Virtueel hoger onderwijs zal steeds meer een rol in het initieel onderwijs spelen. Ook zal dit nieuwe type onderwijs een zeer belangrijke rol krijgen op de markt voor postinitiele opleidingen. De Onderwijsraad doet die voorspelling in het Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP). Verder blijkt dat het verschil tussen regulier onderwijs (contactonderwijs) en het tele-leren (afstandsonderwijs) geleidelijk aan vervaagt. De Open Universiteit zoekt het steeds meer in directe interactie tussen student en docent en tussen studenten onderling. Anderzijds komen steeds meer reguliere universiteiten en hogescholen met een aanbod voor afstandsonderwijs. In de toekomst zullen mengvormen van contactonderwijs en afstandsonderwijs op grote schaal voorkomen. Eurocampus is een goed voorbeeld. Doel is onderwijs en scholing van onder meer universiteiten en hoge scholen aan te bieden via internet. Bij virtueel hoger onderwijs spelen nationale grenzen geen rol. Ook de concurrentie vanuit het buitenland zal toenemen. De Onderwijsraad ziet allianties ontstaan tussen instellingen van hoger onderwijs en bedrijven. Overigens speelt Nederland hierbij een zeer bescheiden rol. Ons land mist sterke tradities bij het afstandsonderwijs en publiek-private samenwerking in het hoger onderwijs. Een gevolg van de snelle penetratie van ICT in het hoger onderwijs is dat de Open Universiteit onder druk is komen te staan. Het aantal studenten daalt. Dit geldt vooral voor het aantal tweede kansstudenten. Relatief stijgt het aandeel van studenten die reeds een hoger onderwijsdiploma hebben verworven. De Open Universiteit moet of worden geprivatiseerd of samengaan met een andere universiteit. In het laatste geval moet die andere universiteit het open afstandsonderwijs voor geheel Nederland verzorgen.