|
|
zaterdag 23 december 2000
MADEIRA:
Levada's maken eiland groen
door Luud Peters
FUNCHAL - Bloemen zijn het handelsmerk van Madeira. Je vindt ze werkelijk overal: in de vrije natuur, in de parken, bij het kleinste berghutje en het grootste landhuis. De eilandbewoners zijn er dol op. En dat de toeristen er ook van smullen is mooi meegenomen.
Een zee van bloemen
Voor deze groei- en bloei-explosie zorgen smalle, in de bergen uitgehakte kanaaltjes die het hemelwater leiden naar plekken waar het nauwelijks regent. Het unieke irrigatiesysteem, levada's genaamd, komt tot in alle hoeken en uithoeken van het eiland. Het is in totaal 5000 kilometer lang. Zonder de kanaaltjes - de kleinste zijn niet breder dan een arm - zou de zuidzijde van het eiland er zomers verbrand en bruin uitzien.
Met de bouw van het systeem is rond het jaar 1500 begonnen. De aanleg was een gigantische en levensgevaarlijke klus. Sommige kanalen zijn uitgehakt in steile rotswanden, door arbeiders hangend in touwen. Naast de levada's is een smal voetpad gecreëerd, dat wordt gebruikt voor onderhoudswerkzaamheden. De levada's hebben in de loop der jaren een tweede functie gekregen: domein voor wandelaars zonder hoogtevrees.
Funchal bezit een aantal schitterend parken, maar de Jardim Botânico, even buiten de hoofdstad, is voor plantenliefhebbers het summum. De botanische tuin ligt op een zuidelijke berghelling, vanwaar bezoekers een schitterend uitzicht hebben op Funchal en de zee.
Tuinen
In de tuin, die ongeveer 35.000 m beslaat, zijn vele duizenden planten, struiken en bomen uit alle werelddelen samengebracht. Ze groeien gewoon in de open lucht. Dat kan omdat het klimaat op Madeira het gehele jaar door tussen de 18 en 25 graden Celcius schommelt. (Toegang tot de Jardim Botânico kost zo'n ƒ3,-. Voor de stadsbus ernaar toe bent u ongeveer een rijksdaalder kwijt.)
De fruitmarkt van Funchal biedt een schitterend schouwspel.
Slenteren door hellende parken en tuinen maakt hongerig. Geen punt: het eten op Madeira is goed en goedkoop. Overal is een eenvoudige, smakelijke maaltijd te krijgen. Vis staat op alle menukaarten. Een plaatselijke lekkernij is de Espada of degenvis. Het is een lange, zwarte vis, die 's nachts wordt gevangen aan een lijn met een lengte van zo'n 1500 meter. Als de vissen ' s morgens boven water worden getakeld, zijn ze dood, gestorven door het enorme drukverschil tussen hun en onze leefomgeving.
Loodrecht
uit zee rijzende rotsen maken klifwandelingen gevaarlijk.
Eigen foto
Vakantiegangers die aankomen op het vliegveld van Funchal, denken in een soort bouwput terecht te zijn komen. Overal om hen heen vinden bouwactiviteiten plaats. De reden: er komen een nieuwe landings- en startbaan, want de huidige baan is eigenlijk te kort voor de grote toestellen die het eiland aandoen.
Ook op andere plaatsen zijn grote projecten aan de gang. Ravijnen worden overbrugd en grote machines graven zich een weg door de rotsen. In het oude centrum van Funchal is onlangs een kabelbaan aangelegd, die de stad verbindt met een toeristische plek in de bergen. Vaste Madeira-gangers griezelen van al deze bouwactiviteiten, maar het eiland staat met zijn rug tegen de muur. Als je leeft van toeristen, moet je ze
