Van onze verslaggevers

De Raad van State waarschuwt het kabinet dat het begrotingsbeleid voor volgend jaar 'riskant' is.

De harde kritiek van het hoogste adviescollege van ons land wordt ook ingegeven door onder meer de onzekere wereldwijde economische ontwikkelingen. Daarnaast vindt de Raad van State dat het begrotingsoverschot in ieder geval tot het jaar 2010 fors omhoog moet naar een niveau tussen de 1,25 tot 1,75%.

Het kabinet komt dit jaar uit op een overschot van 1%, terwijl de PvdA in haar nieuwe verkiezingsprogramma heeft vastgelegd dat de extra inkomsten boven een begrotingsoverschot van 1% moeten worden gebruikt voor hogere uitgaven.

Vooral het gebruik van incidentele meevallers voor jaarlijks terugkerende uitgaven is de Raad van State een doorn in het oog, evenals de enorme bedragen aan subsidies die uit de belastinginkomsten worden betaald. Als de economische groei tegenzit zal met de extra uitgaven van ƒ8 miljard voor 2002 het uitgavenkader worden overschreden, waarschuwt de Raad.

Minister Zalm (Financiën) legt de kritiek van de Raad van State naast zich neer. Volgens de bewindsman is er geen sprake van een riskante begroting. "De kritiek van de raad is wat eenzijdig en daarom onevenwichtig," aldus Zalm in een reactie. Daarnaast wijst hij erop dat er altijd nog een reserve is bij calamiteiten.

De vloer wordt aangeveegd met het aow-fonds dat volgens de Raad 'ten onrechte' de indruk wekt dat dit het wondermiddel is voor de financiering van de aow op termijn. De Raad stelt dat de staatsschuld versneld moet worden afgelost. De rentemeevallers zouden bijvoorbeeld kunnen worden aangewend voor de financiering van de aow en niet voor de verhoging van de andere overheidsuitgaven, stelt het adviescollege.

De zogeheten 'Zalmnorm', de strikte scheiding tussen overheidsuitgaven en inkomsten in het begrotingsbeleid, acht de Raad van State 'een belangrijke verworvenheid'. Zorgen zijn er over de toename van de belastinguitgaven. Belastingmeevallers mogen volgens de Raad niet leiden tot lastenverlichting.

Oud-Kamervoorzitter Dolman en tegenwoordig lid van de Raad van State heeft opmerkelijkerwijs een afzonderlijk advies gegeven. De PvdA'er stelt dat hij voorstander is van hogere overheidsuitgaven voor onderwijs en zorg, ook als die niet worden gedekt door structurele middelen.

De Raad van State verwijt het kabinet ook dat er geen haast wordt gemaakt met de aanpak van het aantal wao'ers. "Het wao-vraagstuk blijft liggen", stelt de raad vast.

Terug naar Begroting 2002