Oost-Friesland verrassende bestemming

Koekeloeren in Aurich

door Thijs Jansen

AURICH - Er zijn plaatsen waar toeristen met geen mogelijkheid naar toe zijn te krijgen. En heel vaak is het terecht dat ze het laten afweten. Maar soms is het beter om niet vooringenomen te zijn en toch even zelf te gaan kijken. Een voorbeeld daarvan is de Duitse stad Aurich.

De provinciale VVV van Groningen maakt de Nederlandse toerist attent op dit gebied, dat ook wel Oost-Friesland wordt genoemd. Oost-Friesland maakt deel uit van de Eems Dollard Regio, die zowel een stuk van het noord-oosten van ons land als een gedeelte van het noord-westen van onze oosterburen omvat.

Alle bezienswaardigheden liggen in Aurich op loopafstand.

De Europese Gemeenschap heeft geld uitgetrokken om deze grensoverschrijdende regio bij toeristen te promoten. De ANWB weet overigens niet goed raad met het gebied. "Hij bestaat en hij bestaat niet", aldus deze belangenorganisatie in een reisgids. "Niemand uit dat gebied zal zeggen dat hij uit de Eems Dollard Regio komt."

Veel inwoners van het gebied hebben gemeen dat ze Friese ofwel Saksische voorvaderen hebben. Maar nu is men Groninger, Drenth, Ostfries of Emsländer. Reden genoeg dus voor De Reiskrant om in Oost-Friesland te gaan koekeloeren. Koekeloeren is zowel daar als hier een bekend woord: zitten kijken.

Er is dan ook een sluiswachtershuis langs het Ems-Jade-Kanaal dat Koekeloeren heet. Vanuit het café in het huis kan men schepen van verre zien aankomen... Het ligt bij de stad Aurich, het doel van de reis. Er wonen zo'n 40.000 mensen in en rond de stad, vertelt VVV-directeur Wolfgang Diecks in hotel Piqueurshof in het hartje van de eeuwenoude plaats.

Binnen de wallen van de stad zijn een wandelgebied en een markt, waaronder een grote parkeergarage is aangelegd. Alle bezienswaardigheden, zoals een kerk en enkele historische gebouwen, liggen er op loopafstand van elkaar en het hotel ligt aan de rand van het voetgangersgebied.

Diecks laat er zijn gasten snoepen van lokale gerechten. Op het menu staat uiteraard veel vis. Vooral de krabben (bij ons garnalen) zijn een plaatselijke lekkernij. Meer dan aan de kust van de provincie Groningen is de visserij in Oost-Friesland van belang. Er zijn tal van pittoreske vissersdorpjes met namen als Nessemersiel en Dornumersiel.

De inwoners hadden het vroeger niet gemakkelijk. Dat heeft duidelijk een stempel gedrukt op de eetgewoonten. Stamppot was naast vis veelal het hoofdgerecht. Ook nu nog zijn de porties groot en calorieën rijk. Opvallend is dat er niet alleen bier, maar ook veel thee wordt gedronken.

Aan beide kanten van de Dollard is een schat aan kerkorgels bewaard gebleven. Deze staan dikwijls is schitterende kerken. De toren staat dikwijls enkele meters van de kerk zelf. De reden daarvoor was de slappe bodem. De kerk met toren zou te zwaar zijn en wegzakken in het veen.

De beste stuurlui staan niet altijd aan de wal. Hier passeert het schip 'Stad Aurich' de sluizen bij Koekeloeren.
(eigen foto's)

Voor de exploitatie van dat veen zijn in het verleden waterwegen gegraven. Volgens Wolfgang Diecks is de waterrecreatie op het Ems- Jade-Kanaal, dat in 1888 is gegraven, op dit moment sterk in opkomst. Het kanaal werd ook gegraven om de Engelsen te misleiden. Oorlogsschepen werden buiten het zich van de Engelsen van Willemshaven naar Emden gevaren.

Er zijn tal van mogelijkheden voor motorbootjes en kanovaarders om tochten te maken. Ook kan er op het motorschip Stad Aurich worden meegevaren. Het schip is in 1938 bij Scheepswerf Leiden in Leiden gebouwd, zo toont de schipper zijn passagiers. Vooral bij ouderen zijn de uitstapjes heel populair.

Tijdens een tocht over het kanaal moet een aantal bruggen worden geopend en gesloten. Dat werk wordt in de weekeinden gedaan door een werkstudent. Op de fiets komt hij enkele keren het schip flink trappend voorbijrijden om op tijd de volgende brug te kunnen bedienen. Bij Koekeloeren kan worden afgestapt voor een versnapering.

Dat de bruggen en de sluizen in het kanaal nog in gebruik zijn komt door een grote betonfabriek in het hartje van Aurich. Hoewel zo'n fabriek in het centrum van een stad niet op z'n plaats is, heeft het gemeentebestuur besloten hem in de stad te laten. Want met de fabriek zou ook het kanaal zijn functie verliezen.

Rondom de fabriek is nu een grote muur gebouwd, zodat de activiteiten aan het oog zijn onttrokken. In de wal zijn onder meer een restaurant en enkel kantoren ondergebracht, evenals een kanoclub. Kortom Aurich is klaar voor de toeristen. En nu maar Koekeloeren waar ze blijven.

Inlichtingen VVV Aurich: 0049 4941 4464.

Publicatiedatum = 26 september 1998