Publicatiedatum: 05-02-2001

Criminele asielzoekers

Noem een asielzoeker 'crimineel' en je veroorzaakt in Nederland een lawine aan verontwaardigde reacties. De klagers zijn bang dat we deze groep vluchtelingen stigmatiseren, een moeilijk woord voor 'iemand een slechte reputatie bezorgen'. Ik ben bang dat juist de klagers criminele asielzoekers stigmatiseren door te roepen dat ze worden gestigmatiseerd. Begrijp me goed, het gaat mij in dit betoog niet om een discussie of het Gronings onderzoek naar criminaliteit onder asielzoekers wel gefundeerd is. Ook wil ik geen aandacht besteden aan de slechte leefomstandigheden van de asielzoekers waardoor hun crimineel gedrag te verklaren zou zijn. Ik beperk mij nu even tot de allergische reactie die de woordcombinatie 'crimineel en 'asielzoeker' oproept.

Iedereen die de basisschool doorlopen heeft weet dat 'crimineel' een bijvoeglijk naamwoord is en 'asielzoeker' een zelfstandig naamwoord; net als in de combinaties 'triest weer', 'zwakzinnig kind' of 'muzikale bejaarde'. Het zelfstandig naamwoord verwijst naar een persoon, ding of verschijnsel en het bijvoeglijk naamwoord geeft helderheid over de hoedanigheid van de persoon of het verschijnsel. Praten we over de Belgen, dan weten we nog weinig. Praten we over 'slimme Belgen', dan weten we iets meer en over een dergelijke combinatie van woorden zal niemand moeilijk doen. Gaan we het hebben over 'domme Belgen', dan is het ineens weer een uitspraak die stigmatiserend zou werken. Dus is het verboden om te praten over de domheid van Belgen ook al zou, bijvoorbeeld, blijken dat er in België duizenden gekke koeien rondlopen waaraan de autoriteiten geen aandacht besteden. Een Belg mag dus wel slim zijn maar een jood, daarentegen weer niet. Dat wil zeggen: er zijn wel slimme joden maar dat kan niet gezegd worden door de negatieve associatie met het verleden. En dat is weer jammer voor onderzoekers die wetenschappelijk geïnteresseerd zijn in de verschillen van (emotionele) intelligentie tussen moslims, joden, en christenen. Dus een Belg mag wel joods zijn, maar niet dom of slim. Want, een domme joodse Belg werkt stigmatiserend voor de Belgen en een slimme joodse Belg werkt stigmatiserend voor de joden. Toevallig ken ik een slimme joodse Belg die homoseksueel is. Ooit is hij opgepakt omdat hij verslaafd was aan het stichten van brandjes, een pyromaan dus. Stel, dat ik als gedragswetenschapper zou willen weten of psychische stoornissen in het algemeen en pyromanie in het bijzonder vaker voorkomt onder homoseksuelen. Dan kan ik natuurlijk niet zeggen dat ik onderzoek verricht naar gestoorde homoseksuelen, want dan maak ik die minderheidsgroep nog afwijkender dan zij door sommige gestoorde Nederlanders al gezien worden.

U begrijpt wellicht wat mij mateloos stoort. Waarom zouden we om de hete brij heen lopen? Is een koe gek, dan hoort hij bij al die andere gekke koeien. En zijn er in Engeland meer gekke koeien dan in Oostenrijk, dan moet de waarheid boven komen. Zelfs een neger kan lui zijn. En dat is van belang voor de leraren van die neger als zij willen weten waarom hij, ondanks zijn slimheid, toch voor zijn eindexamen is gezakt.

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden