&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT=""> Eurojet

De oude grandeur van Portugal

door Nico van der Zwet Slotenmaker

QUINTIAES - Mijn logeeradres Casa dos Assentos is gesitueerd in het weg te cijferen gehucht Quintiaes en om me een beetje op weg te helpen is mij gezegd dat een en ander in de buurt is van de stad Barcelos waaronder het van gemeentewege ook valt. Hoewel ik het in grote letters zwart op wit heb wordt het toch een lange speurtocht die bij het vallen van de avond een beetje op een sprong in het duister begint te lijken.Een schitterende bloemenpracht omgeeft Casa dos Assentos.

Dat de bevolking zich in dit deel van Portugal, de armste streek van West-Europa, niet in een andere taal dan het plaatselijke dialect verstaanbaar kan maken wist ik al. Nu leer ik dat ook lezen bij de wat ouderen onoverkomelijke moeilijkheden geeft. Men is analfabeet en daar zijn er meer van dan u denkt zoals recente onderzoekingen hebben aangetoond. En niet alleen in Noord-Portugal.

De Europese eenwording zal zich de rug er niet over breken, maar de basis zal tenslotte toch moeten zijn dat je elkaar in ieder geval een beetje begrijpt en verstaat.

Papiertje

Ik schiet dus weinig op met mijn met koeienletters gevulde papiertje, ook al omdat de jeugd die wel school gaat en het wel zal weten langs de straat ontbreekt. Dat krijg je overal ter wereld. Vroeger wisten de mensen niet beter en bleven gehoorzaam op hun stukje land dat al te veel was uitgewrongen om nog iets meer dan de dagelijkse kost op te brengen. Dat wil de jeugd die op school over deze troosteloze horizon heen heeft leren kijken absoluut niet meer.

Het zeventiende-
eeuwse pand kijkt over de gehele omgeving uit.

Die trekt met een klein diplomaatje naar de stad om te proberen er een groot brevet en een prima baan van te maken. Het platteland raakt ontvolkt en alle subsidies die Brussel uittrekt om het tij te keren zullen waarschijnlijk vergeefs blijken. Een zwart scenario, maar iemand die regelmatig langs de weg zit ziet het voor hem geschreven worden.

Wat uitgemergelde streken overblijft is te proberen iets van de historie vast te houden en de toerist te interesseren. Een geheel nieuwe bron aanboren waar de oude volkomen is opgedroogd.

Ook Casa dos Assentos, waar ik uiteraard tenslotte toch beland, draagt een paar eeuwen grandeur met zich mee. Als zeventiende-eeuws onderkomen was het vroeger de plek waar geschillen over landerijen en huren onder de hamer kwamen. Niet een echte rechtbank, maar toch wel zoiets. Nu is zo'n instelling overbodig.

De kerk op de brug van Ponte de Lima.

Wie wil nog bouwland als zelfs het minimum prijsbedrag van de onderbetaalde Portugezen nog gemakkelijk wordt onderboden door de Noord-Afrikaanse boeren. Ook de confectiefabrieken, door rijkere landen uit de grond gestampt om de plattelandsbevolking voor weinig geld achter de machines te krijgen, leggen één voor één het hoofd in de schoot, omdat de katoentjes elders op deze bol nog goedkoper vervaardigd kunnen worden.

Kostbaar

Van de teloorgang van deze streek is in Casa dos Assentos overigens nog weinig te merken. De dame des huizes die ik na enig roepwerk op de bovenverdieping aantref, heeft verschillende kostbare vertrekken in de aanbieding. Zoals ik wel eens eerder heb opgemerkt vormen de zogenaamde 'Solares' onder de 'Pousadas' op papier een wat mindere klasse bij het naar bed brengen van toeristen, in de praktijk is er niet zoveel verschil. De 'Solares' zijn in ieder geval kleinschaliger en ze worden gerund door particulieren die te ruim behuisd zijn en financieel het steuntje in de rug door het verhuren van kamers best kunnen gebruiken.

Het oude huis heeft een even historische kerk als buurman

Niet dat ze daar over zouden praten, dat hoort natuurlijk niet. Ook in veranderde tijden kan de status van vroeger toch nog wel gehandhaafd blijven. Ongetwijfeld draagt mijn hospita in Quintiaes ook de een of andere adellijke titel, al wil ze me best een glas wijn inschenken. Maaltijden serveert ze echter niet en andere vloeibare consumpties tref ik wel in het koelkastje op mijn kamer.

Er is in de buurt een soort herberg ze wijst wat onduidelijk naar buiten maar dat is..... Ze maakt de zin niet af, zodat ik moet vermoeden dat het er niet bepaald pluis is en dat ze niet verwacht dat ik mijn schreden in die richting zal wenden.

Zwembadje

Ook al omdat het voor het zwembadje in de tuin nog wat fris is doe ik het uiteraard toch om achter de toog een man aan te treffen met wie te praten valt. In het Duits, want die taal heeft hij in dertien jaar metselen in de buurt van Bonn wel geleerd. Toen hij daarna thuis meende een eigen nering op te zetten dacht zijn regering er anders over. Hij mocht drie jaar naar Angola om met het wapen in de vuist wat dingen recht te zetten die niet en nooit meer overeind waren te krijgen.

Een prachtig plekje om een duik te nemen.
EIGEN FOTO'S

Hij moet zijn verhaal af en toe onderbreken, omdat zijn onderneming maar half een kroeg is. Het andere deel is kruidenierswinkel en als het belletje gaat snelt hij door de tussendeur.

Gezinnen

Hij is eerlijk en dus verre van optimistisch over de toekomst van zijn zaak en die van de streek. "Toerisme," zegt hij peinzend. "Iets zal het misschien helpen, al zal ik er niet veel wijzer van worden. Ik moet aan huisgezinnen verkopen en die zijn er steeds minder. En als ze er nog zijn hebben ze geen geld. In leven blijven we wel hoor, ieder heeft zijn stukje grond en we helpen elkaar allemaal. Maar verder...."

Weer buiten besluit ik nu eens rechts af te gaan om een andere route te nemen.

Het is een mooie weg, maar al na vijftig meter loopt hij dood.

REISWIJZER

De 'Solares', authentieke onderkomens voor toeristen in Portugal. worden in Nederland vertegenwoordigd door Royal Hansa Tours, Stationsweg 41, 9471 GK Zuid-Laren, tel. 050-4090080.

Publicatiedatum = 11 september 1999

terug Portugal intro