Van onze parlementaire redactie

Minister Zalm (Financiën) heeft vanmiddag even na drie uur de Miljoenennota 2002 aan de Tweede Kamer aangeboden, waarin het kabinet zijn plannen voor het komende jaar uiteenzet.

Terwijl de afgelopen jaren in het teken stonden van economische voorspoed en een forse stijging van het aantal mensen met een baan, maant het kabinet in de nieuwe begroting voor waakzaamheid, vooral nu door de aanslagen in de Verenigde Staten een onzekere toekomst lijkt aan te breken.

Bovendien loopt voor het eerst sinds 1994 de werkloosheid weer op, van 240.000 naar 280.000, terwijl tevens de hoge loonstijgingen en inflatie ons land parten spelen. Vooral de concurrentiepositie ten opzichte van omringende landen is daardoor verslechterd.

Ondanks de naar 2% terugzakkende groei heeft het kabinet in de begroting voor 2002 toch ruimte gevonden voor zo'n 8,4 miljard gulden aan extra uitgaven en een lastenverlichting van in totaal 2,9 miljard gulden.

De coalitiepartijen PvdA, VVD en D66 zijn tevreden over de Miljoenennota, maar delen de waarschuwing van het kabinet dat de Nederlandse concurrentiepositie onder druk staat. De drie partijen hebben met het oog op de gebeurtenissen in de Verenigde Staten afgesproken dat deze week nog geen wijzigingen in de begroting zullen worden aangebracht, maar hierover pas op een later moment te debatteren.

De oppositiepartijen hebben kritiek op de begroting en de door de coalitiepartijen gemaakte afspraak. De fracties vinden dat het kabinet verzuimd heeft in de afgelopen jaren problemen bij onder meer zorg en onderwijs goed op te lossen en wil op deze punten de begroting aanpassen.

Het extra geld dat het kabinet in 2002 binnen de strikte regels van de Zalmnorm voor nieuwe uitgaven uittrekt, komt voor een belangrijk deel terecht bij de gezondheidszorg (3,5 miljard gulden), waarmee vooral de wachtlijsten worden aangepakt en de arbeidsvoorwaarden worden verbeterd.

Ook voor het onderwijs is met 2,2 miljard gulden veel extra geld gevonden, waarbij net als in de gezondheidszorg de beloning van leraren een belangrijk punt vormt. Ook moet de kwaliteit van het lesmateriaal worden verbeterd en voor- en naschoolse opvang verbeterd.

Verder wordt volgend jaar veel extra geld uitgetrokken voor veiligheid en leefbaarheid (1,3 miljard gulden) en werkgelegenheids- en inkomensbeleid (0,45 miljard gulden).

Van de lastenverlichting van bijna 3 miljard gulden wordt volgend jaar ruim de helft gebruikt om ouderen, jonge moeders en mensen met een uitkering te stimuleren langer te blijven werken dan wel een baan te aanvaarden.

Zo krijgen werknemers van 58 jaar en ouder vanaf volgend jaar een extra belastingkorting die kan oplopen tot 1500 gulden per jaar als zij niet besluiten vervroegd met pensioen te gaan. Ook bedrijven die de oudere werknemers in dienst houden, krijgen een belastingkorting, terwijl tevens jaarlijks een flinke belastingvrije beloning aan de werknemer mag worden verstrekt.

Om het voor mensen die nu nog geen baan hebben aantrekkelijker te maken toch werk te zoeken, wordt een speciale toetredersbonus van 6000 gulden gelanceerd. Deze belastingkorting wordt verspreid over drie jaar uitgekeerd aan herintreders of personen die tot nu toe niet hebben gewerkt.

Ook voor ondernemers heeft het kabinet volgend jaar een lastenverlichting in petto door de vennootschapsbelasting te verlagen van 35 naar 34,5 procent. Met deze verlaging is een bedrag van circa 500 miljoen gulden gemoeid.

Voor de automobilisten staan in de Miljoenennota ook enkele positieve voorstellen. Zo zal de wegenbelasting voor auto's met een benzine- of lpg-motor in 2002 met 6,5% worden verlaagd, terwijl dieselrijders op een accijnsverlaging van 5,3 cent kunnen rekenen.

Tevens zal de aankoop van zuinige auto's met een A-label ruim 2200 gulden goedkoper worden en gaat er veel veranderen voor werknemers die in een auto van de zaak rijden. Doordat straks ook de woon-werkkilometers boven 30 kilometer als privé-kilometers gaan meetellen, zullen werknemers die ver van hun werk wonen, in een aantal gevallen tegen een fors financieel nadeel oplopen.

In het belastingplan voor 2002 wordt verder voorgesteld erfenissen en schenkingen aan partners volledig vrij te stellen van successiebelasting, terwijl tevens de toegangskaartjes voor sportscholen en sportaccommodaties omlaag kunnen omdat deze van het hoge naar het lage btw-tarief mogen overstappen.

Terug naar Begroting 2002