Jürgen Klinsmann: "Als 't op menselijk gebied niet klikt, kun je nooit presteren" Vrijwilligers van SOS Kinderdorpen, de anti-drugsbeweging, niemand doet vergeefs een beroep op hem. De spits van Bayern München en het nationale elftal van Berti Vogts wordt niet voor niets de voetbalambassadeur van Duitsland genoemd. De verantwoordelijkheid, die het beroep van superster met zich meebrengt, wenst hij nooit uit de weg te gaan. Zijn privéleven daarentegen blijft heilig. Het EK wordt voor hem een weezien met Engeland. Het typische Britse beeld van kinderen op de eerste rij, niet verborgen achter hekken... Fascinerend. Jürgen Klinsmann. De mens in de afmaker. Sluipschutter met een hart door EDWIN STRUIS - MÜNCHEN, zaterdag Nee, Jürgen Klinsmann is de afspraak niet vergeten. Een prestatie op zich, als je elke dag weer wordt overstelpt met interview-aanvragen. De halve aardbol wil Klinsmann spreken en de halve aardbol krijgt Klinsmann ook te spreken. Want de 31-jarige spits van Bayern München en het Duitse elftal krijgt het woordje 'nee' maar moeilijk over z'n lippen. Een betere voetbalambassadeur kan Duitsland zich niet wensen. Het mooiste compliment kreeg hij vorig jaar in Engeland toen hij uitkwam voor Tottenham Hotspur. Uitgeroepen worden tot beste speler van de Premier League was al een grote eer, maar het grote aantal brieven dat hij kreeg van leraren die Duits onderwezen streelde hem nog veel meer. "Het vak Duits was niet al te populair op de Engelse scholen", vertelt Klinsmann. "Door mijn aanwezigheid schijnt de belangstelling voor het Duits en Duitsland in het algemeen een enorme impuls te hebben gekregen. Nou, ik denk niet dat je in een vreemd land een groter compliment kunt krijgen." De komende weken keert hij terug in het land dat hij vorig seizoen aan z'n voeten kreeg. Aan de basis van die ongekende populariteit lagen niet alleen z'n niet aflatende inzet in combinatie met een groot aantal fraaie goals, maar vooral ook z'n optredens buiten de lijnen. Daar ontpopte Klinsmann zich als een warme, sympathieke persoonlijkheid die in alle gevallen zichzelf bleef. Een toepasselijke bijnaam (Cleansman) was snel gevonden. "Ik verheug me zeer op m'n terugkomst. Ik heb er een buitengewoon jaar meegemaakt. Het is een fantastische ervaring om in al die prachtige Engelse stadions te spelen. Onze thuisbasis straks in de poule is Old Trafford. Het is een voorrecht om daar te mogen spelen. In één van de mooiste stadions ter wereld." De 31-jarige bakkerszoon uit Göppingen weet nu al dat het EK qua sfeer het afgelopen WK in de Verenigde Staten zal overtreffen. "De sfeer in Engeland is fascinerend. Die vind je nergens. De fans weten niet van ophouden en dat slaat over op de spelers. Nu de hekken weg zijn, is de binding met het publiek nog groter. Als je die kinderen ziet zitten op de eerste rij, dat geeft een speciaal gevoel. In Amerika was dat natuurlijk heel anders. De stadions in Engeland hebben veel meer flair." Klinsmann straalt plezier uit. Dat heeft alles te maken met de goede sfeer die er momenteel hangt rond het keurkorps van Berti Vogts. "We hebben momenteel niet alleen een uitstekende ploeg, het gaat er ook heel kameraadschappelijk aan toe. En dat is minstens zo belangrijk. Je kan op papier nog zo'n goede ploeg hebben, als het op menselijk gebied niet klikt, kun je nooit voor honderd procent presteren. Dat kan alleen als je elkaar respecteert." Al elf wedstrijden op rij is de Mannschaft ongeslagen en het werd onlangs na de winst op Nederland gelijk tot titelfavoriet gebombardeerd. Dat gaat Klinsmann een tikkeltje te ver. "We zijn niet dé favoriet, we horen bij de favorieten. Zoals we altijd bij het rijtje kanshebbers staan. Maar daar horen Italië, Holland, Spanje, Frankrijk en Engeland als thuisland ook bij. En dan heb je nog outsiders als Kroatië en Portugal. Stuk voor stuk uitstekende elftallen." De groep waarin Duitsland is geloot, is ontegenzeggelijk de zwaarste. Met Italië, Rusland en Tsjechië als tegenstanders stuit Duitsland op drie ploegen die in de top-tien van de wereldranglijst van de FIFA zijn terug te vinden. Evenals Duitsland zelf. Klinsmann vindt het allemaal prima. "In Italië noemen ze het de groep van de waarheid. Het zal wel. Tijdens een eindronde is elke wedstrijd zwaar. Dan moet je geen onderscheid maken in tegenstanders. Het voordeel van deze groep is ook dat je meteen weet waar je aan toe bent. Het gaat gelijk ergens om." Belangrijker voor Klinsmann is dat Duitsland weer meetelt. Dat was twee jaar geleden wel anders. Na het echec van het elftal op het WK, een roemloze nederlaag in de kwartfinale tegen Bulgarije, was de kritiek op Vogts groter dan ooit. Met een gewijzigde spelersgroep en een andere speelwijze gooide de bondscoach het roer drastisch om. Met succes. "We proberen nu de tegenstander ons spel op te dringen door ze al heel snel onder druk te zetten. Door agressieve pressing. Niet reageren, maar ageren. Dat gaat steeds een stapje beter." Een aangenaam systeem voor een aanvaller. "Ja, omdat het voor een spits eenvoudiger is druk te maken als hij wordt gesteund vanuit het middenveld. Als ik het allemaal alleen moet doen werkt het niet. Het sluit een beetje aan op de Nederlandse spelopvatting. Het aanvallende, het uitgaan van eigen kracht ook. Dat vind ik het mooie van het Nederlandse voetbal. Dat de aanvallende lijn altijd wordt doorgetrokken, ongeacht of het altijd succes brengt." "Het voetbal hier is de laatste tien jaar een beetje stil blijven staan in z'n ontwikkeling. Vooral op tactisch gebied. Het Duitse voetbal is nog steeds te veel gebaseerd op strijd. Nu is er tenminste de bereidheid om over de grenzen te kijken hoe het ook kan. Anders kan. Voorheen waren we daar niet 'open-minded' genoeg voor. Nu komt langzaam het besef dat het Duitse voetbal op tactisch en technisch gebied nog veel van andere landen en systemen kan leren. Daarom verdient Vogts veel krediet. Hij is degene die het nieuwe systeem heeft doorgevoerd." Als geen ander weet Klinsmann hoe het er aan toe gaat op de buitenlandse velden. In zes jaar tijd leerde hij drie gereputeerde competities kennen. Die van Italië (Inter '89-'92), Frankrijk (Monaco '92-'94) en Engeland (Spurs '94-'95). "Ik ben naar het buitenland gegaan om wat te leren. Met name Arie Haan, destijds m'n trainer bij VfB Stuttgart, heeft me gepusht om te vertrekken. Terwijl hij er alle belang bij had dat ik bleef. Maar hij had wel gelijk. In Duitsland was ik op een punt aangekomen dat ik nauwelijks meer wat kon leren. Voetballen in het buitenland is één grote leerschool. Je steekt overal wat op. Niet alleen de taal, ook de levenswijze, de cultuur, de mentaliteit van een volk." "Italië is het land van het extreme resultaatvoetbal. Maakt niet uit hoe je wint, als je maar wint. Dan zijn de mensen al tevreden. Dat is in Duitsland onvoorstelbaar. Als je met Bayern van de onderste met 1-0 wint, zijn er fluitconcerten na afloop. In Italië krijg je een staande ovatie. In Frankrijk wordt zeer hard gespeeld. Het hardste voetbal dat ik ooit heb meegemaakt. Echt de gemeenste overtredingen zie je daar, maar het valt niet zo op omdat de scheidsrechters er niet tegen optreden. Het ontbreekt het Franse voetbal verder aan uitstraling en prestige. Alleen Paris Saint Germain is professioneel bezig, Monaco heeft 't een beetje, Marseille had het, maar is door de schandalen teruggeworpen. In Engeland komt de beleving recht uit het hart. Bij de ploegen, maar ook bij de fans. Het tempo ligt enorm hoog ook al vanwege de enorme atmosfeer binnen de stadions. Vanwege die snelheid worden er veel fouten gemaakt. Maar het blijft opwindend, je voetbalt er met enorm veel plezier." Waarom bent u er dan weggegaan als het allemaal zo mooi en opwindend was? "Heel eenvoudig. M'n carrière loopt op z'n eind. Ik wil graag nog wat prijzen winnen. Dat perspectief had ik bij Tottenham niet. Dat is een ploeg in opbouw, het duurt nog een paar jaar voor ze om de titel mee kunnen doen. Zo lang kan ik niet meer wachten. In München weet je dat je meedoet om het landskampioenschap en dat sprak me wel aan. Ik heb in m'n loopbaan namelijk nog nooit een landstitel gewonnen. Verder kan ik meteen kijken of Duitsland het land is waar ik na m'n carrière wil blijven wonen. Daar ben ik nog niet uit." Want Klinsmann is een wereldburger geworden. Hij zwerft graag, en het liefst anoniem, rond in landen als de Verenigde Staten of Zuid-Afrika. Het had ook weinig gescheeld of Klinsmann was zo'n zes jaar geleden verloren geweest voor het voetbal. "Ik had daar inderdaad wat ideeën over. Ik benijdde destijds m'n vrienden die studeerden en heel andere dingen aan hun hoofd hadden dan voetbal. Ik zat een beetje vast in dat voetbalwereldje. Had het plan opgevat om eruit te stappen en te gaan studeren en te reizen. Toen ik dat idee had geuit viel heel Duitsland over me heen. Maar het was enkel een idee, meer niet. Na wat gesprekken met vrienden en familie kwam ik tot de conclusie dat ik gewoon moest blijven voetballen. Een carrière van een voetballer duurt niet oneindig. Je kan daarna altijd nog dingen doen die je interessant vindt. Ik ben blij dat het allemaal zo gelopen is. Ik denk maar zo: de studies die m'n vrienden hebben gevolgd, heb ik in de praktijk doorlopen."