Publicatiedatum: 10-12-2001

HET EEUWIGE TRAJECT

Sinds Minister Pronk zich 'klip en klaar' tegen de bombardementen op Afghanistan en tegelijkertijd 'klip en klaar' achter het regeringsbeleid heeft uitgesproken, hoor je het overal gonzen van 'klip en klare' uitspraken. En de luisteraar is weer eens het slachtoffer. Als hij de woorden 'klip en klaar' hoort en er vervolgens niets van begrijpt, dan begint hij toch aan zijn verstand te twijfelen. Zo raak ik ook in verwarring als mensen het woord 'traject' bezigen. Was dat woord vroeger nog voorbehouden aan de omroeper op het station (ding-dong: dames en heren, het traject Beilen-Assen is tijdelijk gestremd), tegenwoordig zit iederéén op of in een traject. Laatst nog hoorde ik een wethouder zeggen: "Wij, als gemeente, zitten op een traject die de criminalisering van de nieuwe Nederlander tegen moet gaan." Zeg nou zelf: waar gaat dat heen? En dan heb ik het niet eens over het feit dat men zonodig in een traject moet gaan zitten; wat volgens mij de (geestelijke) luiheid achter de uitspraak verraadt.

Ik bedoel: in de oorspronkelijke betekenis van het woord heeft elk traject een duidelijk begin en eindpunt waarbij de afstand tussen die twee punten gemeten en vastgelegd kan worden. Zo is het bustraject tussen de wijken de Wijert-Zuid en Paddepoel in de gemeente Groningen precies 8,3 kilometer en daar kan door de buschauffeur langs de 26 bushaltes niet van afgeweken worden... Maar het mulitculturele-integratie-traject, het automatiseringsregistratie-voetbalvandalen-traject of het traject van milieuontlastende maatregelen zijn kwesties die kop nog staart hebben. En dat is kennelijk ook de bedoeling. Want, wie tegenwoordig het woord 'traject' in de mond neemt wil de schijn wekken dat hij langdurig en hard moet werken om te verhullen dat hij in wezen volledig de kluts kwijt is. Over kluts gesproken. In dit verband is het wel aardig om te vertellen dat nieuwe patiënten soms direct aan het begin van het eerste gesprek vragen naar mijn beoogde behandelingstraject. Als ik met de trajectmanie serieus zou meedoen, dan kan ik deze klanten natuurlijk trakteren op een 'probleemverkennend traject', een'op-maat-gesneden-oplossings-traject' ondersteund door een 'opbouw-van-de-vertrouwens-relatie-traject'. Maar, ik moet bekennen: soms voel ik mij zo geprovoceerd dat ik de vraag naar een 'traject' wèl tegemoet kom, maar hen balorig laat kiezen uit een 'video-confrontatie-traject', een 'kat-uit-de-boom-analyse-traject' of een 'op-het-proces-gerichte-emotionele-ontladings-traject'. Als zij mij dan om opheldering vragen, dan zeg ik: 'da's goed, maar dan moeten we eerst het aan-elk-traject-zit-een-kosten-plaatje-traject in. De frustratie over zoveel wazigheid is dan voldoende gegroeid om klip en klaar uit te schreeuwen: 'nee, ik wil toch eerst praten over wat me dwars zit.', waarop ik lachend toegeef dat ik onderhand ook wel nieuwsgierig ben naar het probleem.

Laatst zei mijn oom Harry dat hij op zijn zesentachtigste verjaardag een traject wilde ingaan van actieve pensionering. Ik vraag u: is het niet klip en klaar dat iederéén in een 'traject' wil zitten? Natuurlijk; al was het alleen maar om de illusie te koesteren dat zijn plannen toekomstmuziek hebben.

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden