Publicatiedatum: 19-02-2001

Laat pestkoppen zitten

Pesten is geestelijke mishandeling. De pestkoppen zelf doen er wat lacherig over, halen hun schouders op en beweren: 'Ach, een beetje plagen kan toch geen kwaad!?' Maar, de trieste waarheid is dat plagen en pesten het verschil is tussen goed en kwaad. Plagen is liefdevol getreiter tussen vrienden. Pesten is hatelijk gesar van de duivel met willekeurig wie hem voor de voeten loopt. Iedereen weet dat pesten een fenomeen is die niet alleen maar plaatsvindt op het schoolplein. Ook op de werkvloer waart de duivel rond en het kost de gemeenschap miljarden guldens aan ziektekosten, gedorven inkomsten en sociale uitkeringen. Maar, scholieren en werknemers zijn niet de enige slachtoffers. Ook huwelijkspartners, bekende Nederlanders en buren moeten het ontgelden. Lekker kwetsen is zo wijd verbreid dat er geen kruid tegen gewassen lijkt.

Mijn ervaring is dat het niet alleen zo lijkt, maar ook zo is. Vergis u niet. Ik ben niet het type persoon die zijn schouders laat hangen omdat het onrecht in de wereld niet te bestrijden is. En ik moedig elk initiatief aan die er toe bijdraagt dat de pestkoppen van de wereld een toontje lager gaan zingen. Maar, terugvechten is niet het enige wat werkt. Erger nog, voor de meeste bloedzuigers is het juist een kick om te merken dat hun slachtoffers in het geweer komen. Anja, bijvoorbeeld, laat geen dag voorbijgaan om haar man Peter de bloed onder de nagels vandaan te halen. Als hij, in een opgewekte stemming, voorstelt om buiten de deur te eten, dan is een opmerking als 'heb je geld te veel' zijn deel. Als hij zich over de volgende krenking 'kan je niks beter verzinnen dan Chinees' heenzet, dan is het voor Anja een sadistisch genoegen om de sfeer tijdens de maaltijd te verpesten: 'Wat zit je er weer als een zoutzak bij, 'neem je alweer Babi Pagang' of 'moet je per se opvallen door met stokjes te eten'. Haalt Peter het in zijn hoofd om zich te verweren ('laat me even rustig eten'), te dreigen ('als je niet ophoudt, dan trek ik nu mijn jas aan') of de aandacht af te leiden ('volgens mij hebben ze de hele inrichting van het restaurant veranderd'), dan kan Anja haar vals spelletje vervolgen met hatelijkheden als 'doe niet zo bejaard', 'laat me niet lachen' of 'spaar je energie, gezellig wordt het toch niet'.

Voortdurende onderhuidse krenkingen kunnen hele normale mensen niet alleen tot wanhoop drijven, maar hen ook doen belanden in een psychiatrische inrichting. In mijn psychologische praktijk hou ik mijn gepeste klanten deze scenario dan ook voor, en voeg er aan toe: 'Als je niet heel hard op de vlucht slaat, dan word je straks door een team van psychiaters platgespoten.' Het is geen schande om van baan te veranderen, te verhuizen, te scheiden of over te stappen op een andere school. Laat al die pestkoppen stikken. Want, zonder slachtoffer staan zij met de mond vol tanden.

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden