Nederland gewiekst op pad

"Een eeuw geleden telde ons land naar schatting nog zeker 11.000 oude molens. Begin deze eeuw bleek dit aantal gekelderd tot 2.500 exemplaren. Inmiddels is hun aantal geslonken tot net boven de 1000", meldt directeur Leo Endedijk van de Vereniging 'De Hollandsche Molen'. Deze overkoepelende organisatie spant zich al meer dan 70 jaar in om onze oude wind -en watermolens tegen sloop en verval te beschermen.

Directeur Leo Endedijk van de Vereniging 'De Hollandsche molen' bij de uit 1814 daterende Amsterdamse stellingmolen 'De Gooyer'. De molen dient thans hoofdzakelijk voor bewoning.

"Nieuwe krachtbronnen als de stoommachine, dieselmotoren en elektriciteit, maakten molens, malend op wind en water, in de loop van deze eeuw niet langer economisch rendabel", verklaart Endedijk.

Ook raakten veel Hollandse molens in verval in de luwte van stadsuitbreidingen met hoogbouw en groenaanleg, een totaal andere opzet van onze waterhuishouding en een explosieve groei van het wegennet.

Endedijk: "Dat uiteindelijk niet alle molens uit het Hollandse landschap zijn verdwenen is de verdienste van een leger vrijwilligers, stichtingen en instanties met zin voor traditie en liefde voor deze levende werktuigen."

Miljoenen

"Met financiele steun van rijk, provincie en gemeente kwam sinds de zestiger jaren een grootscheeps restauratie-program tot stand. In de tachtiger en negentiger jaren droogde die geldstroom vanwege de bezuinigingen echter op. Thans heeft het kabinet (in een vijfjarenplan) weer 275 miljoen gulden beschikbaar gesteld voor restauratie en onderhoud van oude molens."

Ook het Prins Bernhardfonds en de diverse Anjerfondsen steunden en steunen met giften de tweede jeugd van onze prachtige oude molens.

Meer dan 900 vrijwilligers slaagden in de voorbije 25 jaar voor het getuigschrift vrijwillige molenaar. Aldus vakkundig opgeleid hebben zij zich verenigd in het 'Gilde van Vrijwillige Molenaars' (intussen 1600 leden).

Samen sterk in het 'Ambachtelijk Korenmolenaarsgilde' leveren 47 oudhollandse molens, verdeeld over het hele land, nu weer meel aan warme bakkers. Per molen porties van een ton of meer per week. Het mag worden gezegd: de oudhollandse molen is weer helemaal terug.

Herboren

Daarvan getuigen eveneens de groeiende bezoekers-aantallen tijdens de jaarlijkse Nationale Molendagen, die een waar feest van activiteiten vormen met betrekking tot de herboren oude molens. Deze malen weer volkorenmeel, pletten en breken tarwe, builen witte bloem, malen mosterdzaad, zagen hout en houden het juiste waterpeil in stand. Dit allemaal op de kracht van de wind en het water zoals het eeuwenlang is gegaan. Het publiek is er welkom. We houden u op de hoogte.

Meer inlichtingen: Vereniging 'De Hollandsche molen', tel: 020-6238703.

Publicatiedatum = 1 november 1997