Molenmuseum 'De Wachter'
heeft jeugd hard nodig
door HENK DE KONING
ZUIDLAREN
De groep van 70 vutters en gepensioneerden (mannen en vrouwen) in Zuidlaren
heeft alle problemen rond de gerestaureerde koren -en oliemolen 'De Wachter'
weten op te lossen, met uitzondering van het grootste probleem: nieuwe jonge
leden aantrekken, die het vrijwilligerswerk van de vergrijsde groep uiteindelijk
willen voortzetten.
"Hoe hard we ook ons best doen, we krijgen er geen jong bloed bij", verzucht
Hajo Hoeksema, voorzitter van de stichting waarin 'De Wachter' sinds 1989
is ondergebracht. "Het eerste wat de jeugd vraagt is: 'Wat levert het op?'
Niks, het is liefdewerk oud papier. Nou dan zijn ze meteen weer gevlogen."
Uitzondering
Een uitzondering op de regel is de 11-jarige Alwin de Vries. "Iedere zaterdag
is dat kereltje in de molen te vinden en helpt waar-ie kan. Hij vindt het
een ramp als-ie een zaterdag niet kan. Een echt molenaartje in de dop. Maar
dat zijn uitzonderingen", aldus Hoeksema.
Gelukkig telt 'De Wachter', waaraan tevens een specerijenmaalderij, een
ouderwets kruidenierswinkeltje, een stoommachinepark en een ambachtelijke
bakkerij met bakkerswinkeltje zijn verbonden, 20 vrienden en 400 donateurs.
Stichtingsvoorzitter Hajo Hoeksema (links) en molenaar Edsard ten Cate met op de achtergrond 'De Wachter' in oude glorie hersteld.
Tijdens een rondgang, die begint in de bijgebouwen (anno 1900), komen de
bezoekers ogen te kort. We starten in de videoruimte. Hier veel informatie
over de molen. Dan het Noordlarense dorpswinkeltje, boordevol authentieke
artikelen uit over-
overgrootmoeders tijd. Zoals kandij, tollen, muizenvallen (7,5 cent), raapolie
(10 cent), serviesgoed en veel meer.
De molenaarswerkplaats is origineel en komt compleet uit de molen De Valk
in Leiden. Via een loopbrug belanden we in de specerijenmaalderij. Verticaal
ronddraaiende stenen malen hier middels een ingenieus houten tandraden-systeem
nootmuskaat, kaneel, kruidnagelen en peper. Exotische geuren stijgen op
tussen krakende gebinten en het geknars van de stenen. De VOC komt heel
nabij.
Via het inwendige van de molen bereiken we op de begane grond de uit hout
vervaardigde olieslagerij. Opnieuw opgebouwd zoals dit bedrijf in 1851 in
'De Wachter' dienst deed en waarmee destijds het oliepersen, of het olieslaan,
geheel op windkracht gebeurde. Thans worden de 80 jaar oude oliewringers
elektrisch aangedreven. Via generators, die met touwen en een leren riem
op een in 1895 vervaardigde stoommachine zijn aangesloten. Een kleinere
stoommachine drijft de specerijenmaalderij aan.
Vrijwilligers
De nu volgende oude smederij maakt eigenlijk deel uit van de molenaarswerkplaats.
Alle onderdelen om de hele santenkraam draaiende te houden worden hier de
vrijwilligers ook zelf gemaakt. De oude takkenbos-oven waarin regelmatig
brood wordt gebakken is een replica van een bakkerij in Annen. Het bakkerswinkeltje
(met restauratie) is een getrouwe kopie van een oud winkeltje in Winschoten.
Edsard ten Cate (62) en Geert Boer (61) zijn nu de (vrijwillige) molenaars
van 'De Wachter'. Daarvoor molenaar en molenbouwer Diek Meedebdorp (76)
eigenaar. Thans adviseur van de stichting. Grootvader Jan Medendorp kocht
in 1895 'De Wachter' die al dateert van 1851.
In de jaren dertig moesten veel molens de ongelijke strijd met de industrie
staken en raakten in verval. Zo ook 'De Wachter'. Maar kleinzoon Diek besloot
rond de zeventiger jaren de molen weer in oude glorie te herstellen. Het
Rijk hielp hem met subsidies. Sinds de stichting de molen in eigendom verwierf
is de restauratie eerst goed op gang gekomen.
Verdere inlichtingen: mevrouw C. Korringa, tel: 050-4096181.
Publicatiedatum = 22 november 1997
|