Dresden herrijst uit de puinhopen

DRESDEN - Het centrum van de Duitse stad Dresden aan de rivier de Elbe werd op 13 februari 1945 vrijwel helemaal plat gebombardeerd. Vijf dagen lang brandde de stad en daarna was er weinig meer van over

Slechts enkele gebouwen van deze eens zo fraaie barokstad bleven overeind staan en tot aan de val van de Muur in Berlijn was er eigenlijk nauwelijks geld om de schade te herstellen.

Nu wordt er met man en macht gewerkt om Dresden even mooi te maken als vroeger. Zo wordt de Frauenkirche weer helemaal uit de puinhopen opgebouwd en zal men daar dit jaar voor het eerst in de kelder het Kerstfeest kunnen vieren.

Wij waren even voor Kerst in deze stad en slenterden ook over de Strietzelmarkt, de oudste kerstmarkt van Duitsland.

De Frauenkirche wordt weer uit de puinhopen opgetrokken.

De gids die mij begeleidt op de wandeling door Dresden heeft een heel pak oude ansichtkaarten bij zich. Zij probeert mij de stad te laten zien, zoals die vroeger was met als symbool de koepel van de Frauenkirche, precies 95 meter hoog. Er zijn foto's bij van winkelstraten, die zij vergelijkt met de situatie nu. Veel winkels zijn helaas verdwenen en talrijk zijn de gaten in de stad, die nog niet zijn opgevuld. In het jaar 2006 bestaat Dresden precies 800 jaar en dan moet de hele stad weer als vroeger stralen.

Groot is het aantal bouwkranen boven het centrum. De Frauenkirche is zelfs helemaal met steigers ingepakt en lijkt net een futuristisch bouwwerk. Maar binnen die steigers wordt de kerk weer langzaam opgebouwd. Men heeft inmiddels een hoogte bereikt van 20 meter en daar moet nog eens ruim 70 meter bij. De kelder is al klaar en daar worden nu de kerkdiensten gehouden.

Puinhopen

Zoveel mogelijk probeert men de oorspronkelijke stenen die uit de puinhopen werden gehaald, weer te gebruiken. Via een ingewikkelde computerberekening weet men van elke steen, waar die vroeger ongeveer gezeten heeft. De restauratie van zo'n oude steen kost ongeveer duizend gulden, voor een nieuwe betaalt men twee keer zoveel. De toegangsdeur die helemaal verbrandde, heeft men zorgvuldig nagemaakt. Bijzonder is dat men de oorspronkelijke klink weer heeft gevonden. Ook een van de klokken was nog in een goede staat. Die hangt nu in een standaard voor de kerk.

Dresden tijdens de winter met de katholieke kerk en rechts een deel van het slot van August de Sterke.

Het is aandoenlijk om te zien, hoeveel de inwoners van Dresden voor de opbouw van hun kerk over hebben. Alle taxichauffeurs betalen per rit een klein bedrag, je kunt stenen adopteren en paraplu's, theelepeltjes en zelfs horloges met een stukje steen kopen. Kunstenaars treden gratis op voor het goede doel. Hun concerten zijn al tot en met het jaar 2002 volgeboekt.

Operagebouw

Toch is er in de stad gelukkig al veel hersteld. Zo staat het operagebouw er weer prachtig bij. In de ontvangstruimte laat men met foto's zien, hoe de situatie kort na de oorlog was. Slechts een paar muren stonden toen nog overeind.

Dresden is een echte barokstad. Dat is vooral te danken aan keurvorst August de Sterke, die leefde in het begin van de 18e eeuw. Hij liet naast zijn paleis in Dresden het Zwinger bouwen. Het moest lijken op het Versailles van de Franse zonnekoning, compleet met een keurig aangelegde binnentuin met fonteinen en dat in het hartje van de stad. Het Zwinger werd alleen maar gebruikt voor feesten. August wilde het protserige bouwsel eigenlijk uitbreiden tot aan de oever van de Elbe. Daar moesten grote trappen komen waar gondels en andere bootjes met feestgangers zouden kunnen aanleggen. Deze plannen werden echter nooit uitgevoerd.

Het gebouw van de opera werd prachtig hersteld.

Nu is in het feestpaleis een museum met ook een grote collectie schilderijen van Rembrandt, zoals bijvoorbeeld van zijn vrouw Saskia als meisje en Saskia met een bloem. Ook Vermeer, die hier 'Vermeer van Delft' wordt genoemd, is vertegenwoordigd. Alle schilderijen van Hollandse en Vlaamse meesters hangen in een zaal met groene wanden, de Franse meesterwerken hebben een grijze achtergrond en die uit Italië zijn in roze ruimtes tentoongesteld. Ook kun je in dit museum zien, hoe de stad er vroeger heeft uitgezien met als blikvanger de Frauenkirche. In andere vleugels van het Zwinger zijn nog meer musea ondergebracht, zoals een verzameling antieke wapens, een collectie porselein en een natuurmuseum met veel opgezette dieren.

Goudkleurig

Wie door Dresden wandelt, komt August de Sterke steeds weer tegen. Zittend op een paard bijvoorbeeld. Het beeld, dichtbij de brug over de Elbe, valt op omdat het goudkleurig beschilderd is. 's Avonds treedt een namaak August op in het restaurant 'Sophiënkeller' en organiseert dan een feest met ook een varken aan het spit.

Het standbeeld van keurvorst August de Sterke is goudkleurig beschilderd.

Vrijwel iedereen in de stad kent de verhalen over deze keurvorst, die ook koning van Polen was. Hij zou 365 kinderen op de wereld gezet hebben en kon een hoefijzer van een paard met zijn handen breken. August was ook de eerste eigenaar van de beroemde porseleinfabriek in Meissen, niet ver van Dresden. De porseleinen tafelversieringen die de vorst uit China en Japan cadeau kreeg, werden in Meissen nagemaakt. Het eerste porselein werd daar in het jaar 1710 gemaakt en is te zien in het museum bij de fabriek. Van de hele productie wordt 75 procent nog met de hand gemaakt. Er werken maar liefst 475 porseleinschilders. In het restaurant wordt alleen de cappuccino-koffie nog in Meissen-kopjes geschonken. Al het andere servies is veel goedkoper, want er werden teveel kopjes door de bezoekers mee naar huis genomen.

August liet ook een jachtslot bouwen in Moritzburg, eveneens in de buurt van Dresden. Tijdens het jachtseizoen werd daar wel eens een weekje gelogeerd, maar meestal was dit slot (prachtig gelegen aan een meertje) leeg. Hier is een van de mooiste verzameling van geweien van herten te zien. Regelmatig worden hier trouwerijen georganiseerd en met koetsjes rijdt men dan naar het kasteel. Elke dag zijn er rondleidingen, maar helaas wordt het reusachtige kasteel 's winters niet verwarmd. Als er een laag ijs op het meer ligt, kun je er schaatsen en langlaufen. Er rijdt een smalspoortreintje van Radebeul, een voorstad van Dresden, naar Moritzburg. De korte reis gaat langs de wijnbergen van Sachsen, langs meren en door uitgestrekte bossen.

Fraai

De Strietzelmarkt, de oudste kerstmarkt in Duitsland.

Gelukkig is niet heel Dresden destijds met de grond gelijk gemaakt. Vooral de rechteroever bleef gespaard en hier vind je nog veel huizen uit de baroktijd. Heel fraai gerestaureerd is de Königstrassse met tal van fraaie winkels. Eigenlijk zou deze straat autovrij gemaakt moeten worden, want nu verstoren talrijke geparkeerde automobielen de schoonheid. Het is ook aardig om langs de Elbe te wandelen, waar een grote vloot stoomraderboten ligt. Daarmee worden 's zomers tochtjes over de rivier gemaakt. Het oudste schip is de 'Diesbar' die in 1884 werd gebouwd. Fraai is ook de 'Dresden' uit 1926. Tijdens de vaart kun je de stoommachines aan het werk zien.

Dresden enkele dagen voor de Kerst. Natuurlijk heeft men net zoals in veel andere Duitse steden een kerstmarkt, die hier de Striezelmarkt wordt genoemd. De eerste werd in het jaar 1434 georganiseerd en daarmee is deze markt de oudste van Europa. Het is een verzameling van houten huisjes, waar allerlei spullen voor de Kerst worden verkocht. Veel houtsnijwerk en spullen voor de kerstboom. Vooral 's avonds is het gezellig en kun je er bijvoorbeeld een glaasje warme wijn drinken. Allerlei etenswaren worden te koop aangeboden als Kräppelchen, Kartoffelpuffer en Quarkkeulchen. Verder zijn er kraampjes, waar de Turkse kebap verkocht wordt.

De Dresdner Christstollen worden tijdens de kerstmarkt veel verkocht.

Dresden is ook de stad van de Christstollen, de kerststol die hier volgens een speciaal recept gebakken wordt. Men gebruikt geen amandelspijs, maar wel veel krenten, rozijnen en sucade. Alleen bakkers die een oorkonde hebben van een commissie die de kwaliteit beoordeelt, mogen de Dresdner Christstollen verkopen.

Dresden is een stad in opbouw. Er wordt zo hard gewerkt door de bouwvakkers, dat er steeds iets nieuws te zien is. Daarom is het goed om regelmatig even terug te gaan.

INLICHTINGEN: Duits Verkeersburo, Amsterdam, telefoon 020-6978066.

Deze tegels met de optocht van de vorsten werden na het bombardement door het vuur niet aangetast.

Publicatiedatum = 24 december 1998