|
Publicatiedatum:
7-5-2001
De sportpsycholoog
 In
de topsport is er aan fysiotherapeuten, clubartsen en
masseurs geen gebrek. Extra aandacht en geld voor medische
begeleiding wordt als normaal en vanzelfsprekend gezien.
Anders is het als het gaat om de psychologische begeleiding
van de sporter op het hoogste niveau. Mental coaching,
zoals het noodgedwongen heet, wordt nog altijd door
de trainers zelf gedaan. Wat dat feitelijk inhoudt,
weet niemand. Het enige wat coaches loslaten, zijn clichés
als 'ik spreek de spelers altijd aan op hun eigen verantwoordelijkheid'
of 'na de verloren wedstrijd zijn harde woorden gevallen'.
Hoe de oefenmeester bijvoorbeeld een nieuwe speler met
aanpassingsproblemen opvangt, blijft voor de nieuwsgierige
buitenstaander een volstrekt raadsel.
Sporters die zelf hun heil
zoeken bij een haptonoom of psycholoog worden met de
nek aangekeken. De meesten sporten, zoals het voetbal,
worden door mannen gedomineerd. En het is in Nederland
nu eenmaal niet 'des mans' om emotionele bijstand te
zoeken. In landen als Amerika, Canada en Australië
heeft men een dergelijke bekrompen visie allang losgelaten.
Daar wordt de sportpsycholoog gezien als een erkend
specialist die, beter dan de leek, weet hoe hij de geest
kan masseren.
De problemen die topsporters
kunnen ondervinden, zijn in veel opzichten dezelfde
als die van gewone mensen. Logisch, want ook zij kennen
liefdesperikelen, jaloerse collega's of conflicten binnen
de familie. Bovendien zullen er types rondlopen die
kwetsbaar zijn voor depressies, angsten of verslavingen.
En net als iedereen zullen zij baat hebben bij een effectieve
behandeling om normaal en geconcentreerd hun werk te
kunnen te doen.
In een aantal opzichten zijn
de problemen van topsporters echter totaal anders dan
die van u en mij. Denkt u maar eens hoe het moet zijn
voor een voetballer zoals Jordi Cruyff. Om in de schaduw
te staan van een beroemde vader en door pers en publiek
altijd met hem vergeleken te worden, is psychisch zwaar
en frustrerend. En hoe zou u zich voelen als u door
16 miljoen mensen wordt nagewezen, omdat je (weer) een
penalty hebt gemist?
De constante en kritische
aandacht van de media is iets waarvoor je als topsporter
eelt op de ziel moet kweken. En wie, net als Richard
Krajicek, door veel blessureleed de eenzaamheid moet
opzoeken van een revalidatiecentrum heeft extra mentale
ondersteuning nodig.
Maar de belangrijkste taak
van de sportpsycholoog is die van vertrouwenspersoon.
Los van iedereen moet de topsporter de mogelijkheid
hebben om zijn twijfels, onzekerheden en persoonlijke
eigenaardigheden te bespreken zonder dat deze gevoelige
informatie tegen hem kan worden gebruikt. Pas dan kan
hij zijn geest bevrijden en de concentratie opbrengen
die nodig is om een topprestatie neer te zetten.
Nu nog wordt RBC, het lelijke
eendje van de eredivisie, uitgelachen omdat er een psycholoog
is ingeschakeld om degradatie te voorkomen. Maar mijn
voorspelling is dat zij als 'trendsetter' in zeer korte
tijd door de grote jongens zullen worden gevolgd. En
dat is maar goed ook. Want, willen wij ooit met Oranje
wereldkampioen worden, dan is een injectie van psychologische
weerbaarheid pure noodzaak.
©
1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden
|
