|
|
|
ONBEKENDE BESTEMMING 
|
door Henk de Koning
HENGELO - Een heteluchtballon laat zich niet besturen als een modern verkeersvliegtuig dat via radiobakens wordt binnengeloodst en daardoor automatisch keurig netjes op de landingsbaan terecht komt. Een ballon is vrijwel volledig afhankelijk van de sterkte en de richting van de wind.
Rien Jurg, de ballonvaarder die de heteluchtballon bestuurt waarmee wij boven Nederland en een deel van Duitsland 'varen', is met 2500 landingen op zijn naam uiterst bedreven in het varen met ballons. Toch kan hij dit keer bij een landing in een gemaaid korenveld, nabij het Duitse Heek niet verhinderen dat we iets te snel zakken, na anderhalf uur uiterst bedreven ballonvaren vanaf het startveld in Hengelo.
Ons mandje met vijf personen scheert rakelings over een veld met maïs om aan de rand het gewas toch nog iets te raken. De propaanbranders waarmee in totaal circa 3,5 miljoen lucht in de ballon tot 90 graden Celcius (in de top) wordt verhit, draaien dan nog slechts op een laag pitje. Rien zet de ballon vervolgens kalm aan de grond, een landing uit het boekje.
Rien
Jurg, 2500 geslaagde landingen.
De intussen leeggelopen ballon strekt zich als een enorme plas (brandvrije) nylon uit op het veld. "Knap werk, maar 't kon beter", vindt ook onze ballonvaarder. Op de binnenwegen rond de landingsplaats verzamelt zich een menigte nieuwsgierigen. Een grootvader komt met twee kleinkinderen door de weilanden aangehold. We spreken de man toe in vreemde klanken, waarin vaak en nadrukkelijk het woord 'Moskwa' voorkomt. De opa is verbijsterd. Helemaal uit Rusland? In zo'n mandje? We stellen hem gerust. "Nee hoor, Hengelo." Grapje moet kunnen.
Traditie
Staande in een kring in het veld worden we door Rien tot ware aeronauten gedoopt. Volgens traditie giet de ballonvaarder daartoe een scheutje champagne over de hoofden van zijn passagiers. Bovendien ontvangen die later een mooi certificaat als bewijs dat zij in een ballon het luchtruim hebben doorkliefd. Met volgwagens keren we terug naar Hengelo de opgevouwen ballon in een speciale trailer achter ons aan.
Maar eerst nog op bezoek bij de boer van het maïs. De man herkent ons meteen als de ballonvaarders van daarnet. "Ach, Holländer?!" Auch das noch!" Zeker om te bevestigen dat het allemaal wel meevalt.
Inderdaad, slechts enkele maïsstengels zijn beschadigd, maar Rien biedt de landbouwer als dank voor het mogen landen op zijn stuk land een welgevulde tas luxe levensmiddelen en gebruiksartikelen aan. Ook eventuele schade aan gewassen wordt door ballonvaarders altijd zonder mankeren financieel vergoed. Zo nemen we afscheid van een goedgemutste boer die ons nog lang en hartelijk uitwuift. Als waren we dierbare familie.
"Ongelukjes met vee en gewassen kwamen echter vooral in de begintijd soms voor toen de ballonvaart nog in de kinderschoenen stond en niet beschikte over de prima brandersystemen die we nu hebben. Tevens doordat ballonvaarders zich hun verantwoordelijkheid goed bewust zijn, wordt de verstandhouding met de boeren steeds beter", verklaart Rien op de terugweg naar de thuisbasis Rien Jurg Promotions BV aan de Weijinksweg in Hengelo. Het in 1983 opgestarte bedrijf is gespecialiseerd in alles wat maar met de ballonvaart te maken heeft.
Vertelt: "Nog niet zo lang geleden was ballonvaren slechts weggelegd voor de enkeling. De kosten waren hoog, de veiligheid nog niet zo optimaal als nu en het aantal heteluchtballons voor commercieel gebruik was nagenoeg nihil. Met de huidige middelen ligt een ballonvaart binnen ieders bereik. Ballonvaren biedt nog het avontuurlijke dat je vertrekt met onbekende bestemming. Het zijn immers de elementen die je koers bepalen. Daardoor is ballonvaren momenteel erg in opkomst."
Mogelijkheden
"Ook de mogelijkheden zijn uitgebreid. Bedrijven die iets te vieren hebben doen dat steeds vaker met een ballonvaart voor het hele personeel, reclame per luchtballon is populair geworden en er bestaan zelfs speciale ballonvaartarrangementen van vier tot acht personen. Steeds meer steden en dorpen organiseren braderieën en zomerfeesten met een ballonvaart voor het publiek als hoogtepunt. In het Overijsselse Hardenberg bijvoorbeeld gebeurt dit al jaarlijks tijdens het zomerse Klepperfeest.
Niet slechts de heteluchtballon ook het grote broertje daarvan, de zeppelin, is na een lange periode van vrijwel weggeweest weer aan een glorieuze terugkeer begonnen. Het Nederlandse Consortium 'Rigid Airship Design' werkt in Lelystad aan de bouw van een kolossaal luchtschip, waarvan het 200 meter lange prototype in het jaar 2004 moet gaan vliegen. Directeur E. Constandse heeft goede hoop dat snel daarna met seriebouw kan worden begonnen. In Lelystad is bovendien kort geleden het eerste Europese luchtscheepvaartmuseum 'Zep/allon'geopend. Een echte zeppelingondel en de Dutch Viking, waarmee Nederlanders in 1986 over de Atlantische Oceaan vlogen, zijn er onder meer te bezichtigen.
Rien Jurg wil echter al op kortere termijn met een luchtschip toeristische vluchten boven ons land gaan maken. Het luchtschip dat hij daartoe in Duitsland heeft besteld begint al aardig vorm te krijgen. Ruim 200 jaar geleden vonden de Franse gebroeders Montgolfier de heteluchtballon uit. Het typische, sigaarvormige luchtschip is genoemd naar de eerste ontwerper en bouwer, de Duitser Graf Ferdinand von Zeppelin. De eerste generatie luchtschepen à la Zeppelin ontstond rond 1900.
Voor het vervoer van vracht en reizigers naar Europese vakantie bestemmingen zou dit type luchtschip volgens kenners nog weer een goede toekomst hebben. Luchtschepen zouden namelijk het steeds vaker vastlopende verkeer enorm kunnen ontlasten. Een luchtschip kan namelijk per keer 300.000 kilo vracht vervoeren.
Berucht is de ondergang in 1937 van de met het zeer brandbare waterstofgas gevulde zeppelin Hindenburg, waardoor de angst voor deze schone vorm van reizen bij menigeen nooit helemaal is weggeëbd. De kolossale Hindenburg ging op een reis van Duitsland naar de Verenigde Staten tijdens de landing op het vliegveld Lakehurst bij New Jersey brandend ten onder. Daarbij kwamen 36 passagiers in de vlammen om. In de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden ballons massaal gebruikt voor waarneming en luchtversperring.
Ruimtevaarttechniek
"De moderne ruimtevaarttechniek heeft er veel toe bijgedragen waardoor de ballonvaart tegenwoordig een van de veiligste vervoermiddelen ter wereld is", vertelt Rien Jurg. "De ballons worden gemaakt van hoogwaardige nylon en de mond van de heteluchtballon dus daar waar de branders blazen bestaat zelfs volledig uit onbrandbaar materiaal. Het zeer lichte geraamte van de moderne luchtschepen is gemaakt van koolstofvezel en evenals gasballons worden luchtschepen uitsluitend gevuld met onbrandbaar heliumgas.
Luchtballons boven Hardenberg tijdens het klepperfeest.
Het bij de start aan de grond volblazen van de ballon met hete lucht door kolossale ventilatoren duurt hoogstens 20 minuten. We klimmen in de mand net voor de ballon zich kolossaal opricht. Rien 'kapt' het anker en dan volgt een snelle lift naar grote hoogte. Het publiek op de startplaats oogt ons zwaaiend na. Het lijkt of de aarde vertrekt en niet wij. "Een vreemde sensatie die iedere ballonvaarder ondergaat", weet onze schipper. Afwisselend varen we op een hoogte van 300 meter of schuiven zo laag over een dorp, een weiland, een bos, een rivier of akker dat we zelfs veel details goed kunnen onderscheiden. "Kijk, een hond in een hok en daar een man en een vrouw aan een tafeltje in de tuin. Kopjes koffie en de koektrommel tafel. Spelende kinderen wijzen gillend van opwinding naar boven en paaien ons: Hallo!!! In de hoge begroeiing neemt een haas met haakse sprongen in paniek de vlucht. Een ook enkele herten aan de rand van een woud gaan er bij onze nadering spoorslags vandoor.
In de mand heerst een aangename temperatuur dank zij de branders die telkenmale aanloeien om de lucht in de ballon op temperatuur te houden en de wind die niet tegen ons is, maar ons juist in een fluwelen luwte meevoert. Zo glijden we het ene na het andere overweldigende panorama binnen. "Gek he", merkt een medepassagiers in de mand op, "vogels die onder je door vliegen." We knikken zwijgend, in de ban van een machtige, wereldse schoonheid.
- Inlichtingen: Rien Jurg Promotions BV, telf: 074-2770998. Fax: 074-2775015. E-mail: rienjurgeuronet.nl
EIGEN FOTO'S
Publicatiedatum = 05 augustus 2000
