uit De Telegraaf-i van woensdag 12 september 2001

Terreuractie net Pearl Harbor

Van onze verslaggevers

NEW YORK - De bloedige aanslagen in New York en Washington de grootste terreuracties uit de geschiedenis kwamen gisteren letterlijk als een donderslag bij heldere hemel. De aanvallen hebben supermacht VS in het financiële hart en het centrum van de militaire macht geraakt.

De verwoesting van het World Trade Center, dat de skyline van Manhattan domineerde, en de aanslag op het onaantastbaar geachte Pentagon worden vergeleken met de nationale nachtmerrie van Pearl Harbor, de Japanse verrassingsaanval op een Amerikaanse basis in Hawaii in 1941.

President George W. Bush was tijdens de aanslagen op bezoek in Florida. In een eerste reactie sprak een zeer geëmotioneerde Bush van "een nationale tragedie." Later op de dag zou hij het Amerikaanse volk bezweren dat terreur niet zal zegevieren. De daders zullen worden opgespoord en hun terechte straf niet ontlopen, beloofde Bush.

Intussen was volstrekte paniek uitgebroken in het zuidelijk deel van Manhattan, waar enorme vlammen en rookpluimen uit het getroffen WTC schoten. Miljoenen geschokte tv-kijkers zagen live hoe kort na een explosie in de noordtoren een Boeing koers zette naar de tweede WTC-toren. Seconden later raakte ook dit gekaapte toestel het gebouw, een enorme explosie en vuurbal veroorzakend.

Kort nadat Bush zijn eerste verklaring had geuit en aan boord van Air Force One vertrok, vond de aanslag op het Pentagon plaats. Een medewerker van Defensie vertelde dat het personeel de aanvallen in New York op tv volgde toen een luide knal klonk. "Ik zei nog: wij zijn vast het volgende doelwit", zegt Tom Seibert, een 33-jarige ingenieur. "Even later hoorden we een enorme knal en schudde het gebouw."

Senator en voormalig presidentskandidaat John McCain sprak gisteravond van een regelrechte oorlogsdaad. Burgemeester Rudy Giuliani van New York noemde de aanslag barbaars: "Dit is een nachtmerrie waarvan we dachten dat het nooit zou gebeuren. Het dodental is meer dan we kunnen verdragen."

Giuliani was in het rampgebied toen de eerste toren van het WTC met een oorverdovende klap in elkaar stortte. "Ik heb nog nooit zoiets vreselijks gezien; mensen doken van de bovenste verdiepingen hun dood tegemoet voordat het gebouw tegen de vlakte ging."

Niet voorzien

De inlichtingendienst CIA en de federale recherche FBI zijn in ernstige verlegenheid gebracht, omdat de dreiging van de terroristische catastrofe kennelijk totaal niet is voorzien. Afgelopen vrijdag werd weliswaar een waarschuwing geuit voor mogelijke aanslagen, maar het alarm gold alleen voor doelen in Japan.

Berichten over de ontploffing van een autobom bij het ministerie van Buitenlandse Zaken bleken later onjuist. Het Witte Huis werd in allerijl ontruimd wegens de dreiging van een aanslag en het vliegtuig van Bush moest uitwijken naar een luchtmachtbasis in de zuidelijke staat Louisiana. Later werd de president overgebracht naar de Offutt luchtmachtbasis in Nebraska.

De ongelooflijke impact van de weerzinwekkende terreurdaad drong pas door met het instorten van de wereldberoemde Twin Towers, kort na elkaar op het moment dat reddingswerkers en brandweerlieden volop bezig waren om duizenden mensen te redden. Wall Street en omgeving werden in één klap de 'killing fields' van een heilige oorlog tegen de VS.

De vliegdekschepen John F. Kennedy en George Washington zijn opgestoomd naar New York. Ook de Nationale Garde is onderweg naar de stad om de duizenden reddingswerkers te helpen, terwijl gevechtsvliegtuigen over de metropool scheren om het totaal afgegrendelde luchtruim te controleren.

Intussen vraagt heel Amerika zich vertwijfeld af hoe het mogelijk is dat op één dag vier passagiersvliegtuigen werden gekaapt. Twee toestellen van American Airlines uit Boston boorden zich in de Twin Towers; een United Airlines-vliegtuig crashte op het Pentagon en een tweede gekaapte toestel van United Airlines was onderweg naar een ander doel toen het neerstortte in Pennsylvania. De gekaapte toestellen waren bezig met binnenlandse vluchten.