In de Voerstreek heeft de tijd stil gestaan
door HARRY MULLER
SINT-PIETERS-VOEREN
Vergeleken met ons land maakt de Voerstreek op het eerste gezicht een wat
rommelige indruk. Draden van de elektriciteit en de telefoon hangen boven
de straten, die op heel wat plaatsen nogal wat achterstallig onderhoud vertonen.
Over de aanleg van fietspaden hebben ze daar nog niet eens nagedacht.
Sporen van de eens zo heftige taalstrijd kom je overal tegen. Vaak is een
plaatsnaam in het Frans met verf besmeurd, maar ook de Nederlandstalige
borden moesten het ontgelden. Toch is gelukkig de tijd voorbij dat televisieploegen
uit ons land, gewapend met gasmaskers, naar de Voerstreek trokken om weer
eens een formidabele veldslag te registreren. Dit stuk België werd op die
manier wel erg bekend, maar helaas bijzonder negatief.
De man van de VVV die probeert om toeristen naar dit gebied te trekken,
zit daar een beetje mee. Hij vergelijkt de Voerstreek met een kind dat jarenlang
een tekort aan liefde heeft gehad. Het valt niet mee om hetgeen in het verleden
is gebeurd te vergeten. Daarom kost het hem extra veel moeite om de mensen
te laten geloven dat de Voerstreek ook heel wat moois te bieden heeft.
Dat dit stuk Belgenland door de autoriteiten in Brussel zo lang als een
zweer op iemands bil werd gezien, heeft overigens ook positieve gevolgen
gehad. De hele Voerstreek is eigenlijk één groot openluchtmuseum, waar je
kunt zien hoe de mensen vroeger leefden. Een prachtig voorbeeld zijn de
boomgaarden met oude bomen op hoge stammen, die in ons land al lang geleden
vrijwel allemaal gerooid werden. Nu zijn in Nederland acties gaande om die
vroegere fruitbomen weer terug te krijgen in het landschap, maar dat kost
nogal wat moeite. In de Voerstreek zijn ze in overvloed te zien, mede omdat
de boeren die hoge bomen graag wilden behouden als een schaduwplek voor
de koeien tijdens de zomer.
Van de fruitbomen bestaat zo'n 70 procent uit peren en de rest appels.
Maar liefst 56 verschillende appelsoorten komen in deze streek voor en van
het overschot van de oogst wordt nu door kinesitherapeut (fysiotherapeut)
Jean-Marie Ernon in 's Gravenvoeren in zijn vrije tijd appelwijn gemaakt.
Hij produceert nu al zo'n twintig verschillende soorten in een keldertje
onder zijn huis. Hoeveel precies wil de man niet zeggen, maar wel wil hij
kwijt dat hij vorig jaar ongeveer 1500 flessen te weinig had. In de kelder
staat een bruiloftskuip, waarin appelwijn gemaakt wordt voor het huwelijksfeest
van een familielid. Uit de kuip worden 140 flessen gebotteld die tijdens
de festiviteiten voor het grootste deel geleegd zullen worden.
Stroop
Van de appels en peren wordt ook stroop gemaakt in ketels van 600 of 700
liter, die men nu in kleine potjes aan de toeristen verkoopt. De stroopstokerij
van Eugène Wiertz in Sint-Pieters-Voeren is in de maanden september en oktober
in bedrijf en is dan op afspraak te bezichtigen.
Alles is nog zo puur in de Voerstreek. Dat zie je ook bij slager Raymond
Meertens in 's Gravenvoeren, die regelmatig prijzen behaalt met zijn witte
worst en bloedworst. Eenvoudig om het feit dat hij de recepten hanteert,
die zijn grootvader en vader ook gebruikten.
Mooi is de houtoven-bakkerij van Marc van Reusel in Sint-Martens-Voeren,
met als specialiteit het vruchtenbrood, waarin onder meer noten en vijgen
zijn verwerkt. Zijn brood blijft langer vers, omdat de korst 8 millimeter
dik is en bij gewoon brood slechts 2 millimeter, waardoor het sneller uitdroogt.
Heel bijzonder is het winkeltje van Jetteke in hetzelfde dorp, dat ingericht
is als voor de oorlog. Zij verkoopt de sleedoorn-jenever, een wat zoetig
likeurtje dat gemaakt is van de vruchten van de sleedoorn. Die zijn zo wrang,
dat de vogels ze niet eten. Het drankje met de bijnaam 'Voerdrupke' smaakt
overigens prima en achter haar winkeltje kun je onder een afdak een glaasje
drinken. Vraag niet aan Jetteke een glas half vol te schenken, want volgens
haar kun je op een half been niet lopen.
De Voerstreek is bij uitstek een gebied voor wandelaars. Er zijn diverse
routes uitgezet, maar lang niet zo professioneel met mooie borden als in
ons land. Er zijn gewoon pijlen geschilderd op hekken van landerijen of
op een boom. Het gebied met heuvels is vol natuurschoon en in de bossen
zijn nog dassenburchten te zien. Heel aardig zijn de vakwerkhuizen die je
onderweg tegenkomt. Nieuw zijn de wandelingen door de streek, waar via een
draagbare bandrecorder onderweg over oude volksverhalen wordt verteld. Kastelen
zijn er ook, maar in sommige wonen rijk geworden Nederlanders, die hun gebied
voor de toeristen hebben afgesloten.
Wandelroutes
De Romeinen ontdekten de Voerstreek al eeuwen geleden, want in het jaar
1846 werden even buiten 's Gravenvoeren de resten van een Romeinse villa
opgegraven. In een kapelletje dat zes jaar later gereed kwam, werden dakpannen
en rode plavuizen van de verwarmings-installatie verwerkt. Men zocht ook
naar gouden sieraden, maar die werden niet gevonden. Nu is de plaats van
de vondst gewoon weer een akker. De 'Kapel van het Steenbosch' wordt dikwijls
bezocht, omdat ook enkele wandelroutes er langs geleid worden. Veel oude
dakpannen van de kapel werden gestolen en die zijn inmiddels door nieuwe
vervangen. In de kapel is de tekst te lezen: 'Laten we hier bidden om gezond
te mogen blijven of voor een goede genezing'.
Al wandelend in de Voerstreek kom je langs 58 veldkruizen, die door de
'Stichting Kruizen en Kapellen' goed worden onderhouden. Het Gallingerkruske
uit het jaar 1600 werd onlangs ook gestolen. Op die plek staat nu een bordje
met het verzoek aan de dief het kruis weer in te leveren.
Even over de grens bij het Limburgse Slenaken ligt in de Voerstreek het
dorp Teuven. Net zoals bij de andere dorpen volgebouwd met eetgelegenheden,
waar je van de gerechten van het platteland kunt genieten. De herberg 'Moeder
de Gans' is eigendom van Barbara en Rogier Goessens uit Maastricht. Zij
hebben gerechten als bloedworst met gebakken appeltjes, stroop en houtoven-brood
op het menu staan, maar ook forel op verschillende manieren klaar gemaakt
wordt veel besteld. Als nagerecht zijn de kazen van boerderijen in de omgeving
erg populair.
Rogier schenkt maar liefst honderd verschillende soorten bier en twaalf
daarvan komen uit de tap. Wie daarna niet meer in staat is een automobiel
te besturen, krijgt een eenvoudige slaapplaats met een matras aangeboden
voor nog geen tientje per nacht.
REISWIJZER
De VVV Limburg heeft een speciaal fiets-arrangement van vijf dagen samengesteld,
waarbij overnacht wordt in goede middenklasse-hotels. Het is een aardige
manier om Nederlands Limburg, Belgisch Limburg en de Voerstreek te ontdekken.
Bij de prijs van ƒ485 per persoon zijn de diners, een informatiepakket en
het nabrengen van de bagage inbegrepen. Inlichtingen daarover: VVV Limburg,
afd. reserveringen en informatie, telefoon 043-6017345.
Inlichtingen en brochures over de Voerstreek kunnen aangevraagd worden bij
VVV De Voerstreek, Kerkplein 216, B-3798 Voeren, telefoon 0032-41-810736.
Publicatie datum = 08-06-1996
