het aantal toeristen sterk. Dat brengt extra inkomsten met zich mee en het gevolg is, dat het land er steeds beter uit gaat zien. Allerlei historische panden worden nu keurig gerestaureerd. Enkele tientallen kilometers over de grens met Duitsland is bijvoorbeeld het Keizerbos, waar de Oostenrijkse keizer Franz Joseph (gehuwd met Sissi) eens zijn jachtgebied had. De kanselier van de keizer woonde in het Slot Metternich dat een paar jaar geleden nog op instorten stond, maar nu weer vrijwel helemaal in de oude staat is hersteld. Een paar kamers die als vroeger werden ingericht, zijn weer toegankelijk voor het publiek en in de loop van de restauratie-werkzaamheden komen daar steeds meer kamers bij. Het kolossale park met veel oude bomen er omheen is een ideaal wandelgebied en binnenkort start men daar met de aanleg van een golfbaan.

Het jachtslot van keizer Franz Joseph is nu in gebruik als hotel.

Het jachtslot van de keizer dat gebouwd werd in Zwitserse stijl, staat er ook nog en wordt tegenwoordig gebruikt als hotel. Van hieruit is het nog maar enkele kilometers naar het kuuroord Mariënbad, in het Tsjechisch Marianske Lazne. De weg er heen is zo smal, dat een bus en een auto elkaar nauwelijks kunnen passeren. Daarom mag je vier keer per dag niet van de weg gebruik maken, omdat de bus er langs moet.

Kuuroord

In het kuuroord worden jaarlijks 15.000 mensen behandeld.

De bronnen met geneeskrachtig water werden al in de 14e eeuw ontdekt, maar pas 500 jaar later werd het kuuroord in het jaar 1818 in gebruik genomen. Prachtig zijn de vele geel geschilderde klinieken en hotels, die in de stijl van de huizen langs de boulevards in Parijs zijn gebouwd. In de loop van de tijd kwamen heel wat vorsten hier kuren, waaronder de laatste sjah van Perzië. De Engelse koning Edward VII had zelfs een speciale koningscabine, waar nu ook het gewone volk gebruik van mag maken. Jaarlijks laten ongeveer 15.000 gasten zich voor allerlei kwalen behandelen. Ze komen uit dertig verschillende landen en daar zijn ook Nederlanders bij.

Het centrum van Mariënbad in 19e-eeuwse bouwstijl.

Mariënbad heeft 15.000 inwoners, maar wil beslist niet groter worden. In een straal van enkele tientallen kilometers is geen enkele industrie en daarom is de lucht hier zo schoon. Veel straten in het centrum zijn afgesloten voor het gemotoriseerd verkeer om zo de gasten van het kuuroord de broodnodige rust te kunnen garanderen.

Ook voor wie niet van het kuuroord gebruik maakt, is Mariënbad de moeite waard. Het centrum in 19e eeuwse bouwstijl is verrassend gaaf gebleven en zou zo als decor voor een film kunnen dienen. Prachtig zijn de parken met fonteinen en 's middags kun je dansen in een van de vele hotels.

Tijdens de zomermaanden komen veel Nederlandse toeristen naar dit kuuroord om van al dit moois te genieten. Bovendien zijn de drankjes en de maaltijden in de restaurants erg goedkoop. Een warme maaltijd hoeft niet meer dan een tientje te kosten. Karperfilet met knoflook staat op de kaart voor slechts zeven gulden en een schnitzel is nog een gulden goedkoper. Voor een halve liter bier betaal je f 1,50 en voor een kop koffie een gulden.

Dat is voor de vakantiegangers mooi meegenomen...

INLICHTINGEN: Duits Verkeersbureau Amsterdam, telefoon 020-6978066 of folderbestellijn 0900-1091029. Uitgebreide informatie over de streek is ook verkrijgbaar bij Tourist-Information Fichtelgebirge, D-95686 Fichtelberg, telefoon 0049-9272-6255 of fax 0049-9272-6454. Deze VVV heeft ook een internetpagina: www.fichtelgebirge.

Eigen foto's, VVV Fichtelgebirge en kuuroord Mariënbad.

Publicatiedatum = 11 december 1999