Meer dan ooit is de laatste tijd te zien hoe de handel in aandelen wordt gedicteerd door menselijke emoties. Werd de beurs tot voor kort vooral bepaald door hebzucht, na de aanslag in Amerika is het alleen maar angst die mensen er toe drijft om massaal op de vlucht te slaan voor beleggingen. De paniekerige geluiden dat er een recessie dreigt, is daarom niet uit de lucht gegrepen. Immers, de negatieve spiraal die door angst en wantrouwen ontstaat gaat zichzelf voeden: slechte investeringen, ontslagen, minder consumptie, minder productie, meer ontslagen, nog minder investeringen, enzovoort, enzovoort. De hoop dat mensen het bedrijfsleven zouden steunen ook in moeilijke tijden, lijkt een valse hoop. Als het om de eigen portemonnee gaat, tonen mensen blijkbaar weinig solidariteit. Zelfs 'de helden' van New York hebben de verleiding niet kunnen weerstaan om, ploeterend tussen de ruines van de Twin Towers, dure juwelen in de zak te steken..

uit De Telegraaf-i van zaterdag 22 september 2001

Achtbaanrit op effectenbeurs

Van onze financiële redactie

AMSTERDAM - De handel op de Amsterdamse beurs had gisteren veel weg van een korte maar snelle rit in een gammele achtbaan. Onzekere beleggers en drukke beurshandelaren zagen eerst de koersen in procenten schrikbarend dalen, vervolgens weer stijgen en toen weer dalen.

Een handelaar typeerde de stemming in de ochtend zelfs als paniekerig. "Overal in Europa stonden de beurzen in het rood, en wij konden niets doen." De beursman doelde daarmee op de technische storing die de handel op Euronext Amsterdam tot half een 's middags had stilgelegd. Toen de handel eindelijk van start ging, zakte de beursbarometer AEX bijna direct met zeven procent. "Al die verkooporders hadden zich die ochtend opgehoopt en kwamen ineens op de markt," aldus de handelaar.

Toen daarna Wall Street na een de aanvankelijk slechte opening in de namiddag weer bijtrok, veerde de beurs in Amsterdam weer op tot een verlies van 'slechts' 2 procent. Het opmerkelijke herstel bleef echter niet lang op de borden. Uiteindelijk leverde de AEX 3,4 procent in op een eindstand van 396,23.

Recessie-angst

Volgens Joof Verhees, hoofd trading bij de Rabobank, is er sprake van recessie-angst "met een grote R". "We zitten in de paniekfase, die ons inziens zal stoppen op een AEX-niveau van 350 tot 380. Toen we vorig jaar door de 700 punten-grens gingen, waren de markten gedomineerd door hebzucht. Nu regeert de angst. Dat is de reden waarom we zo doorzakken."

Fondsen als KPN, Buhrmann en UPC verlieten de beursvloer diep in het rood. Aandelen KPN werden acht procent minder waard, Buhrmann bijna tien procent en kabelaar UPC slonk zestien procent.

Amsterdam was in Europa allesbehalve een uitzondering. Ook de andere Europese effectenbeurzen sloten de dag gisteren met forse verliezen. De belangrijkste koersgemiddelden moesten verliezen incasseren tussen 2,3 en 5,4 procent.

De CAC-index in Parijs verloor 2,3 procent. De beurs in Frankfurt stond aan het begin van de avond 2,4 procent in de min. In Londen sloot de FTSE-index 2,7 procent lager. Naast de opwinding over de koersdalingen, zorgde daar ook een (valse) bommelding rond het middaguur voor enig tumult.

Uit veiligheidsoverwegingen werd het gebouw van de Londense effectenbeurs uit veiligheidsoverwegingen ontruimd. De FTSE-index stond op dat moment op een verlies van 5,5 procent. Na ongeveer een uur mocht het personeel weer naar binnen. De beurshandel, die geheel elektronisch verloopt, was ondertussen gewoon doorgegaan.