Feeërieke verlichting in Butchart Gardens
door Thea Detiger
De favoriete vakantiebestemming van Canadezen is Vancouver Island. Veel welgestelde gepensioneerden kiezen dit eiland met zijn uitzonderlijk milde klimaat zelfs als hun permanente woonplaats.
Met name de hoofdstad Victoria, waar de huizen nog helemaal de oud-Engelse sfeer ademen, is erg in trek. De stad kan ook met recht een bloemenstad genoemd worden. Overal hangen kleurrijke bloemenmanden en zowel de publieke parken als de privé-tuinen zijn een lust voor het oog.
Bloesem
Deze bloementraditie is al meer dan 100 jaar oud. In 1889 won de Schotse landschapsarchitect John Blair, die bekend werd door zijn schitterende parken in Chicago, de prijs om het Beacon Hill Park in Victoria aan te leggen. Nu nog staan de rododendrons, die hij plantte rond het Fountain Lake er schitterend bij. Dat geldt ook voor de Japanse kers, die in 1930 speciaal uit Yokohama werd gehaald, en in februari de boulevards in bloesem zet als de rest van Canada nog onder een pak sneeuw ligt.
Sommige perfect onderhouden tuinen worden door de toeristen niet eens opgemerkt. Gratis toegankelijk en ondanks dat weinig bezocht zijn bijvoorbeeld het fraaie tuinencomplex van het oorspronkelijke gouverneurs-huis, en de schitterende Japanse, Italiaanse en rozen-tuin van Hatley Castle. In het kasteel, dat eigendom was van James Dunsmuir, zitten nu de studenten van de Royal Roads University. Sommigen weten niet eens waar de betoverende Japanse tuin op hun complex lígt.
Geen toerist slaat echter de Butchart Gardens over, die een miljoen bezoekers per jaar trekken van over de hele wereld. Je kunt de brochure van de tuin onder andere in het Nederlands krijgen, maar vooral in het Japans. Japanners die een beetje uitgekeken zijn geraakt op Hawaii komen nu in groten getale naar Canada. En het bloemeneiland bij Vancouver geniet de voorkeur.
Het meest spectaculaire van de Butchart Gardens zijn de avond-openstellingen. Duizenden gekleurde lampjes gericht op de al even kleurrijke bloemen zorgen voor een feeërieke aanblik. Op de zaterdagavonden in de zomer komen niet alleen toeristen af op het fantastische vuurwerk met laser-show, maar ook de eigen inwoners van Victoria. Ook het gekleurde waterspel van de enorme Ross-fontein is een schouwspel om nooit te vergeten.
De Butchart Gardens ontstonden in 1904 en zijn sindsdien in particulier bezit gebleven. Op de plek van de tuinen begon de Schotse Robert Pim Butchart een cementfabriek, waarbij hij als eerste in Canada cement in zakken leverde in plaats van onhandige vaten en als eerste gebruik maakte van draaiende droogtrommels voor het verhitten van de kalksteen. Dat principe had hij tijdens zijn huwelijksreis met zijn Canadese vrouw Jennie Foster Kennedy in Engeland geleerd.
Het ging de Butcharts voor de wind. En Jennie, die scheikundige was en daarnaast nog vele interesses had (voor paarden, ballonvaren en de luchtvaart bijvoorbeeld) begon met het planten van bloemen rond haar woonhuis. Ze beplantte eerst de Butchart Cove in de richting van de baai waar hun domein aan lag. Het werd de glooiende Japanse Tuin met zijn vele intieme hoekjes en een geestig uitzichtgat in de heg richting zee.
Toen de voorraad kalksteen van de steengroeve in 1908 uitgeput was, kwam Jennie met het idee van haar 'Sunken Garden' (laagliggende tuin) op de bodem van de groeve. Ze begon met het planten van Lombardy, witte populieren en Perzische pruimen om daarmee het uitzicht op de cementfabriek te blokkeren. Daarna werden met paard en wagen enorme hoeveelheden tuingrond in de bodem aangebracht. Robert Butchart had er geen probleem mee om de arbeiders uit zijn fabriek ook regelmatig in de tuin te laten werken. In 1921 was het karwei geklaard en kon men vanaf de rots die was blijven staan kleurrijke borders en eilandjes in een groen gazon van bovenaf zien liggen.
De bezienswaardigheid trok duizenden bezoekers en Jennie Butchart toonde zich een onvermoeibaar gastvrouw. Toen haar kleinzoon R.Ian Ross de tuin in 1939 erfde, besloot hij haar commercieel te exploiteren. Naast nieuwe tuinen zoals een prachtige rozentuin, de sterrenvijver, en een Italiaanse tuin met vijvers en beelden richtte hij de beroemde Ross-fontein op. Daarbij kwamen allerlei attracties zoals een restaurant, een winkel, koffieshops en een bezoekerscentrum.
Publicatiedatum = 25 oktober 1997
