Publicatiedatum: 24-09-2001

ZIEK VAN ELLENDE

Slaapt u door de ellende in Amerika ook slechter dan anders? Bekruipt u soms ook de angst dat binnenkort de wereld aan zijn eind zal komen? En heeft u ook momenten dat u de lust vergaat om normaal aan uw werk te beginnen? Even dacht ik een griepje onder de leden te hebben, omdat ik mij dagenlang misselijk, duizelig en prikkelbaar voelde. Later leek het me toch waarschijnlijker dat ik een lichamelijke reactie had op al het 'mede-lijden' dat ik voor de slachtoffers van de terreuracties in de VS voelde. Deze conclusie leek des te aannemelijker door het feit dat ik me pas weer een beetje mens voelde toen ik nadrukkelijk afleiding zocht door in de natuur te fietsen, mooie klassieke muziek te beluisteren en voor de familie een lekkere maaltijd te gaan koken. Iedereen weet het, maar ellende met een dergelijke 'impact' maakt het weer eens des te duidelijker: de geest kan het lichaam alle hoeken van de kamer laten zien.

En als dat zo is zo vraag ik mij af is het dan niet mogelijk dat mensen sneller gaan dementeren wanneer zij psychisch in de kreukels liggen. Ik denk aan mijn goede vriend Henk, die zich altijd moeilijk kon verweren tegen zijn kritische ouders, zijn dominante vrouw en zijn lastige kinderen. Op 54-jarige leeftijd begon hij ineens zo hard af te takelen dat hij opgenomen moest worden in een verpleeghuis. Nu zit hij daar als een vegeterende plant en is elke vorm van vitaliteit uit hem verdwenen. Ik bedoel dit: zou niet, bij elke emotionele krenking, in het hoofd wat hersencellen kunnen afsterven? Ik geef onmiddellijk toe dat er, tot op heden, weinig keihard wetenschappelijk bewijs bestaat. Maar, het blijft toch opmerkelijk dat mensen die, meestal als gevolg van jarenlange geestelijke pijn, een zware depressie doormaken, na die tijd zeggen dat ze zich nooit weer helemaal fit voelen. Blijvende klachten zijn dikwijls een verstoorde slaapritme, sneller moe, lastig kunnen concentreren en een overgevoeligheid voor drukte en emotioneel beladen gebeurtenissen; tekenen van haperende hersencellen. Het 'omgekeerde verschijnsel' kom ik ook in mijn praktijk tegen. Zo leed Anneke al jaren aan een ziekte waar de artsen geen goede diagnose op wisten te plakken, waardoor zij steeds vaker naar alternatieve genezers ging met klachten als nekpijn, diarree, migraine-aanvallen, wazig zien en een algeheel lamlendig gevoel. Toen werd zij verliefd op Frank en kon zich daardoor bevrijden uit het huwelijk met Joost, die haar jarenlang had geterroriseerd met zijn ziekelijke controlezucht. Op slag veranderde zij in een levenslustige vrouw zonder enig spoor van lichamelijk lijden.

Zo bekeken is het streven van mensen om een gelukkig leven te lijden geen luxeartikel, maar een elementaire voorwaarde om lichamelijk gezond te blijven. Mijn schoonouders uit voormalig Tsjechoslowakije zijn helaas te jong gestorven. Wat mij betreft hebben de communisten dit op hun geweten.

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden