Terrorismebestrijding is bij het ministerie van Defensie verheven tot prioriteit nummer één. Maar wat dat in de praktijk gaat betekenen, houden VVD-minister Korthals en CDA-staatssecretaris Van der Knaap nog even geheim.

Pas in november zullen de beide bewindslieden knopen doorhakken over hoe zij de forse bezuinigingen op hun departement gaan verwerken. Volgend jaar moet er voor €140 miljoen worden gesneden, oplopend tot €200 miljoen in 2006.

Minister Korthals ...stofkam door Defensie... FOTO: DIJKSTRA B.V.

Formeel moet dat geld volgens het Strategisch Akkoord grotendeels worden opgebracht door het snijden in personeel, zowel burgers als militairen. Maar Korthals en Van der Knaap willen het bezuinigingsbedrag op een andere manier ophoesten.

Zij gaan eerst met een stofkam door Defensie heen om te kijken of het niet doelmatiger kan. Militaire staven en ondersteunende eenheden moeten het met minder mensen doen. Ook overwegen zij een vacaturestop voor bepaalde onderdelen van het ministerie. "Mijn streven is gedwongen ontslagen te voorkomen, maar ik geef geen ruimte voor ellenlange processen. Als het personeel eerder weet waar het aan toe is, dan is dat beter en socialer dan langdurige onzekerheid", zegt Van der Knaap.

Mocht dat alles niet helpen, dan worden alle lopende bestellingen van wapensystemen tegen het licht gehouden met uitzondering van de Joint Strike Fighter. Bovendien wordt zelfs niet uitgesloten dat er wordt gesneden in gevechts-eenheden.

Vanwege de bezuinigingen zal Nederland minder bijdragen aan vredesoperaties. Nu stelt ons land eenheden beschikbaar ter grootte van vier bataljons van elk enkele honderden militairen. In de toekomst worden dat er drie.

Minister Korthals laat doorschemeren dat de Nederlandse militairen wel in Afghanistan zullen blijven, waar zij gezamenlijk met Duitse militairen optrekken, maar niet in Macedonië. In beide landen blijven is te veel van het goede.

"In de keuze tussen die twee landen zijn we niet helemaal onafhankelijk, want in Afghanistan zitten eenheden van het Duits-Nederlandse legerkorps. Je hebt rekening te houden met internationale afspraken", zegt de bewindsman. Mogelijk krijgt begin volgend jaar het Duits-Nederlandse legerkorpshoofdkwartier de leiding van de veiligheidsmacht ISAF in Kaboel. Nu hebben de Turken daar het commando.

Vanwege het gevaar van terrorisme geeft Defensie al meer aandacht aan de bestrijding van nucleaire, biologische en chemische (nbc)-wapens. Er komt een centraal kenniscentrum en een school die ook bedoeld is voor burgerautoriteiten. Burgers en militairen gaan meer samen oefenen bij rampenbestrijding.

De Landmacht krijgt een extra nbc-eenheid, terwijl zes Duitse verkenningsvoertuigen worden uitgerust met speciale apparatuur. Daarnaast komt er een onderzoek naar het opsporen van biologische wapens.

De Landmacht heeft intussen al vanwege geldgebrek een aantal aankopen in de ijskast moeten zetten. Voorlopig komen er geen nieuwe lichte vrachtauto's, ambulances, anti-tankwapens voor de korte afstand, elektronische apparatuur voor soldaten, landmijnen en nieuwe apparatuur voor elektronische oorlogsvoering.

Het tekort aan militairen in gevechtsfuncties behoort volgens staatssecretaris Van der Knaap vrijwel tot het verleden. Dat komt niet alleen doordat Defensie de werving heeft verbeterd maar ook door de oplopende werkloosheid, geeft hij toe: "Door de slechtere economie is de animo van jongeren voor Defensie vergroot."

Terug naar Begroting 2003